Vừa cưới nhau, chưa kịp có được một người con th́ chồng bà Liễu nhập ngũ. Chẳng bao lâu sau đó, chồng bà hy sinh. Gia cảnh bên đằng nội khốn khó, bà Liễu phải nương nhờ đằng ngoại. Giờ đây, khi tuổi đă già, bà mong muốn sau khi chết có một mảnh đất để người cháu trai bên chồng làm nơi thờ cúng hai vợ chồng. Chạy vạy, vay mượn, bà Liễu đă mua mảnh đất nhưng rốt cuộc lại rơi vào cảnh khốn khó...
Thủ tiết chờ chồng
Bà Liễu vẫn đau đáu cái ngày có đất để thành "ma có nhà"
T́m đến ngôi nhà nơi bà Đỗ Thị Liễu (SN 1944, trú tại Tổ 1, cụm dân cư số 4, phường Hưng Đạo, quận Dương Kinh, Hải Pḥng), dù đă được giới thiệu qua về t́nh h́nh sức khỏe của nhân vật nhưng chúng tôi không thể tưởng tượng nổi hoàn cảnh của bà Liễu lại éo le, thương cảm đến thế.
Gọi cửa một hồi lâu, bà Liễu với gương mặt có một bên g̣ má vàng quạch bởi bôi nghệ lên vết thương, chậm chạp lết từng bước theo chiếc gậy chống có ba chân ra mở cửa đón khách. Bà gật đầu tỏ ư chào hỏi. Tưởng bà lăo bị nặng tai nên chúng tôi hỏi thăm rất to, nhưng tuyệt nhiên bà lăo vẫn im lặng. Thấy có khách lạ, ông Đỗ Văn Điểm (75 tuổi, anh trai bà Liễu) sống ở ngôi nhà kế bên vội chạy sang.
Ông Điểm thanh minh: “Từ sau trận ốm thập tử nhất sinh năm 2002, bà ấy không nói được nữa, chỉ lí nhí trong cổ họng, phải ghé sát mới vừa nghe, vừa đoán ư bà ấy mà hiểu thôi. Dạo gần đây, bà em tôi lại bị ngă tưởng chết. May mà các cháu nó phát hiện sớm, cấp cứu kịp thời, nhưng giờ đi lại không vững, chân tay run, người th́ đầy vết trầy xước…”.
Bà Liễu tuy rất yếu, khó nhọc trong đi lại, tṛ chuyện nhưng bù lại, đầu óc vẫn c̣n rất tỉnh táo, tinh tường mọi việc. V́ bà Liễu không thể tṛ chuyện nên ông Điểm phải thay em lên tiếng. Bà ngồi lặng im bên anh trai, thi thoảng đưa ánh mắt đầy cầu khẩn về phía chúng tôi. Ánh nh́n của người phụ nữ chất chứa bao bức xúc nhưng không thể nói nên lời trông sao day dứt.
Theo lời kể của ông Điểm, em gái ông lấy chồng là người cùng quê từ thủa c̣n mười tám, đôi mươi. Khoảng năm 1964, nghe theo tiếng gọi của Đảng đi khai hoang vùng đất mới, bà Liễu cùng gia đ́nh chồng chuyển lên Lào Cai sinh sống. Rồi cũng trong năm ấy, chồng bà Liễu là ông Đỗ Minh Kha đă lên đường nhập ngũ.
Khi chồng đi bộ đội, bà Liễu đă mang trong ḿnh một sinh linh bé nhỏ. Nhưng rồi, cuộc sống khổ cực khiến bà Liễu không giữ được con. Để nguôi ngoai nỗi đau và nỗi nhớ chồng, bà Liễu xin theo học một trường sư phạm và ra làm cô giáo ở Lào Cai. Đến năm 1969, bà Liễu nhận được giấy báo tử của chồng. Ông hy sinh tại chiến trường Tây Nguyên. Đau đớn, tuyệt vọng nhưng bà Liễu vẫn gắng sức làm tṛn vai tṛ người vợ goá, ở vậy thờ chồng.
Sau đó ít lâu, thương cảnh em sớm góa chồng, ông Điềm đă đích thân từ Hải Pḥng lên Lào Cai xin phép đón và chuyển công tác của bà Liễu về quê. Từ đó đến nay, bà Liễu nương nhờ vào bên ngoại, trong căn nhà do bố mẹ để lại cho 4 anh em bà. Dù sau đó, gia đ́nh chồng của bà Liễu cũng chuyển về sinh sống tại Hải Pḥng, nhưng do điều kiện đấy chật, người đông, bà Liễu vẫn ở nhờ nhà ngoại và qua lại thăm nom gia đ́nh chồng thường xuyên.
Quá khứ hạnh phúc với người chồng liệt sỹ tuy "ngắn chẳng tày gang” nhưng là những tháng ngày đẹp đẽ nhất cuộc đời bà Liễu. Bấy nhiêu thôi cũng đủ khiến bà bỏ quên tuổi thanh xuân, quên cuộc đời ḿnh, thủ tiết chờ chồng. Bàn thờ liệt sỹ Đỗ Minh Kha được bà Liễu đặt trang trọng trong ngôi nhà của bố mẹ đẻ bà để lại. Sống cùng bà Liễu là một người chị gái cũng không lấy chồng và gia đ́nh cô cháu gái con một người chị khác. Dựa vào đồng lương hưu giáo viên c̣m cơi và một khoản nhỏ tiền trợ cấp chế độ vợ liệt sỹ, chị em, d́ cháu bà Liễu quấn túm lấy nhau sống qua ngày trong căn nhà nhỏ ấy.
Sợ thành “ma không nhà”
Bà Liễu vẫn cầu khấn linh hồn người chồng liệt sỹ phù hộ
cho ước nguyện cuối đời của bà thành hiện thực
Sống ở nhà ngoại, dù được các anh chị, các cháu thông cảm và yêu thương nhưng bà Liễu không tránh khỏi những lúc tủi phận. Đă đến cái tuổi gần đất xa trời, nhất là từ khi bị ngă, bà Liễu như ngọn đèn leo lét trước gió, chẳng biết sẽ mất lúc nào. Cả cuộc đời bà, điều day dứt nhất là chưa có một căn nhà cho riêng ḿnh. Bà có một khát khao cháy bỏng là có một mảnh đất, một ngôi nhà đứng tên bà, để bà có nơi thờ cúng chồng đúng nghĩa.
Bà Liễu cố sức diễn tả cho chúng tôi hiểu rằng, dù hiện tại bàn thờ chồng bà được trang hoàng rất tử tế nhưng dù sao vẫn là ở nhờ bên ngoại, bà Liễu day dứt khi bị ám ảnh rằng, có lẽ linh hồn chồng bà cũng chẳng thể vui v́ điều này. Mong mỏi ấy của bà Liễu ngày càng cháy bỏng bởi hơn ai hết, bởi bà Liễu hiểu rơ sức khỏe của ḿnh. Bà mong muốn có một mảnh đất để cho đứa cháu trai bên nội quản lư, sau này khi bà mất đi, người cháu ấy có nơi để thờ cúng bà cùng người chồng liệt sỹ.
Tuổi già cùng những bệnh tật hành hạ khiến bà Liễu càng dằn vặt khi ước nguyện chưa được thực hiện, bà lo sợ khi chết đi, vợ chồng bà sẽ thành “con ma không nhà”. Anh em bên đằng nội bà Liễu th́ chật vật về kinh tế, c̣n anh em bên ngoại, cả đời bà đă phải nương nhờ, hơn nữa họ cũng chẳng dư giả để thực hiện ước nguyện của bà. Sự bế tắc của một người già sao cay đắng thế!
Khoảng năm 2007, thực hiện theo chủ trương của huyện Kiến Thụy - Hải Pḥng, xă Hưng Đạo nơi bà Liễu sinh sống đă thu hồi đất nông nghiệp của một số hộ dân, sau đó chia thành 86 lô đất, bán cho người dân trong xă làm nhà ở. Như một người đang lênh đênh trôi dạt vớ được cọc, bà Liễu đă bỏ toàn bộ số tiền chắt chiu cả đời và vay mượn thêm để mua được một suất đất. Được xét vào diện gia đ́nh chính sách nên bà được ưu tiên giảm trừ, chỉ phải nộp số tiền là 30 triệu đồng. Thời điểm ấy, số tiền đó là cả một gia tài khổng lồ, bà Liễu đă phải đi vay mượn thêm và nộp đủ.
Giao tiền cho chính quyền xă được ít ngày th́ bất ngờ, huyện Kiến Thụy được chia tách để thành lập quận mới. Xă Hưng Đạo được đổi thành phường Hưng Đạo, thuộc quận Dương Kinh, Hải Pḥng. Kể từ khi chia tách, thành lập đơn vị hành chính mới, việc mua bán đất giữa chính quyền xă với 86 hộ dân, trong đó có bà Liễu bị ngưng trệ lại. Đă nhiều năm trôi qua, dù đơn thư cầu cứu của bà Liễu và 85 hộ dân khác được gửi khắp các cấp chính quyền, cơ quan ban ngành có thẩm quyền nhưng tuyệt nhiên chưa có sự giải quyết thấu đáo nào.
Tiền của dân chính quyền xă đă thu đủ, nhưng đất (mà lẽ tất yếu phải giao cho dân) th́ vẫn bặt vô âm tín. Vợ liệt sỹ Đỗ Minh Kha vẫn ngày đêm cầu khẩn linh hồn liệt sỹ linh thiêng, chỉ đường dẫn lối để bà có thể lấy lại được mảnh đất bà đă mua, để khi bà theo chồng về thế giới bên kia, hai hồn ma ấy được là “ma có nhà”.
Diễn Đàn Người Việt Hải Ngoại. Tự do ngôn luận, an toàn và uy tín. V́ một tương lai tươi đẹp cho các thế hệ Việt Nam hăy ghé thăm chúng tôi, hăy tâm sự với chúng tôi mỗi ngày, mỗi giờ và mỗi giây phút có thể. VietBF.Com Xin cám ơn các bạn, chúc tất cả các bạn vui vẻ và gặp nhiều may mắn.
Welcome to Vietnamese American Community, Vietnamese European, Canadian, Australian Forum, Vietnamese Overseas Forum. Freedom of speech, safety and prestige. For a beautiful future for Vietnamese generations, please visit us, talk to us every day, every hour and every moment possible. VietBF.Com Thank you all and good luck.