Chiến tranh đã lùi xa hơn 20 năm nhưng những ký ức về chiến tranh không thể xóa nhòa. Những loại vũ khí Mỹ sử dụng tại Việt Nam thật kinh khủng. Nhưng có lẽ loại bom CBU là một trong những loại vũ khí có tính tàn phá ghê gớm từng được Mỹ đem ra sử dụng trong cuộc chiến tranh ở Việt Nam.Loại bom này có tên "Rổ bánh mỳ" được sử dụng bằng cách cho các quả bom nhỏ vào trong chiếc... rổ đựng bánh mỳ và thả từ trên cao xuống
Bom CBU mà Mỹ sử dụng trong chiến tranh Việt Nam là một loại vũ khí có sức công phá cực kỳ khủng khiếp. CBU là viết tắt của từ Cluster Bomb Unit, được phát triển từ một loại vũ khí được sử dụng trong cuộc nội chiến Tây Ban Nha. Trong cuộc nội chiến này, một loại bom có tên "Rổ bánh mỳ" được sử dụng bằng cách cho các quả bom nhỏ vào trong chiếc... rổ đựng bánh mỳ và thả từ trên cao, khi thả, chiếc rổ sẽ lộn lòng vòng trên không và rải thảm những quả bom nhỏ ra một khu vực rộng, tạo lên nhiều vụ nổ nối tiếp nhau. Nguồn ảnh: OVV.
Như vậy, có thể coi CBU là một dạng bom tương tự với bom chùm, được sử dụng với mục đích tiêu diệt sinh lực đối phương nhưng được sử dụng thường xuyên với mục đích chính là dọn bãi đổ bộ cho trực thăng do các loại bom này có khả năng phát quang, phá hủy cây cối trong một khu vực khá rộng. Nguồn ảnh: OVV.
Trong cuộc chiến tranh Việt Nam, Mỹ đã phát triển nhiều loại bom CBU khác nhau và sử dụng chúng vào tùy từng mục đích từ tiêu diệt bộ binh đối phương, tiêu diệt thiết giáp-xe tăng đối phương, tiêu diệt xe vận tải, rải mìn hoặc bom cháy... Nguồn ảnh: OVV.
Bom chùm gây cháy hay còn có tên là CBU-55 được coi là loại bom CBU được sử dụng nhiều nhất trên chiến trường Việt Nam. Loại bom này chứa nhiên liệu propane nặng khoảng 340 kg và được chia thành 3 ngăn chứa. Ngăn đầu tiên chứa nhiên liệu cháy propane, ngăn thứ hai chứa một dạng hỗn hợp khí kích thích khả năng cháy cực mạnh và một ngăn chứa ngòi nổ. Nguồn ảnh: OVV.
Khi phát nổ, CBU-55 sẽ giải tỏa lượng hỗn hợp khí gây cháy hòa cùng với nhiên liệu propane vào không khí, sau đó ngòi nổ sẽ kích hoạt gây cháy cho đám mây nhiên liệu hỗn hợp này. Sức công phá của CBU là không cao nhưng đám mây nhiên liệu hỗn hợp sẽ đốt cháy toàn bộ không khí trong bán kính hàng kilomet xung quanh vụ nổ, khiến mọi sinh vật sống trong khu vực đó đều bị chết ngạt. Nguồn ảnh: OVV.
Trong chiến tranh Việt Nam, quả bom CBU-55 đầu tiên được Mỹ và VNCH sử dụng tại chiến trường Quảng Trị vào năm 1972 và theo như Từ điển Bách khoa Quân sự Việt Nam thì CBU-55 cũng chính là quả bom được VNCH thả xuống Xuân Lộc trong tháng 4 năm 1975. Ảnh: Quân giải phóng thu giữ chiến lợi phẩm một quả CBU-55 không có kíp nổ sau khi chiến tranh kêt thúc. Nguồn ảnh: KTQS.
Ngoài CBU-55, còn có nhiều loại bom CBU khác được Mỹ và chư hầu sử dụng thường xuyên trên chiến trường Việt Nam bao gồm các loại như CBU-24 có chứa tới 600 quả bom nhỏ bên trong (mỗi quả to bằng quả bóng bàn), quả bom mẹ CBU-24 sẽ phát nổ ở độ cao khoảng vài trăm mét, giải phóng ra 600 quả bom con, sau đó quả bom con tiếp tục phát nổ khi rơi xuống độ cao vài chục mét, phóng ra 300 mảnh thép nhỏ chứa bên trong. Nguồn ảnh: Armchair.
Các loại bom chùm dạng này thường được Mỹ sử dụng để tấn công đường mòn Trường Sơn, có thể gây thiệt hại trong bán kính rộng vài kilomét tuy nhiêu phụ thuộc nhiều vào yếu tố khách quan như gió, thời tiết,... nên có độ chính xác không cao. Nguồn ảnh: Tah.
Ngoài ra, trên đường Trường Sơn còn phải hứng chịu cả các loại bom CBU chứa mìn của Mỹ. CBU chứa mìn có hai loại, một loại có tên Dragonteeth (răng rồng) cũng có cơ chế phát nổ quả bom mẹ ở trên không và rải thảm xuống đất hàng trăm quả mìn con, những quả mìn này có kích thức chỉ bằng bao thuốc lá, mỏng khoảng 1 cm, phát nổ ngay lập tức khi bị dẫm vào nhưng không làm thiệt mạng nạn nhân mà chỉ đủ sức để phá nát bàn chân, khiến nạn nhân trở thành tàn phế. Nguồn ảnh: Wiki
Ngoài ra, một loại bom CBU chứa mìn khác được giữ bí mật khá kỹ trong chiến tranh Việt Nam đó là loại WAAPM (viết tắt của Wide Area Anti Personnel hay Tiêu hao sinh mạng con người trên diện rộng). Loại bom này khi chạm xuống đất sẽ phóng những sợi thép mỏng ra xa hàng chục mét quanh nó tạo thành một cái mạng nhện, khi nạn nhân bước đi vướng vào sợi dây, quả bom sẽ được kích nổ gây ra thiệt hại trong bán kính hàng trăm mét xung quanh bằng việc hút hết không khí (giống với loại CBU-55). Nguồn ảnh: Wiki.
Một quả bom chùm trong chiến tranh Việt Nam, các loại bom chùm như CBU-24 không những gây ra sát thương lớn khi sử dụng mà còn để lại hậu quả nghiêm trọng tới tận bây giờ vì rất nhiều quả bom con bị xịt rơi xuống đất còn chưa phát nổ, có thể gây sát thương cho những người vô tội sau này khi vô tình vấp phải. Nguồn ảnh: Wiki.
Do có sức công phá quá khủng khiếp nên những loại bom CBU dù được sử dụng nhiều trong chiến tranh Việt Nam nhưng số lượng trong kho luôn rất ít. Khi các loại bom khác được tính số lượng dự trữ bằng đơn vị trăm tấn, nghìn tấn và... bỏ qua luôn số lẻ thì bom CBU lại chỉ được tính bằng đơn vị quả. Thời gian đầu, Mỹ đưa các sỹ quan không quân căn cứ quân sự Hot Cargo huấn luyện cấp tốc kỹ năng sử dụng, bảo quản loại bom này kèm theo lời hứa sẽ cho phía VNCH hẳn... 17 quả. Nguồn ảnh: Wiki.
Theo một vài tài liệu mật được phía Mỹ giải mã, phía VNCH đã sử dụng hết 15 trên tổng số 17 quả bom CBU mà Mỹ bàn giao cho lực lượng này. Tất cả số bom trên đều được VNCH sử dụng trong giai đoạn từ 1972 tới 1975. Còn lại hai quả CBU không rõ loại sau chiến tranh được đặt tại kho Long Bình đã bị phía QĐND Việt Nam thu giữ. Tuy nhiên 2 quả bom này lại không có ngòi nổ và hoàn toàn vô dụng. Nguồn ảnh: Wiki.
Tới năm 2008, tất cả các loại bom CBU của Mỹ đều bị cho nghỉ hưu và thay thế chúng là MOAB-Mẹ của các loại bom. Tuy nhiên, sự ám ảnh của những loại bom CBU trong chiến tranh Việt Nam vẫn còn hiện hữu nhất là với những quả CBU bom chùm với hàng trăm quả bom nhỏ chưa phát nổ hết. Nguồn ảnh: Rusin.
Quả bom CBU-55 được sử dụng tại trận Xuân Lộc vào những ngày cuối cùng trước khi Sài Gòn xụp đổ cũng là lần đầu tiên loại bom này được sử dụng trong thực chiến. Do có sức công phá quá nguy hiểm với vùng ảnh hưởng rộng tới 0,8 hécta, đây cũng là lần cuối cùng bom CBU-55 được sử dụng. Hiện tại, Bảo tàng Tội ác Chiến tranh ở Thành phố Hồ Chí Minh có trưng bầy rất nhiều loại bom CBU đã từng được sử dụng trong chiến tranh Việt Nam. Nguồn ảnh: Boring.
