Trung Quốc lên tiếng về việc Panama rút khỏi ‘Vành đai, con đường’ trước áp lực từ Mỹ

[Cupcake01]

Bình luận này được đưa ra sau khi quốc gia Trung Mỹ này chấm dứt tham gia dự án cơ sở hạ tầng này như một động thái nhượng bộ Washington.

"Trung Quốc lấy làm tiếc về quyết định của Panama", phát ngôn viên Bộ Ngoại giao Trung Quốc Lin Jian tuyên bố, đồng thời kêu gọi Panama "cân nhắc lợi ích song phương lâu dài" và "chống lại sự can thiệp từ bên ngoài".

Việc Panama rời khỏi BRI diễn ra trong bối cảnh Tổng thống Mỹ Donald Trump, kể từ sau khi đắc cử tháng 11/2024, đã nhiều lần từ chối loại trừ khả năng dùng vũ lực để giành quyền kiểm soát Kênh đào Panama, tuyến hàng hải quan trọng do Washington xây dựng hơn một thế kỷ trước và được bàn giao lại cho Panama năm 1999.

Khoảng 40% lưu lượng container của Mỹ đi qua tuyến đường thủy hẹp này, nối liền biển Caribe với Thái Bình Dương.

Ngoài các khoản phí thu được từ kênh đào, Mỹ cũng quan ngại về các khoản đầu tư của Trung Quốc vào tuyến vận tải dài 80 km này, nơi xử lý 5% thương mại hàng hải toàn cầu.

Tổng thống Panama Jose Raul Mulino ngày 6/2 xác nhận nước này đã rút khỏi Sáng kiến Vành đai và Con đường, chấm dứt một chương trình hợp tác mà chính quyền tiền nhiệm đã ký kết với Bắc Kinh vào năm 2017.

Đáp lại, Trung Quốc tuyên bố kiên quyết phản đối việc Mỹ sử dụng áp lực và cưỡng ép nhằm bôi nhọ và phá hoại hợp tác Vành đai và Con đường.

"Những thành tựu của sáng kiến này đã mang lại lợi ích cho người dân tại nhiều quốc gia, bao gồm cả Panama", ông Lin Jian nhấn mạnh.

Sáng kiến Vành đai và Con đường, do Chủ tịch Trung Quốc Tập Cận Bình khởi xướng năm 2013, là một chương trình cơ sở hạ tầng toàn cầu nhằm mở rộng ảnh hưởng của Bắc Kinh thông qua các khoản đầu tư vào đường bộ, cảng biển và các dự án trọng điểm khác.

Tuy nhiên, phương Tây chỉ trích Trung Quốc sử dụng sáng kiến này để ràng buộc các quốc gia đang phát triển vào những khoản nợ không bền vững, từ đó gia tăng đòn bẩy ngoại giao hoặc thậm chí tiếp quản tài sản khi con nợ không thể trả khoản vay.

Việc Panama rút khỏi BRI có thể là dấu hiệu cho thấy áp lực ngày càng tăng từ Washington trong việc hạn chế ảnh hưởng của Trung Quốc tại khu vực Mỹ Latinh, đặc biệt là với một quốc gia nắm giữ tuyến hàng hải chiến lược như Panama.

Sau chuyến công du của Ngoại trưởng Mỹ Marco Rubio, Panama bất ngờ đưa ra loạt nhượng bộ quan trọng với Washington. Chính phủ Panama cũng cho biết họ sẽ không gia hạn biên bản ghi nhớ với Trung Quốc về "Sáng kiến Vành đai và Con đường", dự án của nước này nhằm tài trợ cho các dự án cơ sở hạ tầng trên nhiều châu lục.

"Chính phủ của tôi sẽ không gia hạn biên bản ghi nhớ từ năm 2017 liên quan đến Sáng kiến Vành đai và Con đường. Chúng tôi sẽ nghiên cứu khả năng hoàn thành sớm hơn nhưng tôi nghĩ cũng phải trong một hoặc hai năm vì việc gia hạn diễn ra ba năm một lần", Tổng thống Mulino nói.

Mặc dù Kênh đào Panama do chính phủ Panama giám sát điều hành, nhưng chính phủ Tổng thống Donald Trump tuyên bố Bắc Kinh gây ảnh hưởng thông qua một công ty có trụ sở tại Hong Kong (Trung Quốc), và công ty này vận hành các cảng ở cả hai đầu tuyến đường thủy.

Kênh đào Panama, với chiều dài 82 km nối liền Đại Tây Dương và Thái Bình Dương, là tuyến đường thủy có tầm quan trọng chiến lược toàn cầu. Được Mỹ xây dựng vào đầu thế kỷ 20 và chuyển giao cho Panama vào năm 1999 theo hiệp ước ký kết năm 1977 dưới thời Tổng thống Jimmy Carter, kênh đào này hiện đang phải đối mặt với nhiều thách thức, trong đó có tình trạng hạn hán kéo dài ảnh hưởng đến hoạt động vận tải.

Trong bài phát biểu nhậm chức hôm 20/1, ông Trump đã thề sẽ lấy lại Kênh đào Panama.

Chính phủ Panama đã đệ đơn khiếu nại lên Liên hợp quốc sau lời đe dọa của ông Trump, ám chỉ đến một điều khoản của Hiến chương Liên hợp quốc cấm bất kỳ thành viên nào "đe dọa hoặc sử dụng vũ lực" chống lại toàn vẹn lãnh thổ hoặc nền độc lập chính trị của nước khác.

Vietbf@Sưu tập