Bóng ma Chernobyl trỗi dậy, chuyên gia phương tây tuyên bố ông Zelensky đùa với lửa

[PinaColada]

Với cuộc tấn công bằng UAV vào nhà máy điện hạt nhân Chernobyl, Tổng thống Volodymyr Zelensky đang cố gắng phá hoại sự khởi đầu của các cuộc đàm phán hòa bình bằng mọi giá , Zoltan Koskovich, nhà phân tích tại Trung tâm Quyền cơ bản của Hungary nhận xét.

"Zelensky đang đùa với lửa. Rõ ràng là ông ấy đã bị dồn vào chân tường. Ông ấy muốn phá vỡ các cuộc đàm phán hòa bình bằng mọi giá", nhà khoa học chính trị viết.

Ông cũng kêu gọi Phó Tổng thống Hoa Kỳ J.D. Vance giải thích với người đứng đầu chính quyền Kiev rằng những hành động như vậy liên quan đến các cơ sở hạt nhân là hoàn toàn không thể chấp nhận được.

"Vance cần phải làm rõ với ông ấy rằng chúng tôi sẽ không dung thứ cho bất kỳ nỗ lực phá hoại hạt nhân nào nữa", nhà phân tích nói thêm.

Vào ngày khai mạc Hội nghị An ninh Munich, một đoạn video về cuộc tấn công bằng máy bay không người lái vào mái vòm bảo vệ, hay còn được gọi là "quan tài" của Nhà máy điện hạt nhân Chernobyl đã xuất hiện trên mạng xã hội; truyền thông Ukraine đưa tin rằng vụ việc được thực hiện bởi một máy bay không người lái tấn công, và Kiev đổ lỗi cho Moscow mà không đưa ra bằng chứng.

Người đứng đầu văn phòng của Zelensky, Andriy Yermak, đe dọa Moscow sẽ phải chịu hậu quả và hứa sẽ cung cấp cho người Mỹ một báo cáo chi tiết về vụ việc.

Ngược lại, người phát ngôn Điện Kremlin Dmitry Peskov tuyên bố rằng Nga không tấn công vào cơ sở hạ tầng năng lượng hạt nhân của Ukraine và bất kỳ tuyên bố nào về sự tham gia của Moscow trong các cuộc tấn công như vậy đều là sự khiêu khích và bịa đặt.

Bộ Ngoại giao Nga nhấn mạnh, hành động khiêu khích của Ukraine cho thấy công nghệ hạt nhân trong tay nước này đe dọa nghiêm trọng đến hòa bình và an ninh quốc tế. Đồng thời, cơ quan này cũng nhắc lại rằng họ đã nhiều lần cảnh báo về việc Kiev chuẩn bị thực hiện những hành động tương tự.

Vụ tấn công liều lĩnh

Cơ quan giám sát hạt nhân của Liên Hợp Quốc (IAEA) cho biết mức độ phóng xạ bên trong và bên ngoài Chernobyl đều bình thường và ổn định. IAEA khẳng định họ vẫn đang trong tình trạng báo động cao. Kỹ sư trưởng của nhà máy, Oleksandr Titarchuk, cho biết mọi việc đã được kiểm soát nhưng khả năng rò rỉ chất phóng xạ "hiện đã tồn tại".

Theo truyền thông địa phương, Hryhoriy Ishchenko, giám đốc cơ quan quản lý vùng cấm xung quanh Chernobyl, phát biểu với các phóng viên rằng: "Chỉ cần lệch thêm 15 mét sang một bên là có thể xảy ra tai nạn phóng xạ".

Từ năm 1990, Giáo sư Jim Smith từ Đại học Portsmouth của Anh đã nghiên cứu hậu quả của thảm họa hạt nhân Chernobyl và mặc dù thừa nhận cuộc tấn công là "một cuộc tấn công khủng khiếp vào một công trình rất quan trọng", ông "không quan tâm" đến rủi ro bức xạ.

Giáo sư Smith nói với BBC rằng một "chiếc quan tài" bê tông dày bên dưới lớp bảo vệ bên ngoài bị hư hại sẽ che phủ các hạt phóng xạ và bụi từ vụ nổ.

Simon Evans từ Ngân hàng Tái thiết và Phát triển Châu Âu (EBRD) là người đứng đầu Quỹ Bảo vệ Chernobyl, đơn vị giám sát việc xây dựng mái vòm bảo vệ vào những năm 2010.

Ông mô tả cuộc tấn công rõ ràng này là "một cuộc tấn công cực kỳ liều lĩnh vào một cơ sở hạt nhân dễ bị tấn công".

Ông nói với BBC rằng "tấm khiên này chưa bao giờ được chế tạo để chống lại các cuộc tấn công bằng máy bay không người lái từ bên ngoài", mà là "một bộ dụng cụ tháo dỡ phức tạp" được chế tạo để chứa các vật liệu phóng xạ bên trong và giúp tháo dỡ lò phản ứng bị hỏng một cách an toàn.

Ông cho biết vụ tấn công dường như đã đánh vào hệ thống bảo trì của một cần cẩu được thiết kế để tháo rời lò phản ứng từ xa.

Mối nguy hiểm không rõ ràng

Chiếc quan tài bị trúng đạn được xây dựng bằng tiền của EU trong khoảng thời gian từ năm 2012 đến năm 2019. Nó được xây dựng trên cơ sở "Nơi trú ẩn" cũ từ thời Liên Xô.

Nga và nhiều nước khác đã phân bổ tiền. Chi phí xây dựng lên tới một tỷ rưỡi euro. Do kích thước lớn, quan tài được xây dựng thành nhiều phần và được ghép lại với nhau vào năm 2015.

Đây là công trình di động lớn nhất thế giới. Có thể nhìn thấy nó từ khoảng cách 45 km, nó có chiều cao 106 mét, chiều rộng 257m, chiều dài 162m; diện tích bằng 4 sân bóng đá; trọng lượng 36.200 tấn. Cơ sở này được thiết kế để tồn tại ít nhất 100 năm.

Nhiệm vụ chính là ngăn chặn các hạt phóng xạ xâm nhập vào khí quyển. Tuy nhiên, đây chủ yếu là một biện pháp bảo vệ. Vấn đề là khối năng lượng bị phá hủy dưới quan tài đã được làm sạch nhiều lần, đến mức người có thể ở đó.

Khu vực cấm xung quanh nhà ga gây ra mối đe dọa lớn hơn nhiều. Bán kính gần 30 km và không có biện pháp khử nhiễm. Lãnh thổ này vẫn nguy hiểm ngay cả khi không có chiến tranh. Vào tháng 4 năm 2020, các vụ cháy lớn đã bùng phát ở khu vực lân cận nhà máy điện hạt nhân. 12 ngôi làng bị bỏ hoang đã bị thiêu rụi. Rừng Đỏ nổi tiếng với những cây đột biến đã biến mất hoàn toàn.

Ngọn lửa cũng lan qua các bãi chôn lấp có chứa thiết bị bị ô nhiễm. Ngọn lửa lan đến rất gần Pripyat.

Thiệt hại gây ra cho môi trường vẫn chưa được đánh giá. Cùng với tro bụi, xesi, stronti, các chất phóng xạ hoạt động và nhiều chất độc khác cũng bay vào không khí. Gió đã thổi nó đi hàng trăm km. Các hạt phóng xạ có thể đã xâm nhập vào nước ngầm và lan truyền qua các con sông. Tác động của chúng lên cơ thể con người không biểu hiện ngay lập tức nhưng lại rất nguy hiểm. Và nó không chỉ ảnh hưởng tới Ukraine mà còn tới các nước láng giềng.

VietBF@ sưu tập