Kho tên lửa đạn đạo và và năng lực sản xuất của Iran theo đánh giá của nhiều bên

[Romano]

Theo CNN, hồi kết của cuộc xung đột hiện nay giữa Iran và Israel có thể sẽ phụ thuộc vào số lượng một loại vũ khí chiến đấu uy lực mà Tehran đang sở hữu – đó chính là tên lửa đạn đạo với các tầm bắn khác nhau.Theo dữ liệu quân sự Israel và phân tích của các chuyên gia, Iran đã phóng khoảng 700 tên lửa đạn đạo tầm trung (MRBM) vào Israel trong vòng 14 tháng qua. Điều này khiến loại vũ khí này trong kho của Iran chỉ còn dao động trong khoảng từ 300 đến 1.300 quả.

Bên cạnh số đã được phóng đi, kho tên lửa của Iran cũng được cho là sẽ bị “hao hụt” phần nào bởi các đợt không kích dữ dội kéo dài suốt 5 ngày qua của Israel. Lực lượng Phòng vệ Israel (IDF) cho biết đã nhắm mục tiêu vào ít nhất một phần ba số bệ phóng tên lửa đất đối đất của Iran – vốn được dùng để phóng MRBM.

Theo một số nguồn tin của Israel, lực lượng không quân nwowcsnayf hiện nay gặp khá ít sự kháng cự đáng kể từ Iran, trong khi các đợt tấn công bằng tên lửa ban đêm của Iran nhằm vào các thành phố Israel dường như đang có dấu hiệu giảm sút.

Trong một diễn biến mới nhất, sáng 18/6, IDF tuyên bố đã tiến hành loạt không kích nhắm vào các mục tiêu quân sự tại thủ đô Tehran của Iran, trong đó có một cơ sở sản xuất tên lửa. Nhiều nhân chứng tại hiện trường xác nhận đã quan sát thấy đám cháy lớn và khói bốc lên từ khu vực bị tấn công.

Iran còn lại bao nhiêu tên lửa?

Hiện có rất ít ước tính đáng tin cậy về kho tên lửa của Iran. Tuy nhiên, Tư lệnh Bộ Chỉ huy trung tâm Hoa Kỳ (CENTCOM), Tướng Kenneth McKenzie từng phát biểu vào năm 2023 rằng Iran sở hữu hơn 3.000 tên lửa với các tầm bắn khác nhau. Ông Behnam Ben Taleblu, chuyên gia cấp cao tại Quỹ Bảo vệ các nền dân chủ (FDD), ước tính khoảng 1.000 đến 2.000 trong số đó là tên lửa tầm trung, đủ khả năng vượt qua quãng đường 1.400 km giữa Iran và Israel. Tuy vậy, ông cho biết con số này chỉ là ước tính “trên mặt giấy”.

Theo IDF, Iran đã sử dụng 120 quả MRBM trong cuộc tấn công ngày 13/4 năm ngoái, 200 quả khác vào ngày 1/10 cùng năm và thêm 380 quả trong 5 ngày gần đây. Việc này khiến kho tên lửa của Iran đã tiêu tốn hết tổng cộng 700 quả.

Liệu con số này có đẩy Tehran vào tình thế khó khăn để tiếp tục duy trì khả năng răn đe bằng tên lửa với Israel hay không? Để đánh giá chính xác thì cần phải xét đến quy mô kho dự trữ ban đầu của Iran và mức độ thiệt hại mà Israel đã gây ra cho cơ sở hạ tầng quân sự nước này từ đợt không kích trên toàn lãnh thổ kể từ tuần trước.

Ông Ben Taleblu cho rằng có khả năng Iran hiện còn lại khoảng 1.300 quả MRBM. Tuy nhiên trong một ước tính có phần “bi quan” hơn, Tiến sĩ Eyal Pinko – nhà nghiên cứu cấp cao tại Trung tâm Nghiên cứu Chiến lược Begin-Sadat và là cựu sĩ quan tình báo hải quân Israel – lại có nhận định khác hơn. “Xét đến việc họ đã phóng khoảng 400-500 quả trong 4 ngày qua, và một phần kho tên lửa đã bị phá hủy, tôi tin rằng hiện Iran còn lại khoảng 700 đến 800 quả”.

Năng lực sản xuất tên lửa của Iran trong bối cảnh hiện nay

Những hình ảnh hiếm hoi về hậu quả của các đợt không kích ngày 26/10 năm ngoái do Israel thực hiện phần nào cho thấy thiệt hại đáng kể đối với kho vũ khí của Iran. Đô đốc Tony Radakin, Tổng Tham mưu trưởng quân đội Anh cho biết trong một bài phát biểu vào tháng 12/2024 rằng 100 máy bay Israel đã phóng tên lửa từ khoảng cách hàng trăm km và “gần như đã hạ gục toàn bộ hệ thống phòng không của Iran, đồng thời phá hủy năng lực sản xuất tên lửa đạn đạo của họ trong vòng một năm”.

Tuy nhiên, gần đây Israel lại nâng cao cảnh báo về mối đe dọa từ hoạt động sản xuất tên lửa của Iran. Thủ tướng Benjamin Netanyahu tuyên bố hôm 13/6, khi chiến dịch không kích bắt đầu, Iran đã tăng tốc sản xuất lên mức 300 quả mỗi tháng – tương đương mức 20.000 quả trong vòng 6 năm.

Ông Pinko nhận xét, các cuộc tấn công năm 2024 đã “phá hủy các cơ sở chủ chốt để sản xuất động cơ tên lửa đạn đạo” của Iran, gây ra các gián đoạn nghiêm trọng trong chuỗi cung ứng với nước này. Dẫu vậy, ông lưu ý rằng có khả năng một quốc gia bên ngoài sẽ có những động thái để hỗ trợ Iran trong những tháng tới giúp Tehran có thể phục hồi lại năng lực sản xuất.

Iran sẽ không để kho tên lửa tầm trung của mình giảm xuống dưới 1.000 quả, ông Ben Taleblu nhận định. “Với Cộng hòa Hồi giáo Iran, số lượng mang đến một một dạng chất lượng riêng của nó” ông nói, đồng thời nhấn mạnh Iran rất xuất sắc “trong việc quản lý khủng hoảng”.