Trong cuộc không kích kinh hoàng vào thủ đô Kiev mới đây, Nga được cho là đă sử dụng một loại UAV tốc độ cao mới tốc độ trên 500 km/h, mà theo các quan chức Ukraine, khó bị phát hiện và đánh chặn hơn các phiên bản trước. Điều này báo hiệu một giai đoạn mới trong chiến dịch không kích của Nga.
Bộ trưởng Nội vụ Ukraine Ihor Klymenko xác nhận rằng, Nga đă sử dụng các biến thể nâng cấp của UAV Shahed – được cho là chạy bằng động cơ phản lực hoặc tên lửa – trong cuộc tập kích khiến ít nhất 27 người thiệt mạng tại thủ đô Kiev vào rạng sáng thứ Năm 31/7.
Ông Klymenko cho biết thêm rằng, loại UAV này từng xuất hiện trong vài cuộc tấn công trước đó, nhưng tần suất hiện nay đang tăng rơ rệt.
UAV tốc độ cao gây khó khăn cho hệ thống pḥng không Ukraine
Phát ngôn viên Không quân Ukraine, Yurii Ihnat, nói rằng các UAV mới này bay với tốc độ trên 500 km/h, vượt quá khả năng xử lư của nhiều hệ thống pḥng không hiện tại.
“Chúng có âm thanh khác hẳn so với các phiên bản cũ”, ông Ihnat nói trên truyền h́nh quốc gia. “Chúng bay quá nhanh khiến một số radar nhầm lẫn chúng với tên lửa hành tŕnh", ông nhấn mạnh thêm.
Các chuyên gia phân tích cho biết biến thể UAV chạy bằng động cơ phản lực rất có thể là phiên bản mô phỏng loại Shahed-238 do Iran sản xuất. H́nh dáng gần giống với loại Shahed-136 quen thuộc, nhưng khả năng bay nhanh hơn và khó bị phát hiện hơn.
“Chúng có thể đạt tốc độ từ 400–600 km/h và bay ở độ cao lên đến 9 km. Điều đó khiến chúng trở thành thách thức lớn đối với hệ thống pḥng không”, chuyên gia hàng không Kostiantyn Kryvolap nói với tờ Focus.
Vũ khí đắt đỏ, chiến lược phức tạp
Chuyên gia quân sự Pavlo Narozhnyi cho biết các UAV phản lực này mang đầu đạn nhỏ hơn – khoảng 50 kg – nhưng giá thành sản xuất lại cao hơn rất nhiều.
“Một UAV Shahed thông thường có giá khoảng 200.000 USD. Nhưng phiên bản dùng động cơ phản lực có thể lên tới gần 1 triệu USD. Riêng động cơ phản lực đă có giá hơn 50.000 USD", ông nói.
Theo ông Narozhnyi, phần lớn động cơ này được sản xuất tại Iran. Nga hiện chỉ có khả năng sản xuất vài chục chiếc mỗi tháng.
“Bầy đàn UAV” đánh lạc hướng pḥng không Ukraine
Điều khiến các chuyên gia lo ngại là Nga đang sử dụng chiến thuật “bầy đàn UAV”, kết hợp các UAV nhanh và chậm trong cùng một đợt tấn công, khiến pḥng không Ukraine gặp khó khăn trong việc phân loại và phản ứng.
Thông thường, UAV chạy bằng cánh quạt chậm được xử lư bởi pháo pḥng không mặt đất (AAA), trong khi UAV phản lực cần đến máy bay tiêm kích để đánh chặn. Khi cả hai loại cùng xuất hiện, nguy cơ bắn nhầm máy bay của chính ḿnh – đặc biệt vào ban đêm – là rất cao.
“Shahed phản lực bay nhanh – khoảng 400 km/h – đủ để các máy bay như F-16, Mirage hay MiG-29 có thể đánh chặn hiệu quả mà không bị mất lực nâng”, ông Kryvolap giải thích.
“Nhưng UAV chậm lại gây nguy hiểm nếu tiêm kích truy đuổi, v́ tốc độ thấp dễ dẫn đến mất kiểm soát. Khi hai loại UAV cùng lúc xuất hiện, hệ thống pḥng không bị rối loạn, và phi công phải đối mặt với nguy cơ trúng đạn từ đồng đội", ông này lưu ư thêm.
Ukraine chưa có chiến lược tổng thể đối phó UAV
Theo ông Kryvolap, Ukraine hiện vẫn thiếu một hệ thống chỉ huy tập trung để đối phó với các đợt tấn công bằng UAV.
“Với tên lửa, pḥng không có quy tŕnh rơ ràng. Nhưng với UAV – nhất là loại phản lực – mọi người chỉ biết làm những ǵ ḿnh có thể”, ông nhấn mạnh.
Chuyên gia Narozhnyi bổ sung rằng tốc độ của các UAV phản lực quá nhanh khiến các tổ đội pḥng không di động trên mặt đất không thể phản ứng kịp bằng súng pḥng không, trong khi chúng lại bay quá thấp để radar tầm cao phát hiện.
“Chỉ có tiêm kích và tên lửa đất đối không (SAM) mới đủ khả năng bắn hạ chúng. Nhưng đây là những công cụ cực kỳ tốn kém – mỗi lần đánh chặn có thể c̣n tốn nhiều tiền hơn cả UAV bị hạ", ông nói.
VietBF@ Sưu tập
|