Những lựa chọn Nội các ngày càng khiêu khích của Donald Trump đă khiến một số thượng nghị sĩ Cộng ḥa kinh ngạc và chính giới Washington bị sốc - theo CNN. Gây tranh căi nhiều nhất là trường hợp nghị sĩ bang Florida Matt Goetz đă được đề cử vào vị trí tổng chưởng lư của Mỹ.
Tổng thống được bầu Donald Trump tới Căn cứ quân sự Andrews, bang Maryland hôm 13/11. Ảnh: AFP.
CNN cho rằng sự lựa chọn nội các của Tổng thống đắc cử Donald Trump đă đạt đến một cấp độ mới vào thứ Tư 13/11, khi công bố ứng cử viên Cộng ḥa Matt Gaetz của Florida - người từng bị Bộ Tư pháp điều tra - là ứng cử viên của ông cho chức tổng chưởng lư.
Bà Tulsi Gabbard, ứng cử viên tổng thống của đảng Dân chủ trước đây, người có chung quan điểm rằng cộng đồng t́nh báo đă bị lợi dụng để chống lại ông Trump, sẽ là giám đốc t́nh báo quốc gia nếu được Quốc hội chấp thuận.
Những lựa chọn nhân sự mới nhất cho đội ngũ trong mơ "Làm cho nước Mỹ vĩ đại trở lại" của Trump đă gây xôn xao đến mức họ gần như làm lu mờ việc chọn người dẫn chương tŕnh Fox News Pete Hegseth làm bộ trưởng quốc pḥng trước đó hôm 12/11.
CNN cho rằng, lựa chọn đó hoàn toàn đồng điệu với những lời hứa trong chiến dịch tranh cử và dự án chính trị của ông Trump. Đang có sự thất vọng bao trùm giới tinh hoa của chính quyền Dân chủ hiện nay, với sự phấn khích lan truyền khắp các mạng lưới bảo thủ và mạng xă hội trong số những người hâm mộ ông Trump.
Cựu giám đốc truyền thông nhiệm kỳ đầu của Trump, Anthony Scaramucci, đă nói với CNN rằng các lựa chọn nhân sự của tổng thống đắc cử có mục đích là "sở hữu những người theo chủ nghĩa tự do" và có thể "gây kích động".
Ứng cử viên tổng chưởng lư, Hạ nghị sĩ Gaetz đang bị Ủy ban Đạo đức Hạ viện điều tra các cáo buộc rằng ông "có hành vi sai trái về t́nh dục và sử dụng ma túy bất hợp pháp, nhận quà tặng không phù hợp, ban phát đặc quyền và ưu đăi cho những cá nhân mà ông có mối quan hệ cá nhân và t́m cách cản trở các cuộc điều tra của chính phủ về hành vi của ông".
Ủy ban Đạo đức Hạ viện dự kiến sẽ họp vào tuần này để bỏ phiếu về việc công bố báo cáo về ông. Nhưng sau khi ông được lựa chọn và từ chức khỏi Quốc hội, không rơ liệu thông tin này có bao giờ được công khai hay không.
Gaetz, một đảng viên Cộng ḥa bang Florida đă nhiều lần phủ nhận mọi hành vi sai trái, bao gồm cả việc từng quan hệ t́nh dục với trẻ vị thành niên hoặc trả tiền để quan hệ t́nh dục. Bộ Tư pháp, nơi đă theo đuổi cuộc điều tra về tội phạm t́nh dục kéo dài nhiều năm đối với ông, cuối cùng đă quyết định vào năm ngoái không truy tố h́nh sự đối với Gaetz.
Hàng triệu cử tri của tổng thống đắc cử Donald Trump cho rằng, rằng những rắc rối pháp lư của riêng ông không phải là kết quả của hành vi sai trái h́nh sự mà là do nhiều năm bị Bộ Tư pháp ngược đăi. Họ cho rằng cuộc điều tra về Nga trong nhiệm kỳ đầu tiên của ông là do các cơ quan t́nh báo dàn dựng để hủy hoại ông.
Những người ủng hộ Trump muốn sa thải toàn bộ các tầng lớp quan chức chính phủ, cho rằng các quy định góp phần gây ra các vấn đề kinh tế của riêng họ, lo lắng về hàng triệu người di cư không có giấy tờ qua biên giới và phản đối các chương tŕnh đa dạng hóa của Lầu Năm Góc. Trump là tác nhân thay đổi của họ. Và những người được ông chọn cho các vị trí lănh đạo cấp cao trong chính phủ là những cấp phó của ông trong nỗ lực đó.
Mặc dù ông Trump có lư do để đề cử Hegseth, Gaetz và Gabbard, song phe Dân chủ và một số người Cộng ḥa đặt ra câu hỏi về định hướng của chính quyền thứ hai của ông và có những băn khoăn về việc những người được đề cử thiếu chuyên môn, kinh nghiệm hoặc bị cáo buộc liên quan đến đạo đức.
Ư định của tổng thống đắc cử Trump đă rơ ràng trong thông báo về ư định đề cử ông Gaetz: "Ít có vấn đề nào ở Mỹ quan trọng hơn việc chấm dứt việc vũ khí hóa hệ thống tư pháp của chúng ta". Điều này dường như nhằm vào những cáo buộc rằng phe Dân chủ tấn công Trump lâu nay là v́ lư do chính trị và việc bổ nhiệm một người thân tín như Gaetz sẽ gỡ rối việc đó. Gaetz là người đă kêu gọi băi bỏ FBI, Bộ Tư pháp và các cơ quan khác trừ khi họ "tuân thủ".
Tin tức về việc Hegseth được đề cử làm người đứng đầu Lầu Năm Góc cũng làm rung chuyển Washington. Ngôi sao của Fox News có thành tích quân sự đáng nể sau khi phục vụ ở Iraq và Afghanistan. Nhưng ông không có nhiều kinh nghiệm sâu sắc về chiến lược cấp cao, ngoại giao quốc tế và an ninh quốc gia, những điều thường được yêu cầu ở những người phụ trách quân đội hùng mạnh nhất hành tinh.
Do đó, phe Dân chủ cáo buộc ông có nguy cơ bị đánh bại trong một cuộc gọi với một bộ trưởng quốc pḥng Nga hoặc Trung Quốc lăo luyện nếu ông được yêu cầu giải quyết một cuộc khủng hoảng đột ngột.
Nhưng những năm tháng làm việc tại Fox của Hegseth chứng minh rằng ông có đủ năng lực để lănh đạo một cuộc chiến văn hóa bên trong Bộ Quốc pḥng khi ông lên án các chương tŕnh đa dạng, phụ nữ phục vụ trong chiến đấu và ủng hộ Trump giải phóng quân nhân bị buộc tội phạm tội ác chiến tranh.
Cựu nghị sĩ Tulsi Gabbard cũng có thành tích quân sự đáng nể. Nhưng cựu nữ dân biểu Hawaii đă có nhiều cuộc đụng độ với cộng đồng t́nh báo Mỹ, trong đó có việc bà nghi ngờ cáo buộc của Mỹ rằng nhà độc tài Syria Bashar al-Assad đă phạm tội ác chiến tranh sau một cuộc tấn công bằng vũ khí hóa học.
Bà cũng là người phản đối viện trợ cho Ukraine. Ngay từ đầu cuộc xung đột, chính trị gia này đă tuyên bố rằng "Mỹ phạm tội xâm lược quân sự" chống lại Nga, bởi v́ họ đă khiêu khích Nga trong nhiều năm và "giới tinh hoa cầm quyền ở Washington muốn giết càng nhiều người Nga càng tốt" bằng bàn tay của người Ukraine.
Trump cho biết trong tuyên bố của ḿnh rằng Gabbard đă chiến đấu v́ Hoa Kỳ và quyền tự do của tất cả người Mỹ.
Không phải tất cả các lựa chọn đề cử của ông Trump đều gây tranh căi. Thượng nghị sĩ Florida Marco Rubio, người được ông đề cử làm ngoại trưởng, đă gây ra sự hoài nghi về việc ông chuyển sang Chủ nghĩa nước Mỹ trên hết của Trump, nhưng nhiều thượng nghị sĩ đồng nghiệp của ông coi ông là một nhà tư tưởng nghiêm túc về các vấn đề đối ngoại, đặc biệt là về Trung Quốc.
Nhưng giống như hầu hết những người được Trump lựa chọn khác, Gabbard, Hegseth và Gaetz có một số điểm chung. Họ luôn trung thành và ủng hộ nhiệt thành tổng thống đắc cử.
Một vài nghị sĩ Cộng ḥa cũng đă bày tỏ lo ngại với đề của của ông Trump. Thượng nghị sĩ Alaska Lisa Murkowski đă gọi ứng cử viên Cộng ḥa Florida Gaetz là "ứng cử viên không nghiêm túc". Thượng nghị sĩ Maine Susan Collins, một người chỉ trích Trump hiếm hoi khác của đảng Cộng ḥa, cho biết bà "sốc" khi nghe tin này và lưu ư rằng FBI sẽ kiểm tra lư lịch toàn diện đối với đề cử sắp tới.
Song các đồng minh của cựu tổng thống và tổng thống tương lai đă tập hợp xung quanh Gaetz và cảnh báo về hậu quả nếu ông bị Thượng viện chặn lại khi thực hiện vai tṛ cố vấn và đồng ư theo hiến pháp. "Tôi yêu Matt Gaetz", Thượng nghị sĩ Alabama Tommy Tuberville nói, cảnh báo rằng "sẽ rất rủi ro nếu các thượng nghị sĩ bỏ phiếu chống lại ông ấy".
VietBF@sưu tập
