Phát hiện mầm mống sự sống trong mẫu vật tiểu hành tinh

[troopy]

NASA hôm 29/1 công bố phát hiện nhiều axit amin, amoniac và nucleobase quan trọng với sự sống trong mẫu vật tiểu hành tinh Bennu.


Một mạch natri cacbonat trông giống những chiếc kim, được tô màu tím để dễ hiển thị, bên trong mẫu vật tiểu hành tinh Bennu. Mỗi chiếc kim rộng chưa đến 1 micromet. Ảnh: Rob Wardell/Tim McCoy/Smithsonian

Tiểu hành tinh Bennu là mục tiêu của tàu OSIRIS-REx (NASA) phóng lên không gian năm 2016. Con tàu thu thập thành công mẫu vật từ Bennu và mang chúng đáp xuống sa mạc Utah vào năm 2023.

Những phát hiện mới nhất được công bố trong hai nghiên cứu trên tạp chí Nature và Nature Astronomy hôm 29/1, mang đến một số bất ngờ, đồng thời đặt ra nhiều câu hỏi thú vị. Đáng chú ý nhất có lẽ là việc phát hiện 14 axit amin (trong tổng số 20 axit amin tạo nên các protein cần thiết cho sự sống trên Trái Đất), amoniac nồng độ cao và 5 nucleobase mà sinh vật sống trên Trái Đất dùng để truyền tải thông tin di truyền trong ADN và ARN.

"Bản thân phát hiện mới không phải bằng chứng về sự sống, nhưng chúng gợi ý rằng các điều kiện cần thiết để sự sống xuất hiện có thể đã phổ biến khắp hệ Mặt Trời sơ khai. Điều này, tất nhiên, làm tăng khả năng rằng sự sống có thể đã hình thành trên các hành tinh khác", Nicky Fox, phó quản lý tại Ban Giám đốc Nhiệm vụ Khoa học thuộc NASA, cho biết trong cuộc họp báo ngày 29/1.

Cuộc họp báo cũng tiết lộ một số điều khác về Bennu, và đáng chú ý là đa số đều gợi ý rằng tiểu hành tinh này có những thành phần phù hợp cho sự sống. Điều này đặt ra một câu hỏi lớn cho giới khoa học: Tại sao sự sống không hình thành trên Bennu?

Ví dụ, nhóm nghiên cứu đã xác định được bằng chứng về nước muối mặn với dấu vết của 11 khoáng chất giàu natri carbonate, phosphate, sulfate, chloride và fluoride. Nhóm nghiên cứu cũng tìm thấy lượng lớn amoniac trong mẫu vật từ Bennu, cụ thể là khoảng 230 ppm. Con số này gấp khoảng 100 lần mức amoniac tự nhiên trong đất ở hành tinh xanh, theo Danny Glavin, nhà khoa học cấp cao trong nhiệm vụ thu hồi mẫu vật tại Trung tâm Bay Vũ trụ Goddard thuộc NASA.

"Amoniac tất nhiên cần thiết cho nhiều quá trình sinh học. Đó có khả năng là một khối xây dựng hóa học then chốt thông qua sự hình thành của axit amin, nucleobase, các thành phần di truyền của ADN và ARN", Glavin giải thích.

Điều này cho thấy Bennu - hoặc ít nhất là tiểu hành tinh mẹ mà Bennu tách ra - từng tồn tại trong những khu vực lạnh hơn, xa xôi hơn vì amoniac dễ bay hơi. Để amoniac tồn tại dưới dạng muối, môi trường phải lạnh.

So với những thiên thạch lao qua khí quyển, bốc cháy rồi rơi xuống mặt đất, mẫu vật OSIRIS-REx mang về vẫn nguyên sơ, không nhiễm các chất từ Trái Đất nhờ những biện pháp NASA đã thực hiện với con tàu. "Chúng tôi tự tin rằng vật liệu hữu cơ mà mình đang thấy trong mẫu vật đến từ ngoài hành tinh, không phải là sự ô nhiễm. Chúng tôi có thể tin tưởng kết quả này", Glavin nói.

Chất lượng dữ liệu cao hơn đồng nghĩa với câu trả lời rõ ràng hơn, và câu trả lời rõ ràng hơn thường đi kèm với những câu hỏi bổ sung. "Với tôi, câu hỏi là: Tại sao sự sống không hình thành trên Bennu. Điều gì đã khiến sự sống không hình thành trên một số thiên thể khác?", Fox đặt câu hỏi.

VietBF@sưu tập