Giá vàng tăng vọt, liên tiếp lên mức cao kỷ lục mới dù Fed giữ nguyên lăi suất sau 3 lần giảm trước đó trong bối cảnh căng thẳng thương mại và địa chính trị leo thang.
Fed giữ nguyên lăi suất
Cục Dự trữ Liên bang Mỹ (Fed) đêm qua (19/3) quyết định giữ nguyên lăi suất chuẩn ở mức 4,25-4,5%/năm dù chỉ số giá tiêu dùng trong tháng 2 tăng yếu hơn dự báo, ở mức 2,8% so với cùng kỳ.
Lạm phát ổn hơn, nhưng giá cả hàng hóa và dịch vụ có nguy cơ tăng do căng thẳng thương mại và địa chính trị - đây là yếu tố khiến Fed thận trọng chưa tiếp tục nới lỏng chính sách tiền tệ vốn đă được thắt chặt từ giữa năm 2022 sau cuộc xung đột Nga-Ukraine.
Thông thường, quyết định thận trọng của Fed sẽ khiến đồng USD tăng giá, qua đó gây áp lực lên giá vàng. Tuy nhiên, diễn biến trên thị trường đă khác. Đồng USD tiếp tục giảm giá và vàng leo thang lên mức cao kỷ lục mới.
Mặc dù nguy cơ lạm phát từ cuộc chiến thương mại là rất cao, nhưng Fed vẫn dự báo có thêm hai đợt cắt giảm lăi suất trong năm 2025, với tổng mức giảm khoảng 50 điểm cơ bản.
Cũng trong cuộc họp đêm qua, các quan chức đă cập nhật dự báo lăi suất và kinh tế cho năm 2025 và đến năm 2027, điều chỉnh tốc độ giảm dần các khoản nắm giữ trái phiếu. Theo đó, Fed hạ dự báo tăng trưởng kinh tế xuống chỉ c̣n 1,7% cho năm 2025, thay v́ mức 2,1% như trước đó.
Fed cũng điều chỉnh dự báo lạm phát lơi lên 2,8%, cao hơn so với mức 2,5% như trước.
Giá vàng tăng lên đỉnh mới sau quyết định của Fed. Ảnh: CNB
Sở dĩ Fed tiếp tục duy tŕ quan điểm thận trọng là bởi “bầu không khí bất ổn hiện tại” và sự không chắc chắn về triển vọng kinh tế đă tăng lên”. Trong khi đó, nhiệm vụ chính của cơ quan tạo lập chính sách tiền tệ của Mỹ là tối đa hóa việc làm và kiểm soát lạm phát ở mức thấp.
Sự phân hóa c̣n rơ nét hơn trong các thành viên Fed. Trong cuộc họp, có tới 4 người đưa ra quan điểm không thay đổi lăi suất trong năm 2025, thay v́ chỉ 1 người có quan điểm như vậy tại cuộc họp hồi tháng 12 năm ngoái.
Các dự báo cũng cho thấy, Fed sẽ có hai đợt giảm lăi suất trong năm 2026 và thêm một đợt vào năm 2027. Fed kỳ vọng lăi suất chuẩn dài hạn sẽ ổn định ở mức khoảng 3%.
Quyết định của Fed diễn ra trong bối cảnh thị trường tài chính Mỹ biến động mạnh ở đầu nhiệm kỳ 2 của Tổng thống Donald Trump. Ông Trump đă tung ra một loạt các biện pháp thuế quan đối với thép, nhôm và nhiều mặt hàng khác đă tạo ra làn sóng lo ngại trên thị trường tài chính. Washington đe dọa tung thêm các biện pháp mạnh hơn vào đầu tháng tới.
Như vậy, Fed tiếp tục duy tŕ chính sách “tạm dừng”. Tuy nhiên, nước Mỹ cũng như thế giới vẫn đang trong chu kỳ nới lỏng tiền tệ nhằm ứng phó với tăng trưởng kinh tế chậm lại.
Thị trường tài chính, hàng hóa thế giới ra sao?
Mặc dù không giảm lăi suất nhưng Fed vẫn phát tín hiệu khá rơ ràng về xu hướng nới lỏng tiền tệ trong năm 2025. Đây là yếu tố giúp thị trường chứng khoán Mỹ tăng mạnh. Chỉ số công nghiệp Dow Jones tăng hơn 380 điểm (tương đương tăng hơn 0,9%).
Chỉ số tầm rộng S&P 500 xóa bớt phần lớn mức giảm kể từ cuối tháng 2.
Thị trường chứng khoán Mỹ trước đó giảm rất mạnh và đă rơi vào vùng suy thoái. Dù vậy, theo Chủ tịch Fed Jerome Powell, kinh tế Mỹ “nh́n chung đang mạnh mẽ và đă đạt được những tiến triển đáng kể”, “các điều kiện của thị trường lao động vững chắc, lạm phát đă tiến gần hơn mục tiêu dài hạn 2% dù c̣n ở mức cao”.
Ông Powell cũng cho biết bất kỳ tác động nào từ vấn đề thuế quan đối với lạm phát có thể chỉ là ngắn hạn, là “tạm thời”.
Tuy nhiên, vàng tiếp tục tăng giá và lập kỷ lục cao mới sau cuộc họp của Fed. Giá vàng giao ngay có lúc lên gần 3.055 USD/ounce (đỉnh cao lịch sử) và tới 8h30 sáng 20/3 ở mức 3.052 USD/ounce.
Vàng vẫn là loại tài sản thu hút ḍng tiền khi lạm phát ở mức cao hoặc/và thị trường tài chính biến động mạnh. Lăi suất có xu hướng giảm và một đồng USD đang yếu dần cũng là yếu tố hỗ trợ cho vàng.
Bất ổn địa chính trị leo thang ở Trung Đông, trong khi tại Ukraine vẫn bất ổn khiến vàng tăng giá. Nga và Ukraine đang cáo buộc nhau vi phạm thỏa thuận mới về việc kiềm chế tấn công các mục tiêu năng lượng chỉ vài giờ sau khi Tổng thống Mỹ Donald Trump điện đàm với Tổng thống Nga Vladimir Putin.
Giá dầu đi ngang sau tuyên bố của Fed. Dầu Brent tăng nhẹ lên 70,8 USD/thùng, c̣n dầu WTI tăng 0,4% lên 67,2 USD/thùng.
Chủ tịch Fed Jerome Powell nhấn mạnh ngân hàng trung ương sẽ theo dơi sát sao các diễn biến kinh tế và sẵn sàng điều chỉnh chính sách tiền tệ nếu cần thiết. Dù vậy, cũng nhiều người lo ngại về cụm từ “tạm thời” của ông Powell khi nói tác động của thuế quan đối với lạm phát.
Trong giai đoạn đại dịch Covid-19 (năm 2021-2022), Powell cũng từng mô tả đà tăng lạm phát là "tạm thời". Nhưng trên thực tế, lạm phát đă lên tới 9,1% vào tháng 6/2022 và dai dẳng tới tận bây giờ.
Sáng 20/3, Ngân hàng trung ương Trung Quốc (PBoC) cũng không thay đổi chính sách lăi suất khi các mối đe dọa thuế quan gây áp lực lên đồng Nhân dân tệ (NDT). PBoC giữ nguyên lăi suất cho vay cơ bản kỳ hạn 1 năm ở mức 3,1% và kỳ hạn 5 năm ở mức 3,6%/năm.
