Cô bác anh chị thân mến,
Trong quá trình thăm khám, em tiếp nhận nhiều trường hợp BN đang khỏe mạnh, da dẻ tươi tắn, tóc mềm mượt, mà chỉ vài năm sau – có khi là vài tháng thôi – mọi thứ như “tuột dốc”: da khô sạm, tóc gãy rụng, lại thêm mất ngủ, hồi hộp, dễ cáu gắt. Nhiều cô bác tìm đến em với ánh mắt lo lắng: "Phượng ơi, hình như chị già đi nhanh quá…”
Em hiểu. Vì với phụ nữ, lão hóa không phải lúc nào cũng đến từ từ như mình vẫn nghĩ. Có những giai đoạn nó đến rất đột ngột, rất rõ rệt, như một cú rẽ bất ngờ của cơ thể. Và nếu mình không hiểu nguyên nhân, không biết cách nâng niu, gìn giữ, thì rất dễ cảm thấy hụt hẫng, mất tự tin và thậm chí ảnh hưởng sức khỏe nghiêm trọng.
Hôm nay, em muốn chia sẻ với cô bác anh chị một cách nhìn khác – từ cả y học cổ truyền, và y học hiện đại – để giúp mình hiểu rõ hơn về hiện tượng này và quan trọng nhất: làm sao để chậm lại quá trình lão hóa một cách tự nhiên, lành mạnh và bền vững.
“NGƯỜI QUA 40, ÂM KHÍ GIẢM MỘT NỬA” – DẤU MỐC CHUYỂN MÌNH CỦA CƠ THỂ
Theo YHCT, cơ thể phụ nữ thay đổi theo chu kỳ “7 năm”. Bước sang “tam thất” – tức 35 tuổi – là cơ thể đã bắt đầu vào giai đoạn suy giảm sinh lý. Đến “lục thất” (42 tuổi), và nhất là khoảng “thất thất” (49 tuổi), cơ thể bước vào thời kỳ tiền mãn kinh – mãn kinh, hay còn gọi là giai đoạn “tam dương mạch suy”.
Tam dương mạch là ba đường kinh lớn đi qua tay và chân, gắn liền với các tạng phủ như dạ dày, túi mật, bàng quang, đại tràng… Khi tam dương suy yếu, chức năng của các tạng phủ cũng giảm, dẫn đến: da khô, sạm, xuất hiện đốm nâu; tóc khô xơ, gãy rụng; giấc ngủ không còn sâu; dễ nóng giận, lo lắng và mất kiểm soát cảm xúc.
Y học hiện đại thì lý giải hiện tượng này bằng sự suy giảm nội tiết tố nữ (estrogen). Từ sau 40 tuổi, estrogen bắt đầu giảm nhanh chóng, ảnh hưởng trực tiếp đến làn da, tim mạch, giấc ngủ và cả trí nhớ, tâm trạng.
Điều đặc biệt là giai đoạn này không diễn ra từ từ, mà thường “bùng phát” rất nhanh ở độ tuổi 43 - 47. Có người chỉ trong một năm mà thấy mình như “già đi 10 tuổi”. Chính vì vậy, hiểu và nhận biết sớm để chủ động là chìa khóa quan trọng để tránh lão hóa đột ngột cô bác anh chị ạ.
3 YẾU TỐ QUAN TRỌNG NGĂN LÃO HÓA ĐỘT NGỘT
Cô bác anh chị muốn chăm sóc cơ thể từ gốc, giữ gìn nét xuân thì nhất định không nên bỏ qua những yếu tố dưới đây. Em sẽ phân tích và đưa ra chỉ dẫn cụ thể dựa trên kinh nghiệm hơn 10 năm làm nghề y của em. Cô bác nhớ ĐỌC KỸ, LƯU LẠI và THỰC HIỆN nhé!
1. Dưỡng âm, điều hòa khí huyết – Giữ gốc cho làn da và tinh thần
Trong câu nói “Người qua 40, âm khí giảm một nửa”. Âm ở đây không chỉ là nước, là dịch thể, mà còn là toàn bộ những gì “nuôi dưỡng, làm dịu, làm mềm” cho cơ thể. Khi âm khí giảm, da sẽ khô, tóc khô, ngủ chập chờn, người dễ nóng bừng, mất cân bằng cảm xúc.
👉 Em chỉ cách khắc phục từ bên trong:
- Sử dụng các vị thuốc Đông y như mạch môn, sinh địa, ngọc trúc, bạch thược… giúp dưỡng âm, làm mát gan, điều hòa khí huyết.
- Bổ sung thực phẩm như: hạt sen, củ mài, mè đen, yến mạch, đậu đỏ, nước hạt chia ngâm. Đây đều là những món vừa mát, vừa bổ tỳ thận.
- Tránh ăn nhiều cay, chiên rán, vì những thứ này “tổn âm”, làm cơ thể càng khô nóng và mất cân bằng hơn.
Em cũng khuyên cô bác nên duy trì một giờ ngủ cố định, đặc biệt là ngủ trước 23h, để tạng thận được phục hồi tốt nhất.
2. Giữ mạch máu khỏe mạnh – Bảo vệ tim mạch, làm chậm quá trình già hóa
Một điều ít ai để ý, là lão hóa đột ngột ở phụ nữ còn đi kèm với nguy cơ tăng cao bệnh tim mạch. Khi estrogen giảm, mạch máu mất đi độ đàn hồi, dễ xơ vữa, dễ tăng huyết áp, tăng mỡ máu.
Đáng lo là triệu chứng b,ệnh tim ở phụ nữ rất âm thầm. Không phải đau ngực, khó thở như nam giới, mà là những dấu hiệu dễ bỏ qua như: mệt mỏi, đau vai gáy, hồi hộp, mất ngủ kéo dài.
👉 Lời khuyên từ em:
- Hãy kiểm tra mỡ máu, đường huyết, huyết áp định kỳ từ sau tuổi 40.
- Tập luyện nhẹ nhàng như yoga, khí công, đi bộ nhanh mỗi ngày 30 phút giúp giữ cho tim mạch dẻo dai, đồng thời hỗ trợ khí huyết lưu thông tốt.
- Có thể kết hợp thêm các vị thuốc Đông y như đan sâm, xuyên khung, ích mẫu – có tác dụng hoạt huyết, dưỡng tâm, hỗ trợ điều hòa tim mạch.
3. Ngừa nám và lão hóa da từ gốc – Không chỉ là bôi ngoài
Nám da, đồi mồi, sạm da – tất cả đều là tiếng nói của cơ thể từ bên trong. Theo YHCT, phần lớn nguyên nhân nám xuất phát từ can khí uất, khí huyết không đều, thận yếu hoặc tỳ vận hóa kém gây ẩm tích.
👉 Vì thế để trị tận gốc nám, em khuyên cô bác nên:
- Tăng cường giải uất gan: Dùng sài hồ, hương phụ, bạch truật để sơ can, kiện tỳ, hóa ẩm.
- Bồi bổ thận âm: Dùng kỷ tử, thục địa, nữ trinh tử.
- Ăn uống thanh đạm, đủ rau củ có màu xanh, đỏ (như cà chua, cà rốt, rau cải), giảm đường tinh luyện và luôn bôi kem chống nắng hằng ngày – kể cả khi không ra nắng nhiều.
Đặc biệt, tránh l,ạm d,ụng mỹ phẩm trắng da không rõ nguồn gốc. Vì khi gan – thận yếu, chất độc tích tụ lại sẽ khiến nám càng nặng hơn.
MỘT LỜI NHẮN CHÂN TÌNH TỪ EM - BÁC SĨ PHƯỢNG
Cô bác anh chị à, chúng ta không thể dừng lại thời gian, nhưng hoàn toàn có thể sống đẹp và khỏe ở bất kỳ độ tuổi nào nếu hiểu rõ cơ thể mình và biết cách chăm sóc đúng.
Đón nhận lão hóa bằng một thái độ tích cực, bằng sự hiểu biết, yêu thương bản thân và lối sống lành mạnh, em tin cô bác anh chị sẽ có một cuộc đời trọn vẹn kể cả khi đã ở bên kia sườn dốc cuộc đời.
Nếu hữu duyên đọc được bài viết của em và thấy hữu ích, em rất mong cô bác anh chị CHIA SẺ rộng rãi đến người thân, bạn bè và mọi người xung quanh cùng biết nhé. Còn gì tuyệt vời hơn khi ta cùng nhau sống khỏe, sống đẹp và sống vui.
Từ tận đáy lòng em xin cảm ơn cô bác anh chị thật nhiều!
VietBF@sưu tập
