Bị Trung Quốc quay lưng khiến nông dân Mỹ ‘méo mặt’, đối mặt viễn cảnh khó

[vuitoichat]

Theo như có nhiều nông dân Mỹ ‘méo mặt’, đối mặt viễn cảnh khó trong lúc bối căng thẳng thương mại đã thúc đẩy Trung Quốc tái cấu trúc chuỗi cung ứng nông sản, đồng thời giảm dần sự phụ thuộc vào Mỹ, khi bị Trung Quốc quay lưng với hàng loạt nông sản, chuyển sang mua của nhà cung cấp khác.

Nhập khẩu nông sản Mỹ của Trung Quốc trong tháng 5 đã giảm mạnh, với nhiều mặt hàng gần như bị ngưng hoàn toàn. Đây là dấu hiệu cho thấy việc Bắc Kinh đa dạng hóa nguồn cung thực phẩm có thể trở thành xu hướng lâu dài và “khó đảo ngược”, tờ SCMP dẫn lời các chuyên gia cho biết.

Theo dữ liệu mới nhất từ hải quan Trung Quốc, giá trị nhập khẩu nông sản Mỹ đã giảm hơn 43% so với cùng kỳ năm ngoái trong tháng 5. Nhiều mặt hàng chủ lực gần như bị dừng hoàn toàn, phản ánh tác động trực tiếp từ cuộc chiến thuế quan giữa hai nền kinh tế lớn nhất thế giới.

Cụ thể, thịt bò tươi rút xương và cao lương nhập khẩu từ Mỹ giảm trên 97%. Ngô và sợi bông lần lượt giảm hơn 93% và 94%. Thịt bò đông lạnh giảm khoảng một nửa. Một số loại thịt gà chế biến và đông lạnh giảm trên 60%.

Trung Quốc bắt đầu áp thuế bổ sung 10–15% lên nông sản Mỹ từ tháng 3 nhằm đáp trả việc Mỹ áp thuế thêm 10% lên hàng hóa Trung Quốc do lo ngại liên quan đến fentanyl. Đến tháng 4, hai bên tiếp tục trả đũa với các biện pháp thuế quan trên 100% trước khi đạt được thỏa thuận “đình chiến thương mại” tạm thời vào giữa tháng 5.

Tuy nhiên, thuế quan vẫn ở mức cao, và tương lai quan hệ thương mại Mỹ - Trung vẫn đầy bất định khi chưa có một thỏa thuận dài hạn thực sự.

Nỗi lo dài hạn của nông dân Mỹ

Liang Yan, giáo sư kinh tế tại Đại học Willamette (bang Oregon), cho biết thuế trả đũa của Trung Quốc đã trực tiếp khiến nhập khẩu từ Mỹ giảm mạnh, nhưng yếu tố rủi ro dài hạn từ căng thẳng thương mại mới là điều đáng lo nhất.

Liang nhận định khả năng căng thẳng kéo dài và chuyển hướng dễ dàng sang nhà cung cấp khác khiến Trung Quốc có thể tiếp tục giảm phụ thuộc vào nông sản Mỹ ngay cả khi thỏa thuận thương mại đang có hiệu lực.

Một ví dụ điển hình là đậu tương – điểm sáng hiếm hoi trong xuất khẩu. Trong tháng 5, nhập khẩu đậu tương từ Mỹ của Trung Quốc tăng 28,6% so với cùng kỳ về khối lượng. Tuy nhiên, Liang cảnh báo đà phục hồi này có thể ngắn hạn khi Bắc Kinh có khả năng chuyển sang mua nhiều hơn từ Brazil giống như nhiệm kỳ đầu của ông Trump.

“Một khi các nhà cung cấp mới đã ổn định, sẽ rất khó để quay lại như cũ”, Liang nói.

Tuy nhiên, chuyên gia này cũng cho rằng nếu Mỹ và Trung Quốc đạt được một thỏa thuận thương mại toàn diện, bao gồm cả điều khoản mua nông sản, thì “chính phủ Trung Quốc có thể khuyến khích hoặc chỉ đạo doanh nghiệp tăng nhập khẩu từ Mỹ”.

Theo số liệu hải quan, trong 5 tháng đầu năm, kim ngạch nhập khẩu nông sản từ Mỹ của Trung Quốc đạt 7,84 tỷ USD, giảm 22% so với cùng kỳ năm ngoái.

Mỹ từ lâu đã là nguồn nhập khẩu nông sản chính của Trung Quốc. Năm ngoái, Mỹ chiếm 21% nguồn cung đậu nành, 15% ngô, 17,3% lúa mì và 65,7% cao lương nhập khẩu của Trung Quốc.