Võ Trung Dũng và 6 cán bộ ở quận Tân Bình cũ bị xác định ký hồ sơ, cấp giấy chứng nhận trái quy định, biến căn nhà thuộc sở hữu Nhà nước thành "vô chủ", bán cho cá nhân.
Tòa Phúc thẩm TAND Tối cao tại TP HCM sẽ mở phiên xem xét kháng cáo xin giảm nhẹ hình phạt 12 năm tù của bị cáo Võ Trung Dũng (cựu công chức địa chính - xây dựng phường 5 quận Tân Bình cũ) vào ngày 5/9.
Có vai trò chính, Phạm Thái Học (58 tuổi) xin giảm án 12 năm 6 tháng tù về tội Lừa đảo chiếm đoạt tài sản.
Liên quan đến vụ án, bị cáo Nguyễn Văn Thuyết (cựu giám đốc chi nhánh Văn phòng đăng ký đất đai) và Trần Văn Tâm (cựu trưởng Phòng Tài nguyên và Môi trường quận Tân Bình) xin giảm nhẹ hình phạt 3 năm tù về tội Vi phạm quy định về quản lý, sử dụng tài sản nhà nước, gây thất thoát lãng phí.
Riêng bị cáo Nguyễn Thanh Lâm (cựu phó chủ tịch UBND phường 5, quận Tân Bình) kêu oan về bản án 6 năm tù. 3 cựu cán bộ khác chấp nhận mức án 4 đến 4 năm 6 tháng tù về cùng tội danh.
Các bị cáo tại phiên tòa sơ thẩm. Ảnh: Bình Nguyên
Bản án sơ thẩm xác định, nhà đất 318/82 Phạm Văn Hai, phường 5, quận Tân Bình ban đầu thuộc sở hữu của người đàn ông tên Nhỡ. Do gia đình ông này vượt biên, năm 1994 căn nhà được xác định là "tài sản vắng chủ", được UBND TP HCM xác lập thuộc sở hữu Nhà nước, giao cho UBND quận Tân Bình quản lý (cụ thể là Công ty TNHH MTV Dịch vụ công ích quận Tân Bình).
Năm 2018, muốn mua lại căn nhà này, Phạm Thái Học nhờ Võ Trung Dũng hướng dẫn thủ tục. Dũng đã thay mặt Học đứng ra liên hệ với gia đình ông Nhỡ và thỏa thuận về việc mua lại nhà đất này sau đó làm thủ tục xin cấp giấy chứng nhận.
Các cơ quan tố tụng xác định, Dũng đã chuẩn bị một số giấy tờ có nội dung gian dối về nguồn gốc nhà đất 318/82 rồi hướng dẫn Học làm tờ trình kê khai, xin cấp giấy chứng nhận.
Dũng sau đó trực tiếp nhận hồ sơ giải quyết (không đủ thành phần, không đủ điều kiện) để thực hiện việc cấp quyền sử dụng đất, sở hữu nhà ở, thuộc trường hợp phải từ chối thụ lý.
Trên cơ sở tờ trình của Học do Dũng tiếp nhận chuyển ký, Phó chủ tịch UBND phường 5 Nguyễn Thanh Lâm đã ký xác nhận về "các thành phần hồ sơ" xin cấp sổ. Hồ sơ này sau đó được trình, nộp cho các cơ quan có thẩm quyền quản lý đất đai gồm: Chi nhánh Văn phòng đăng ký đất đai và Phòng Tài nguyên - Môi trường quận Tân Bình để nơi này trình ký, tham mưu cho UBND quận Tân Bình cấp giấy chứng nhận.
Mặc dù hồ sơ trên hệ thống có nhiều số liệu không thống nhất về thông tin nhà đất xin cấp sổ, song ông Nguyễn Văn Thuyết (Giám đốc chi nhánh Văn phòng đăng ký đất đai) và Trần Văn Tâm (Trưởng Phòng Tài nguyên và Môi trường) không chỉ đạo cấp dưới xác minh làm rõ. Hai bị cáo vẫn sử dụng các giấy tờ chưa đủ thành phần, điều kiện, thậm chí chưa được hợp pháp hóa lãnh sự, nhưng vẫn ký xác nhận đủ điều kiện cấp giấy chứng nhận và tham mưu để UBND quận cấp sổ cho Nguyễn Thái Học, theo bản án.
Sau khi được cấp giấy chứng nhận quyền sở hữu nhà đất nói trên, Học đã xây dựng lại và dùng nhà đất trên mang đi thế chấp ngân hàng vay tiền. Hậu quả là thất thoát tài sản Nhà nước hơn 14 tỷ đồng.
Vì sao Phó chủ tịch phường kêu oan?
Tại phiên xét xử sơ thẩm của TAND TP HCM hồi tháng 12/2024, trong khi các bị cáo thừa nhận sai phạm, xin giảm nhẹ hình phạt, thì Nguyễn Thanh Lâm (cựu phó chủ tịch UBND phường 5, quận Tân Bình) cho rằng mình không thực hiện hành vi sai phạm như cáo buộc.
Ông Lâm cho biết mình vốn là người phụ trách Ban chỉ huy quân sự, đến tháng 11/2015 thì được chuyển sang làm Phó chủ tịch phường. Đến giữa năm 2016 ông mới được giao phụ trách mảng địa chính - có nhiệm vụ quản lý xây dựng, hạ tầng đô thị, PCCC và xác nhận hồ sơ nhà đất. Khi đó ông không được bàn giao danh sách tài sản công trên địa bàn mà chỉ tham khảo lại giấy tờ của người tiền nhiệm và tra cứu trên hệ thống quản lý chung.
Kể từ khi UBND TP HCM xác lập quyền sở hữu đối với nhà đất này, 10 năm sau - tức năm 2004, UBND quận Tân Bình mới ban hành quyết định về việc thu hồi, bàn giao cho Phòng quản lý đô thị và Công ty dịch vụ giao thông đô thị (nay là Công ty TNHH MTV dịch vụ công ích quận Tân Bình) quản lý. Theo quyết định này, Đội trưởng Đội quản lý trật tự đô thị quận Tân Bình cùng Chủ tịch UBND phường 5 có trách nhiệm thi hành.
Qua các thời kỳ chủ tịch, danh sách tài sản công được thông báo, nhưng đến khi Lâm nhận trách nhiệm Phó chủ tịch phường thì không được giao hay biết về danh sách này. Theo quy định, người được giao danh sách tài sản công trên địa bàn là Chủ tịch phường, xã chứ không phải Phó chủ tịch.
Do đó, ngày 5/6/2018, khi Dũng trình bộ hồ sơ xin cấp giấy chứng nhận quyền sử dụng đất lần đầu cho căn nhà số 318/82 Phạm Văn Hai đứng tên Phạm Thái Học, ông Lâm ký xác nhận phía dưới phần biểu mẫu "Xác nhận của UBND phường 5".
Tuy nhiên, việc ông ký vào văn bản này chỉ mang tính thủ tục - tức là xác nhận thành phần hồ sơ tiếp nhận và quá trình sử dụng nhà đất, chứ không liên quan đến việc quản lý tài sản. "Văn bản này không phải đề nghị hay đề xuất cấp trên cấp giấy chứng nhận nhà đất cho bị cáo Học. Để được cấp giấy tờ liên quan, hồ sơ còn phải trình qua các cơ quan chuyên môn của quận Tân Bình, gồm Văn phòng đăng ký đất đai và Phòng Tài nguyên - Môi trường thẩm định theo quy trình", ông Lâm trình bày trong đơn kêu oan.
Vì vậy, ông Lâm cho rằng mình không được giao quản lý hay sử dụng nhà đất tại số 318/82 đường Phạm Văn Hai, nên không thể bị coi là có hành vi gây thất thoát tài sản Nhà nước.
VietBF@sưu tập
