EU sẽ chấm dứt quy chế bảo vệ hàng triệu người Ukraine

[Romano]

Khó khăn tài chính buộc Liên minh châu Âu (EU) phải hướng đến việc chấm dứt quy chế bảo vệ người Ukraine nhằm khuyến khích công dân quốc gia này hồi hương.

Ngày 18-9, Hội đồng châu Âu xác nhận thông tin, EU sẽ tiến tới chấm dứt chương trình bảo vệ tạm thời dành cho hàng triệu người Ukraine đã rời đất nước do ảnh hưởng của cuộc xung đột với Nga. Mục đích nhằm kêu gọi họ hồi hương do các quốc gia thành viên EU đang đối mặt với khó khăn tài chính trong hỗ trợ công dân nước này.

Sau khi xung đột bùng phát hồi tháng 2-2022, EU đã áp dụng Chỉ thị bảo vệ tạm thời (TPD) để cung cấp nhiều phúc lợi cho hàng triệu công dân Ukraine, bao gồm giấy phép cư trú, nhà ở, việc làm, giáo dục, chăm sóc sức khỏe, tài chính và dịch vụ xã hội. Chương trình dự kiến ​​hết hạn từ tháng 3-2025, nhưng đã được gia hạn thêm 2 năm để hỗ trợ hơn 4 triệu người.

Những cuộc thảo luận về quyết định chấm dứt TPD đang ngày càng gấp rút trước hàng loạt thách thức gia tăng trong hoạt động quản lý dòng người di cư. Tuần này, các Bộ trưởng Nội vụ EU đã nhất trí về một khuyến nghị đặt ra khuôn khổ cho việc hồi hương công dân Ukraine khi điều kiện cho phép.Hội đồng châu Âu khuyến khích các quốc gia EU thúc đẩy hồi hương tự nguyện và phối hợp xây dựng các chương trình hồi hương có thời hạn với Ukraine. Hội đồng cũng khuyến nghị thành lập các trung tâm thống nhất nhận tài trợ từ liên minh kinh tế này để hỗ trợ thủ tục giấy tờ, việc làm và lập kế hoạch hồi hương.

Cao ủy Liên hợp quốc về người tị nạn (UNHCR) ước tính, gần 7 triệu người Ukraine đã ra nước ngoài kể từ năm 2022. Nga cũng thông báo, 5,5 triệu người đã vượt biên từ Ukraine tính đến cuối năm 2023.

Đức, quốc gia đang tiếp nhận hơn 1,2 triệu người Ukraine, đã bắt đầu cắt giảm phúc lợi xã hội, viện dẫn những lo ngại về tính bền vững. Ba Lan cũng phản đối việc tiếp nhận thêm trong bối cảnh người di cư từ Ukraine chiếm gần 7% dân số nước này, tương đương khoảng 2,5 triệu người.

Làn sóng di cư này không chỉ do ảnh hưởng của cuộc xung đột hiện tại, mà còn liên quan đến hoạt động tuyển quân của Ukraine. Các sĩ quan quân dịch từng nhiều lần đụng độ với những người né tránh thực hiện nghĩa vụ quân sự. Những trường hợp bỏ trốn cũng đối mặt với nguy cơ bị truy tố nếu hồi hương.

Một số nhà lập pháp Ukraine lập luận, hầu hết những người đã rời quốc gia này khó có thể quay trở lại do “tình trạng hỗn loạn trong các thể chế nhà nước” và những lo ngại liên tục về an ninh.