Thông tin về một công ty Trung Quốc có tên
Kaiwa Technology đã chế tạo thành công
"robot mang thai" hình người đã thu hút sự chú ý đáng kể của các giới truyền thông. Hình ảnh robot hình người có kích thước thật với tử cung nhân tạo được cho cấy ghép trong bụng, có thể giúp mang thai người trong suốt mười tháng và sinh con khiến cho nhiều người cảm thấy thật hoài nghi.
Nhân vật phát minh, được nhắc đến trong nhiều phiên bản của câu chuyện là Zhang Qifeng. Sự kết hợp giữa một thời gian ngắn ngủi, mức giá thấp và hình ảnh đầy ấn tượng do AI ngụy tạo ra đã giúp cho câu chuyện "phóng đại lố bịch" này được lan truyền ra mạnh mẽ trên các phương tiện truyền thông xã hội và chính thống.
Vạch trần ra sự thật
Việc cho kiểm chứng thông tin cuối cùng cũng đến chuyện hồi kết: Câu chuyện này chỉ là một trò
"lừa bịp bỉ ổi và đê tiện". Cuộc điều tra của trang tin
Snopes đã phát hiện ra rằng nhiều hình ảnh đang cho lan truyền trực tuyến là do AI ngụy tạo ra và người được cho là tác giả của bức ảnh không thể xác minh ra là một học giả hoặc chuyên gia nghiên cứu hợp pháp. Một số tin tức ban đầu sau đó đã bị cho xóa sạch.
Snopes thông báo ra rằng những tuyên bố này thiếu bằng chứng để xác minh và các hình ảnh đã bị thao túng, ngụy tạo trắng trợn.
Live Science đã liên lạc với Đại học Kỹ nghệ Nanyang và có trích dẫn lời phát ngôn viên của
NTU cho biết rằng,
"Không có ai tên là 'Zhang Qifeng' tốt nghiệp ở NTU với bằng tiến sĩ" và
"không có cuộc nghiên cứu nào về robot mang thai đã được thực hiện ở đó".
Tóm lại, câu chuyện về một cỗ máy mang thai hình người hoạt động dựa trên một cá nhân không thể xác minhra , hình ảnh bị ngụy tạo dối trá và sự khuếch đại nhanh chóng của các kênh truyền thông cũng không được xác nhận từ trường đại học Nanyang.
Câu chuyện được cho lan truyền nhanh chóng vì tưởng rằng đã đem lại một giải pháp kỹ thuật không tưởng: một robot hình người được cho cấy ghép tử cung nhân tạo, một nguyên mẫu gần như hoàn thiện, với một mức giá hợp lý.
(Minh họa)
Những thách thức thực sự về mặt kỹ thuật và sinh học
Giả sử như chúng ta gạt bỏ ra sự cường điệu và thay vào đó đặt ra câu hỏi thực sự sẽ cần những gì để có thể cưu mang một con người an toàn từ lúc được thụ thai đến lúc sinh nở trong một cỗ máy nhân tạo. Trước hết, các khoa học gia phải đương đầu với một chuỗi dài các vấn đề sinh học có nhiều rủi ro cao.
Tái tạo lại vai trò phức tạp của nhau thai
Rào cản đầu tiên và căn cơ nhất chính là nhau thai. Trong thai kỳ tự nhiên, nhau thai không chỉ là một ống dẫn. Đó là một cơ quan sống, thích nghi, kiểm soát việc cung cấp oxy, cân dối sự dinh dưỡng, đào thải chất thải và mối giao tiếp miễn dịch giữa người mẹ và thai nhi.
Việc tạo ra một thiết bị thay thế được việc thiết kế hoàn hỏa này đồng nghĩa với việc xây dựng một hệ thống máy bơm, máy tạo ra oxy và vi lưu (microfluid) liên tục, an toàn, có thể đáp ứng linh động nhu cầu trao đổi chất của thai nhi đang hình thành trong nhiều tháng. Các cuộc thí nghiệm trong phòng thí nghiệm đã cho kết nối mạch máu rốn với mạch oxy ở loài động vật chỉ trong thời gian ngắn ngủi. Tuy nhiên, những chứng minh đó không thể so sánh với việc hỗ trợ thai nhi trong suốt quá trình người mẹ mang thai trong người.
Tái tạo ra môi trường nước ối
Nước ối liên tục thực hiện các hoạt động về cơ học và sinh lý. Nó là môi trường đệm cho thai nhi, truyền áp lực và tín hiệu chuyển động để hỗ trợ sự phát triển của phổi và cơ xương, đồng thời giúp việc điều hòa nhiệt độ và hóa học tại chỗ.
Hệ thống
"túi sinh học" tạm thời dành cho thai nhi ở loài động vật cho thấy môi trường chất lỏng có thể giúp bảo quản các mô mỏng manh như thế nào, nhưng việc duy trì thành phần chất lỏng, áp suất và độ ổn định nhiệt luôn chính xác trong nhiều tháng, đồng thời ngăn ngừa sự tích tụ độc tố và bảo đảm kích thích về cơ học lành mạnh lại là một vấn đề kỹ thuật hóc búa khác.
Vấn đề kiểm soát sự nhiễm trùng
Kiểm soát sự nhiễm trùng là yếu tố tối cần thiết đối với bất cứ nỗ lực nuôi dưởng thụ thai nhân tạo nào. Tử cung là một môi trường gần như là vô trùng, và một khi quá trình thụ thai có liên quan đến việc cho sử dụng ống dẫn, cảm biến và cổng kết nối bên ngoài, mọi giao diện đều sẽ trở thành điểm xâm nhập tiềm tàng của vi khuẩn. Việc ngăn ngừa nhiễm trùng xâm nhập trong 9 tháng, đồng thời cho phép theo dõi liên tục và sự tiếp cận cần thiết là một mức độ vô trùng và an toàn sinh học thật bền vững mà các nguyên mẫu hiện tại không thể và không thể chứng minh được thực hiện ở quy mô lớn.
Giải quyết bài toán về hormone
Việc điều hòa nội tiết tố cũng đặt ra một thách thức lớn khác. Thai kỳ được điều hòa từ sự thay đổi nồng độ progesterone, estrogen và các yếu tố do nhau thai sản xuất ra, giúp điều chỉnh sự tăng trưởng, khả năng dung nạp miễn dịch và thời điểm để sinh nở.
Những hormone này không phải là những yếu tố đầu vào tĩnh mạch có thể được cho điều chỉnh liều lượng chỉ một lần. Thực tế, chúng giống như là một dàn nhạc giao hưỡng được dàn dựng và điều khiển từ các phản ứng khác nhau. Cho đến nay, chưa có hệ thống nhân tạo nào cho thấy khả năng cho phép tái tạo cuộc đối thoại nội tiết năng động đó, điều thiết yếu ở đây không chỉ cho sự tăng trưởng của bào thai mà còn cho sự trưởng thành của các cơ quan và sự điều phối quá trình sinh nở.
Cung cấp khả năng bảo vệ miễn dịch
Bảo vệ miễn dịch là một yêu cầu bổ sung và không hề đơn giản. Người mẹ truyền các kháng thể và các chất điều hòa miễn dịch cho thai nhi, đem lại sự bảo vệ thiết yếu ngay từ khi mang bầu. Một thiết bị muốn cách ly thai nhi ra khỏi sự tuần hoàn máu của mẹ sẽ cần đến một cơ chế hoàn hảo, cung cấp khả năng miễn dịch tương đương, nếu không trẻ sơ sinh sẽ dễ bị tổn thương ngay từ hơi thở đầu tiên.
Thử thách về quá trình sinh nở
Cuối cùng, là quá trình chuyển đổi từ việc hỗ trợ chất lỏng sang cuộc sống tự lập rất phức tạp. Phổi khi nở ra và bắt đầu trao đổi khí, hệ tuần hoàn sẽ chuyển hướng khi các ống thông nhau thai bị đóng lại, và em bé phải tự điều chỉnh nhiệt độ của cơ thể. Việc thiết kế ra một phiên bản đáng tin cậy và an toàn cho quá trình chuyển đổi từ môi trường chất lỏng nhân tạo kéo dài sang hít thở không khí không phải là một bước về cơ học đơn giản. Đó là một thách thức lâm sàng đầy rủi ro và bất định.
Live Science đã trích dẫn lời của tiến sĩ Harvey Kliman, giám đốc Đơn vị Nghiên cứu về Sinh sản và Nhau thai tại Trường Y Khoa Đại học Yale:
"Chúng ta có nên làm điều đó (tạo ra robot mang thai) hay không? Câu trả lời của tôi chắc chắn là 'KHÔNG'". Đây được coi là lời cảnh cáo với những sự lo ngại to lớn về mặt đạo đức và thực tiễn.
