Vụ chính phủ Mỹ đóng cửa: Lợi thế đang thuộc về đảng Dân chủ

[Romano]

Các cuộc thăm dò cho thấy đảng Dân chủ chiếm thế thượng phong trước đảng Cộng hòa trong bối cảnh Thượng viện Mỹ lần thứ bảy bỏ phiếu chặn dự luật ngăn chính phủ đóng cửa.Ngày 9-10, Thượng viện Mỹ lần thứ bảy bỏ phiếu chặn dự luật do Hạ viện thông qua nhằm mở cửa lại chính phủ liên bang, theo tờ The Hill.

Dự luật do phe Cộng hòa tại Hạ viện soạn thảo chỉ giành được 54 phiếu ủng hộ trong khi số phiếu cần thiết là 60.

Nhìn chung, đảng Dân chủ vẫn không có dấu hiệu nhượng bộ, trong bối cảnh các cuộc thăm dò gần đây cho thấy ngày càng nhiều người Mỹ đổ lỗi cho đảng Cộng hòa - lực lượng đang kiểm soát cả Nhà Trắng và quốc hội - về việc chính phủ ngừng hoạt động.Một cuộc khảo sát của trang YouGov trong những ngày đầu chính phủ đóng cửa cho thấy 45% cử tri đổ lỗi cho Tổng thống Mỹ Donald Trump và đảng Cộng hòa, trong khi 36% cho rằng đảng Dân chủ phải chịu trách nhiệm.

Khảo sát mới của đài CBS công bố trong tuần này cũng cho kết quả tương tự: 39% người được hỏi quy trách nhiệm cho ông Trump và Cộng hòa, trong khi 30% đổ lỗi cho Dân chủ.

Các cuộc thăm dò khác cũng cho thấy lợi thế tương tự cho phe Dân chủ.

Phía Cộng hòa còn đang đối mặt rắc rối xoay quanh lời cảnh báo của Tổng thống Trump rằng ông có thể không chi trả tiền bù lương cho các nhân viên liên bang bị tạm nghỉ.

Việc chi trả này vốn là thông lệ trong các lần chính phủ đóng cửa trước đây, và ông Trump từng ký một đạo luật năm 2019 quy định rõ điều này. Tuy nhiên, Văn phòng Quản lý và Ngân sách Nhà Trắng (OMB) trong tuần này có động thái mang lại sự hoài nghi khi tuyên bố chính phủ không có nghĩa vụ pháp lý phải thực hiện các khoản chi trả đó.

Thông tin này đã khiến nhiều nghị sĩ Cộng hòa phản ứng dữ dội, nhanh chóng lên tiếng ủng hộ việc chi trả bù lương.

“Đó không phải là quyền quyết định của tổng thống. Ý kiến của ông ấy có thể quan trọng, nhưng quốc hội mới là cơ quan phê duyệt ngân sách” - Thượng nghị sĩ John Kennedy (Cộng hòa) nói hôm 7-10.

Trong khi đảng Dân chủ kiên quyết giữ lập trường, ông Trump và các đồng minh dường như đang cân nhắc điều chỉnh quan điểm.

Dù các quan chức Mỹ tuần trước nói rằng việc sa thải nhân viên là “sắp xảy ra” và ông Trump cuối tuần qua gợi ý rằng việc này đã bắt đầu, nhưng đến nay vẫn chưa có đợt cắt giảm nào diễn ra.Ông Trump cũng dường như giảm nhẹ lập trường về chi trả tiền bù lương khi nói vào đầu tuần này rằng “nhìn chung, chúng ta sẽ chăm lo cho người của mình”.

Cuộc tranh luận về việc trả lương cho quân đội cũng đang khiến các lãnh đạo Cộng hòa đau đầu. Chủ tịch Hạ viện Mike Johnson hôm 7-10 gợi ý rằng ông có thể triệu tập Hạ viện quay lại để bỏ phiếu cho một dự luật riêng nhằm đảm bảo binh sĩ không bị chậm lương trong thời gian chính phủ đóng cửa.

Nhưng sang ngày 8-10, ông rút lại ý định, nói rằng nếu đảng Dân chủ muốn binh sĩ được trả lương thì nên ủng hộ dự luật chi tiêu của Cộng hòa.

Trong cuộc tranh luận về y tế, phe Cộng hòa cũng đang phát ra những tín hiệu trái chiều.

Các nghị sĩ bảo thủ cực hữu kiên quyết phản đối việc gia hạn trợ cấp theo Đạo luật Chăm sóc Sức khỏe Hợp túi tiền, vốn là trọng tâm của cuộc đối đầu hiện nay, và lãnh đạo Cộng hòa khẳng định sẽ không đàm phán về vấn đề này cho đến khi chính phủ mở cửa trở lại.

Tuy nhiên, một số nghị sĩ Cộng hòa ở các bang tranh cử gay gắt đang thúc đẩy gia hạn các khoản trợ cấp này thêm một năm.

Một nguồn tin thân cận Nhà Trắng nói với The Hill rằng nếu tình trạng đóng cửa kéo dài, những lo ngại về kinh tế có thể khiến ông Trump muốn đạt được một thỏa thuận với đảng Dân chủ.

Tuy nhiên, nguồn tin này cũng cho rằng người dân Mỹ đang cảm nhận được “nỗi đau” từ việc chính phủ ngừng hoạt động, và rằng bất kỳ vấn đề nào như thiếu kiểm soát viên không lưu hay binh sĩ bị trễ lương đều có thể phản tác dụng đối với đảng Dân chủ.