Theo như sau khi Trung Quốc mới đây công bố thuế quan trả đũa đối với hàng nhập khẩu nông sản từ Mỹ như lời của người phát ngôn Bộ Ngoại giao Trung Quốc nhấn mạnh rằng: "Trung Quốc sẽ chiến đấu đến cùng trong bất kỳ cuộc chiến thương mại nào," nhưng lần này, Trung Quốc đang hướng đến điểm yếu của Tổng thống Trump Donald.
Tuyên bố này được đưa ra chỉ vài phút sau khi mức thuế 10% mới của Mỹ đối với hàng nhập khẩu Trung Quốc có hiệu lực vào hôm 4/3 - bổ sung vào các mức thuế hiện có từ nhiệm kỳ đầu của ông Trump và những mức thuế được công bố vào tháng trước.
Tuy nhiên, các biện pháp trả đũa mới nhất của Trung Quốc chỉ là màn khởi đầu chứ chưa phải là đ̣n trực diện.
Động thái này nhằm thể hiện một phần sức mạnh và có khả năng gây ảnh hưởng đến một số khu vực của Mỹ, nhưng đồng thời vẫn để ngỏ khả năng đàm phán hoặc leo thang nếu cần thiết.
"Chúng tôi khuyên Mỹ hăy cất bỏ bộ mặt bắt nạt và quay trở lại con đường đối thoại và hợp tác đúng đắn trước khi quá muộn," người phát ngôn Bộ Ngoại giao Trung Quốc Lâm Kiếm phát biểu.
Đây là ṿng thuế quan thứ hai mà hai nước áp lên nhau kể từ tháng Hai. Nhưng lần này, Trung Quốc đang hướng đến điểm yếu của ông Trump - bằng cách nhắm vào nông dân, những người ủng hộ cốt lơi của vị tổng thống Mỹ.
Gần 78% quận phụ thuộc vào nông nghiệp ở Mỹ đă ủng hộ ông Trump vào năm 2024.
Trung Quốc là một trong những khách hàng lớn nhất của họ với các sản phẩm như gà, thịt ḅ, thịt heo và đậu nành. Giờ đây, tất cả các sản phẩm đó sẽ phải chịu mức thuế 10-15% có hiệu lực vào ngày 10/3.
Liệu có diễn ra cuộc đàm phán giữa ông Donald Trump và ông Tập Cận B́nh không?
"Thuế quan nh́n chung gây ảnh hưởng tiêu cực đến thị trường nông sản Mỹ. Sẽ có áp lực giảm giá. Thế giới có đủ nguồn cung bắp và đậu nành để Trung Quốc chuyển hướng nhập khẩu, vấn đề này gây ảnh hưởng nặng nề hơn cho Mỹ, v́ 30% đậu nành Mỹ được xuất sang Trung Quốc," ông Ole Houe từ công ty Ikon Commodities nói với hăng tin Reuters.
Bắc Kinh có thể hy vọng rằng động thái này sẽ gây áp lực lên chính quyền Trump trước bất kỳ cuộc đàm phán tiềm năng nào.
Những thông báo mới nhất làm tăng nguy cơ xảy ra một cuộc chiến thương mại toàn diện giữa hai nền kinh tế hàng đầu thế giới, và trong nhiều tuyên bố của các bộ ngành, Trung Quốc đang làm rơ hai điều.
Thứ nhất, họ sẵn sàng tiếp tục chiến đấu.
"Áp lực, cưỡng ép và đe dọa không phải là cách đúng đắn để đối phó với Trung Quốc," ông Lâm Kiếm nói.
Nhưng thứ hai, họ cũng sẵn sàng đàm phán.
Bắc Kinh không leo thang giọng điệu hay thuế quan theo cách họ đă làm vào năm 2018, dưới thời chính quyền Trump trước đó. Khi đó, họ đă áp thuế 25% lên đậu nành Mỹ.
"Thuế quan của Trung Quốc chỉ ảnh hưởng đến một số lượng hạn chế các sản phẩm Mỹ và vẫn ở dưới mức 20%. Điều này được tính toán kỹ lưỡng. Chính phủ Trung Quốc đang báo hiệu rằng họ không muốn leo thang, họ muốn hạ nhiệt," nhà phân tích Even Pay từ Trivium China b́nh luận.
Khả năng đàm phán đă được đề cập vào tháng trước. Nhà Trắng thông báo về cuộc điện đàm giữa Chủ tịch Tập Cận B́nh và Tổng thống Donald Trump. Nhưng điều đó đă không diễn ra.
Vậy liệu các cuộc đàm phán này có được tiến hành và ai sẽ là người đi bước đầu tiên?
Trung Quốc khó ḷng muốn là người chủ động. Họ không muốn bị xem là cúi đầu trước Washington.
Và trái ngược với Canada và Mexico, Trung Quốc không công bố các biện pháp mới nhắm vào fentanyl. Họ chỉ lặp lại những tuyên bố trước đây rằng fentanyl là "vấn đề của Mỹ" và Trung Quốc có chính sách kiểm soát ma túy nghiêm ngặt nhất thế giới.
Vào hôm 4/3, Quốc vụ viện đă công bố Sách trắng mang tên "Kiểm soát các chất liên quan đến Fentanyl - Đóng góp của Trung Quốc".
Tài liệu này nêu rơ các biện pháp mà Bắc Kinh cho biết họ đă thực hiện để trấn áp tội phạm liên quan đến fentanyl và các hóa chất tiền tố được sử dụng để sản xuất ma túy. Tài liệu này nói thêm rằng họ đang "tận tâm thực hiện các nghĩa vụ kiểm soát ma túy quốc tế".
V́ vậy, mặc dù Trung Quốc chưa nhấc máy gọi cho Washington, tài liệu này là một phần trong thông điệp của quốc gia, dường như muốn nói rằng - chúng tôi đă làm những ǵ có thể về fentanyl.
Nỗi lo về tiền
Mặc dù tuyên bố Trung Quốc "sẽ không nhượng bộ", những mức thuế mới nhất này chắc chắn sẽ gây ra tổn thất.
Mức thuế lũy kế 20% trên tất cả hàng hóa Trung Quốc được áp thêm vào hàng loạt mức thuế mà Trump đă áp trước đó trong nhiệm kỳ đầu tiên của ḿnh đối với hàng chục tỷ đô la hàng nhập khẩu từ Trung Quốc. Và người dân Trung Quốc đang lo ngại về một nền kinh tế tŕ trệ.
Hàng ngàn đại biểu đang tập trung tại thủ đô trong tuần này để tham dự kỳ họp quốc hội thường niên, phần lớn sẽ tập trung vào kinh tế.
Giá nhà vẫn đang giảm và tỷ lệ thất nghiệp của thanh niên vẫn ở mức cao đáng lo ngại. Một cuộc chiến thương mại tiềm tàng với Mỹ có thể gây thêm nỗi lo về tiền bạc cho các doanh nghiệp và người tiêu dùng trên khắp đất nước vào thời điểm Đảng Cộng sản muốn người dân chi tiêu hơn để giúp nền kinh tế tăng trưởng.
Tuy nhiên, Bắc Kinh cũng sẽ nhận thấy cơ hội khi ông Donald Trump gieo rắc sự bất ổn trong số các đồng minh quốc tế của ḿnh.
Mức thuế mới 10% của Mỹ đối với hàng nhập khẩu từ Trung Quốc có hiệu lực vào hôm 4/3 có khả năng gây tổn hại cho Bắc Kinh
Trung Quốc có thể phần nào đổ lỗi cho Washington về bất kỳ khó khăn kinh tế nào trong tương lai, và tuyên bố rằng đó là lỗi của Mỹ khi khơi mào cuộc chiến thương mại.
Trong những ngày gần đây, Tân Hoa Xă, cơ quan truyền thông nhà nước, đă tung ra một loạt nội dung hài hước giễu nhại h́nh ảnh nước Mỹ sẵn sàng đánh thuế đồng minh và láng giềng. Các nội dung này miêu tả Mỹ là một kẻ bắt nạt - điều mà các nhà lănh đạo Canada và Mexico đă nói.
Đồng thời, Bộ Thương mại Trung Quốc đă nhắc lại rằng họ sẵn sàng hợp tác với các quốc gia khác trên thế giới để chống lại thuế quan của ông Trump.
Bắc Kinh dường như đang t́m kiếm các đồng minh tiềm năng trong cuộc chiến thương mại này, đồng thời cố gắng khắc họa Washington là một kẻ gây rối, sẵn sàng nhắm mục tiêu vào cả bạn và thù.
Tất cả diễn ra vào thời điểm mà học thuyết "Nước Mỹ trên hết" của Tổng thống Donald Trump khiến nhiều người ở châu Âu và Anh tự hỏi liệu trật tự thế giới do Mỹ dẫn đầu có c̣n vững chắc hay không.
