Liệu các lệnh trừng phạt dầu mỏ của Mỹ có thực sự khiến Nga “chao đảo”?

[Romano]

Động thái trừng phạt hai tập đoàn dầu mỏ hàng đầu của Nga được xem là bước ngoặt trong cách tiếp cận của ông Trump đối với xung đột Ukraine, thể hiện nỗ lực gây sức ép buộc Nga phải thay đổi lập trường.

Mỹ siết mạnh lĩnh vực năng lượng Nga

Theo Bộ Tài chính Mỹ, toàn bộ tài sản của 2 "ông lớn" năng lượng Nga là Rosneft và Lukoil tại Mỹ sẽ bị đóng băng, đồng thời mọi doanh nghiệp và cá nhân Mỹ bị cấm giao dịch với hai tập đoàn này. Danh sách trừng phạt cũng bao gồm hàng chục công ty con của họ.

Washington còn đe dọa áp dụng các biện pháp trừng phạt thứ cấp đối với những tổ chức tài chính nước ngoài có quan hệ kinh doanh với Rosneft và Lukoil. Nếu xảy ra, động thái này có thể tác động đáng kể tới các ngân hàng đang hỗ trợ việc xuất khẩu dầu của Nga sang Trung Quốc, Ấn Độ và Thổ Nhĩ Kỳ.

Phát biểu sau khi công bố quyết định, Bộ trưởng Tài chính Mỹ Scott Bessent khẳng định: “Tổng thống Putin từ chối chấm dứt cuộc chiến vô nghĩa này, và các công ty đang tài trợ cho cỗ máy chiến tranh của Điện Kremlin phải chịu trách nhiệm.” Ông cũng nhấn mạnh Mỹ “sẵn sàng hành động thêm nếu cần thiết”.

Hai tập đoàn Rosneft và Lukoil hiện chiếm gần một nửa tổng lượng dầu thô xuất khẩu của Nga, theo Bloomberg. Trước Mỹ, Anh đã ban hành lệnh trừng phạt tương tự, trong khi Liên minh châu Âu (EU) dự kiến công bố thêm các biện pháp mới vào cuối tuần.

Vì sao là lúc này?

Trong chiến dịch tranh cử năm 2024, ông Donald Trump từng tuyên bố sẽ chấm dứt chiến tranh Ukraine “trong vòng 24 giờ” nếu đắc cử, nhưng thực tế sau khi lên nắm quyền, nhiệm vụ này khó khăn hơn nhiều.

Những tháng gần đây, quan điểm của ông Trump về Ukraine thay đổi liên tục, từ khẳng định Kiev có thể giành lại toàn bộ lãnh thổ đã mất, cho đến đề xuất mới nhất rằng vùng Donbass nên được chia cắt và phần lớn đặt dưới quyền kiểm soát của Nga.

Động thái hủy bỏ cuộc gặp thượng đỉnh lần hai với Tổng thống Nga Vladimir Putin hôm 22.10 cũng cho thấy sự thất vọng và thiếu kiên nhẫn của ông Trump đối với Nga. Ông nói: “Mỗi lần tôi nói chuyện với ông Putin, chúng tôi đều có cuộc trò chuyện tốt đẹp, nhưng rồi chẳng đi đến đâu cả.”

Giới quan sát nhận định, việc Nga không thay đổi lập trường, cộng với áp lực ngày càng tăng từ châu Âu và Quốc hội Mỹ, có thể đã khiến ông Trump buộc phải chuyển hướng, chọn biện pháp cứng rắn hơn với Moskva.