"Tính cho đến chiều 14 tháng Chín, ngành y tế tỉnh Quảng Nam đã ghi nhận có ít nhất 141 người có triệu chứng bị ngộ độc thực phẩm sau khi ăn bánh mì Phượng (số 2B Phan Châu Trinh, phường Minh An, TP Hội An, tỉnh Quảng Nam). Đây là con số ngoài dự đoán, cho thấy tầm mức nghiêm trọng của vụ này".
Tuy chỉ có vài dòng ngắn ngủi nhưng bản tin này lại có sức mạnh quá lớn khiến cho những ai quan tâm đến nền ẩm thực Việt Nam phải lo lắng, trước thì lo cho sự an toàn thực phẩm, sau lại lo cho những thương nghiệp đang gây dựng được chút tiếng tăm với thế giới nay đã trở thành một điểm
"hẹn không nên đến".
Thực vậy, Bánh mì Phượng là thương hiệu thật nổi tiếng đặc sắc của Hội An. Đó là sản phẩm gây
"thương nhớ" không những cho người dân địa phương mà từ lâu tiếng tăm đã lan nhanh ra nhiều nước trên thế giới. Không những người Việt khắp nơi với khẩu vị rất chính xác khi ăn qua một ổ bánh mì thịt đã khẳng định, đây là tiệm bánh mì ngon nhất Việt Nam mà cái miệng tinh quái của
"vua ẩm thực" Anthony Bourdain công khai giới thiệu ổ bánh mì Phượng trên đài
CNN rằng, đó là một
"bản hòa âm tuyệt vời" thì thiết tưởng không còn gì để bàn cãi thêm.
(Ảnh: Bánh Mì Phượng – Hội An | Facebook)
Kể từ năm 2007 cho đến nay, Hội An đã đón nhận không biết bao nhiêu khách ngoại quốc phải ghé qua mỗi lần đến Việt Nam chỉ để xếp hàng mua cho bằng được ổ bánh mì mà họ cho rằng không có ở đâu mà ngon bằng. Con số người mua ăn ngày một tăng dần, từ vài trăm ổ một ngày lên đến hơn 2,000 ổ là chuyện bình thường. Ổ bánh mì Phượng chưa khi nào bị mang tiếng là bị giảm chất lượng mặc dù vật giá ngày càng cao. Một cách nào đó người Hội An có quyền tự hào vì địa phương mình đã góp phần vào trong kho tàng văn hóa ẩm thực thế giới.
(Ảnh: Bánh Mì Phượng – Hội An | Facebook)
Rồi chuyện gì đến thì đã đến. Hơn 140 người trong đó có đến 1/3 là các du khách ngoại quốc bị ngộ độc sau khi ăn ổ bánh mà họ yêu thích. Tính cho đến nay tuy chưa có ai chết, nhưng rõ ràng thương hiệu Bánh mì Phượng đang chết và người Hội An nhìn nó hấp hối mà không còn cách nào để cứu vãn được.
Ngộ độc thực phẩm không phải là chuyện lạ lẫm gì tại Việt Nam nhưng với tính cách của một cửa hiệu đã nhận được tiếng tăm trên thế giới, người dân không tin rằng họ có thể nào dám lơ là trong vấn đề chọn lựa nguyên liệu chế biến cũng như cách thức bảo quản cho phù hợp với yêu cầu của các quy định về an toàn thực phẩm. Sau bốn ngày sự việc đã xảy ra, chính quyền sở tại vẫn chưa tìm ra được đầu mối nào đã dẫn đến tình trạng bị ngộ độc này và dĩ nhiên cơ sở Bánh mì Phượng là nơi đầu tiên cần được kiểm tra từ những khâu nhỏ nhất.
Kết quả xét nghiệm tuy vẫn chưa có, nhưng câu chuyện lại chưa ngừng.
Vấn đề an toàn thực phẩm hiện nay trên toàn quốc khó cho nhà nước đã đành mà đối với người dân dù có hiểu biết nhất cũng không cách nào để bảo vệ được chính mình và gia đình.
"Thuốc kích thích tăng trưởng" đã và đang làm cho xã hội cuống cuồng và vẫn chưa có sự kết thúc. Bên cạnh đó là việc sử dụng loại
"cám tăng trưởng trong chăn nuôi" để lại biết bao di chứng xấu cho sức khỏe của người tiêu dùng vẫn bị giậm chân tại chỗ mà không cách gì kiểm soát vì các nơi chăn nuôi vẫn còn tham lam, muốn thấy thành quả của mình đạt đến điểm cao nhất.
Những loại hóa chất cấm trong chế biến nông thủy sản và sử dụng nhiều loại chất tẩy rửa thịt, cá ôi thối vẫn tiếp tục ẩn mình dưới những công ty hoành tráng chỉ khi nào có đơn vị thanh tra đến tận nơi kiễm tra thì mới
"tạm chấm dứt" rồi sau đó đâu vẫn là hoàn đó.
Quy trình chế biến đang là mối đe dọa toàn xã hội mà các căn bệnh ung thư ở VN ngày một lan rộng, đang trở thành nhất nhì trên thế giới không phải là không có căn cơ. Môi trường chế biến sản xuất không bảo đảm vệ sinh, sử dụng nước thải sinh hoạt trong việc chế biến là trạng thái bình thường đến kinh ngạc. Nếu hình ảnh người dân vùng sông nước sinh hoạt hằng ngày bên chiếc cầu tõm đã trở thành bình thường trong mắt người Việt thì việc dùng nước ao tù chỉ qua sơ chế để sản xuất thực phẩm thì câu chuyện sẽ ra sao?
(Ảnh: Bánh Mì Phượng – Hội An | Facebook)
Người dân biết rõ, sử dụng nước thải chăn nuôi để tưới rau sẽ càng làm cho các hàm lượng kim loại nặng và các vi sinh vật gây bệnh trong rau, củ, quả cao hơn nhiều so với quy định, hoặc thực phẩm không được rõ nguồn gốc… vốn là nguyên nhân chính gây ra ngộ độc thực phẩm nhưng làm sao có thể kiểm tra hết hay chí làm cho qua loa. Hồi gần đây người dân tin vào hệ thống siêu thị thu mua rau quả sạch nhưng nếu ở thôn quê thì sẽ ra sao?
Trước vụ ngộ độc ở Bánh mì Phượng năm ngày, ngày 9 tháng Chín, tại chợ phiên Tả Sìn Thàng (huyện Tủa Chùa, Điện Biên), có 11 người đã phải nhập viện cấp cứu. Ông Điêu Chính Thanh, giám đốc Trung tâm Y tế huyện Tủa Chùa, tỉnh Điện Biên cho biết, vụ này có liên quan đến chất lượng bún tại một quán ăn ở chợ phiên Tả Sìn Thàng:
"Phát hiện có nhiều người bị ngộ độc từ loại bún lấy từ cơ sở sản xuất tại TP Điện Biên Phủ liên quan đến vụ ngộ độc khiến cho 15 người phải đi cấp cứu tại Bệnh viện đa khoa tỉnh Điện Biên".
Bánh mì Phượng
"tạm" đóng cửa là vết thương cho nền ẩm thực của Việt Nam. Cho đến một ngày nào đó mọi thứ từ Phở tới Bún bò Huế, từ Cao lầu tới Mì Quảng… những món ăn danh tiếng tạo nên bộ mặt ẩm thực của đất nước mà du khách ngoại quốc ăn vào bị ngộ độc thì thử hỏi còn có món ngon nào để giới thiệu chúng ta đến với người nước ngoài? Nên nhớ, ẩm thực luôn đứng đầu tiên khi du khách ngoại quốc đến thăm viếng một nơi nào đó trên thế giới. Khi Việt Nam mang tiếng là thường xảy ra ngộ độc thực phẩm thì sẽ có ai là người dám liều mạng đến thăm một đất nước mà khi bụng đói sẽ không dám ăn bất cứ một thứ gì?
Bánh mì Phượng trước mắt đang là nạn nhân của cái xã hội mà tự nó không thể nào không hòa đồng vào. Hòa đồng nhưng bị lệ thuộc mà không có cách nào kiểm soát được mọi thứ nguyên liệu cần phải mua về để làm ổ bánh mì ưu thích quen thuộc. Ngay cả nơi cung cấp thịt, rau, củ quả cho Bánh mì Phượng cũng bó tay khi chính bản thân những doanh nghiệp nhỏ ấy chỉ là nạn nhân của một chuỗi dây chuyền cung cấp thực phẩm khắp nước.
Vai trò của nhà nước thật mờ nhạt vì không thể kiểm soát một cách hiệu quả từ khâu đầu tiên, chỉ khi nào sự việc xấu xảy ra mới chạy đến điều tra thì khác nào bệnh viện chỉ trang bị duy nhất một nơi được gọi là nhà xác?
Người dân Hội An rồi đây sẽ thương nhớ Bánh mì Phượng. Người dân Việt sẽ còn thương nhớ nhiều thứ khác nếu tình trạng an toàn thực phẩm vẫn còn bị
"thả nổi" như hiện nay.
