New York Times: 'Dòng chảy' vũ khí Mỹ sang Ukraine sắp cạn kiệt

[troopy]

Thời điểm Tổng thống Ukraine Volodymyr Zelensky gặp người đồng cấp Mỹ Donald Trump tại Nhà Trắng hôm 28/2 cũng đánh dấu mốc 50 ngày kể từ khi Lầu Năm Góc công bố gói vũ khí mới cho Ukraine. Bản thân chính quyền Tổng thống Trump cũng rất kiệm lời về việc cung cấp thêm vũ khí cho Ukraine.


Tổng thống Mỹ Donald Trump (phải) hội đàm với Tổng thống Ukraine Volodymyr Zelensky tại Nhà Trắng, ngày 28/2.

Cuộc trò chuyện tại Phòng Bầu dục ngày 28/2 (giờ địa phương) bắt đầu với những trao đổi ngoại giao thông lệ nhưng chuyển biến xấu sau khi Phó Tổng thống JD Vance cáo buộc Tổng thống Ukraine Zelensky không trân trọng sự ủng hộ của Mỹ.

Vài phút sau, cuộc gặp leo thang thành cuộc “đấu khẩu” chưa từng có, trong đó nhà lãnh đạo Mỹ tỏ ra không hài lòng về thái độ của đối tác. Còn Tổng thống Zelensky lại công khai chỉ trích cách tiếp cận của ông chủ Nhà Trắng đối với Tổng thống Nga Vladimir Putin.

Cuối cùng, ông Trump đã ra lệnh dừng lại và các nhà báo được hộ tống ra ngoài. Khoảng một giờ sau, Tổng thống Ukraine Zelensky đột ngột rời Nhà Trắng và buổi lễ ký kết thỏa thuận khoáng sản bị hủy bỏ.

Sau đó, một quan chức chính quyền Tổng thống Trump cho biết rằng tất cả viện trợ của Mỹ cho Ukraine có thể bị hủy bỏ ngay lập tức. Trong đó bao gồm cả các lô đạn dược và thiết bị quân sự được ủy quyền và thanh toán trong thời chính quyền cựu Tổng thống Joe Biden.

Sau khi xung đột Nga-Ukraine bùng phát vào tháng 2/2022, cứ khoảng 2 tuần một lần, Mỹ lại công bố về các lô hàng thiết bị quân sự tài trợ cho Kiev, và đôi khi chỉ cách nhau 5 hoặc 6 ngày.

Một cựu quan chức quốc phòng cấp cao của chính quyền cựu Tổng thống Joen Biden cho biết số vũ khí mới nhất mà Ukraine mua từ các công ty quốc phòng của Mỹ sẽ được chuyển đi trong vòng 6 tháng tới.

Sau đó, việc viện trợ quân sự cho Ukraine sẽ tùy thuộc vào một loạt các thành viên Liên minh châu Âu (EU) và các quốc gia khác.

Tổng thống Trump vốn đã nhấn mạnh về việc Ukraine cần “đền đáp" cho viện trợ quân sự. Theo kế hoạch ban đầu, cuộc gặp giữa Tổng thống Mỹ Donald Trump và người đồng cấp Ukraine Zelensky tại Nhà Trắng ngày 28/2 là nhằm thảo luận và ký thỏa thuận khoáng sản.

Ukraine phụ thuộc vào nguồn cung cấp vũ khí của Mỹ từ giai đoạn đầu xung đột, khi chính quyền cựu Tổng thống Biden tuyên bố gửi cho Kiev số vũ khí trị giá 350 triệu USD. Lầu Năm Góc đã gửi thêm 71 chuyến hàng viện trợ quân sự trị giá 33,8 tỷ USD cho Ukraine. Trong đó bao gồm hơn 3 triệu quả đạn pháo cỡ nòng 155 mm, tên lửa chống tăng, tên lửa phòng không, xe bọc thép và hàng chục xe tăng...

Chưa có thông báo viện trợ mới nào kể từ khi Tổng thống Trump tuyên thệ nhậm chức.


Binh sĩ Ukraine bắn lựu pháo bọc thép trong cuộc xung đột với Nga gần Bahmut, vùng Donetsk.

Ngoài ra, Mỹ cũng cung cấp 33,2 tỷ USD theo một chương trình có tên là Sáng kiến Hỗ trợ An ninh Ukraine. Đây là khoản tiền Ukraine chỉ có thể sử dụng để mua thiết bị quân sự mới trực tiếp từ các công ty quốc phòng Mỹ. Các khoản tiền này được công bố khoảng 44 ngày/lần dưới thời chính quyền cựu Tổng thống Biden. Khoản tiền cuối cùng được công bố vào ngày 30/12/2024.

Sau sự kiện tại Nhà Trắng ngày 28/2, một số quan chức Nhà Trắng tiết lộ với tờ New York Times (Mỹ) rằng Tổng thống Trump thậm chí có thể quyết định chấm dứt ngay cả sự hỗ trợ gián tiếp cho Ukraine cũng như chia sẻ thông tin tình báo, huấn luyện binh sĩ và phi công Ukraine... Động thái như vậy được cho sẽ gây sốc đối với Ukraine.

Trong trường hợp Mỹ ngừng tài trợ vũ khí, nguồn hỗ trợ quân sự chính cho Kiev sẽ là Nhóm liên lạc quốc phòng Ukraine, được cựu Bộ trưởng Quốc phòng Mỹ Lloyd Austin thành lập vào tháng 4/2022, gồm khoảng 50 quốc gia. Nhóm này đã họp 25 lần trong thời chính quyền cựu Tổng thống Biden để phối hợp cung cấp vũ khí và phát triển năng lực quân sự cho Ukraine.

Vào ngày 6/2, Lầu Năm Góc cho biết họ sẽ chuyển giao quyền lãnh đạo Nhóm liên lạc quốc phòng Ukraine cho Anh. Lầu Năm Góc cũng giao các câu hỏi liên quan đến việc duy trì hỗ trợ Ukraine cho Bộ Quốc phòng Anh.

VietBF@sưu tập