Hạn chót cho ông Putin về Ukraine đã cạn, Tổng thống Trump sẽ làm gì tiếp theo?

[miro1510]

Thời hạn 2 tuần mà chính quyền Tổng thống Trump đặt ra cho Nga và Ukraine trong cuộc xung đột hiện nay đã cạn nhưng một thỏa thuận ngừng bắn vẫn chưa được thực

Hạn chót Mỹ đặt ra đã cạn

Tổng thống Mỹ Donald Trump nói với các phóng viên tại Nhà Trắng vào cuối tháng 5 rằng có thể mất tới "2 tuần" để xác định liệu Tổng thống Nga Vladimir Putin có đang cố tình gây trì hoãn cho các nhà đàm phán Mỹ hay không.

Ông Trump cảnh báo, nếu Tổng thống Putin kéo dài thời gian, "chúng tôi sẽ có cách phản ứng khác".

Xung đột ở Ukraine. Ảnh: Reuters

Hiện tại, thời hạn mà Washington ngầm đặt ra cho Điện Kremlin đã kết thúc. Tuy nhiên, một thỏa thuận ngừng bắn vẫn chưa được thực hiện. Các dấu hiệu rõ ràng cho thấy việc đạt được thỏa thuận là điều xa vời và chưa có gì chắc chắn về cách mà ông Trump sẽ hành động tiếp theo.

“Tôi không nghĩ Tổng thống Putin xem xét nghiêm túc thời hạn 2 tuần đó", ông John Foreman, cựu tùy viên quốc phòng Anh tại cả Moscow và Kiev nói với Newsweek.

Ông Trump nhìn chung tránh chỉ trích ông Putin một cách công khai, trong khi lại không ngần ngại công kích Tổng thống Ukraine Volodymyr Zelensky. Tuy vậy, ông nhiều lần bày tỏ thái độ không hài lòng trước các cuộc không kích dữ dội của Nga và cho rằng Điện Kremlin có thể đang "dắt mũi" Washington.

Nghị sĩ Ukraine Oleksiy Goncharenko thuộc khu vực miền Nam Odesa cho rằng, Tổng thống Putin “sẽ tiếp tục trò chơi này” cho đến khi ông Trump có hành động khiến Điện Kremlin phải trả giá. Nhà Trắng hiện chưa đưa ra bình luận chính thức về việc này.

Emily Ferris, nhà nghiên cứu cấp cao tại Viện Các quân chủng thống nhất Hoàng gia Anh (RUSI) nhận định, Tổng thống Putin thường không phản ứng tích cực trước các tối hậu thư hay hạn chót.

Tổng thống Trump đã đe dọa áp đặt các lệnh trừng phạt và thuế quan mới đối với Nga, nhưng cho đến nay vẫn tỏ ra không mấy mặn mà với phương án này.

“Tổng thống Putin hiểu sự miễn cưỡng của ông Trump trong việc gia tăng áp lực lên Nga", nhà quan sát Foreman nói. Còn theo chuyên gia Ferris, nhà lãnh đạo Nga đang thử xem liệu chính quyền Mỹ có thực sự thực thi biện pháp trừng phạt sau khi thời hạn 2 tuần kết thúc hay không.

Ông Foreman đánh giá, chính quyền Tổng thống Trump dường như đang cố giữ khoảng cách trong cuộc xung đột, khi tuyên bố sẽ cắt giảm viện trợ quân sự cho Kiev giữa thời điểm Nga đang gia tăng các cuộc không kích.

Bộ trưởng Quốc phòng Mỹ Pete Hegseth thông báo trong phiên điều trần trước Quốc hội hôm 10/6 rằng ngân sách cho viện trợ Ukraine trong năm tài khóa tới sẽ bị “cắt giảm” nhưng không nêu rõ mức độ cụ thể.

Trong vài tuần gần đây, Nga đã phát động hàng loạt đợt không kích trên khắp Ukraine, sử dụng tên lửa đạn đạo khó đánh chặn và nhiều máy bay không người lái chứa chất nổ nhắm vào các thành phố lớn. Ukraine hiện đang phụ thuộc đáng kể vào viện trợ phòng không từ các quốc gia hậu thuẫn như Mỹ, trong bối cảnh nguồn lực này ngày càng khan hiếm.

Kiev cho rằng nguyên nhân khiến tiến trình đàm phán ngừng bắn diễn ra chậm chạp là do chưa có áp lực đủ lớn với Nga. Ukraine từng đồng ý với đề xuất ngừng bắn kéo dài 30 ngày do Mỹ đưa ra vào tháng 3, nhưng Moscow đã bác bỏ.

Lập trường khác biệt của các bên

Tổng thống Trump từng nhiều lần thay đổi lập trường giữa việc thúc đẩy đàm phán và việc sẵn sàng từ bỏ nếu quá trình này kéo dài. Vào tháng 4/2025, chính quyền ông từng gợi ý có thể sẽ từ bỏ vai trò trung gian nếu không đạt được tiến triển.

Trong một phát biểu thể hiện sự thất vọng với các cuộc đàm phán, ông Trump tuần trước ví Nga và Ukraine như “hai đứa trẻ nhỏ đang đánh nhau dữ dội” và không chịu để “người lớn tách ra”.

“Đôi khi, tốt hơn là cứ để họ đánh nhau một lúc rồi mới can thiệp", Tổng thống Trump nói.

Vòng đàm phán trực tiếp thứ hai giữa quan chức Ukraine và Nga hồi đầu tháng 6 chỉ đạt được thỏa thuận về việc trao đổi tù binh, mà không có bước tiến nào liên quan đến ngừng bắn.

Ukraine cho biết Nga vẫn chưa phản hồi tài liệu nêu điều kiện cho một thỏa thuận ngừng bắn và lời kêu gọi tổ chức cuộc gặp trực tiếp giữa ông Putin và ông Zelensky.

Trưởng đoàn đàm phán Nga, ông Vladimir Medinsky cho biết Moscow đã gửi một tài liệu riêng nêu lộ trình chấm dứt xung đột, bao gồm việc tạm ngừng giao tranh trong tối đa 3 ngày tại “một số khu vực trên tiền tuyến”.

Tổng thống Zelensky cho biết, phía Nga trong cuộc đàm phán đầu tháng này đã thừa nhận với phái đoàn Ukraine rằng họ biết Kiev không thể chấp nhận các điều kiện của Moscow. Ukraine cho rằng còn quá sớm để lên kế hoạch cho một cuộc gặp tiếp theo.

Theo cựu Thủ tướng Ukraine Arseniy Yatsenyuk, khả năng đạt được thỏa thuận ngừng bắn trong năm 2025 chỉ khoảng 10%.