Ông Trump và giám đốc tình báo Mỹ bất đồng về hạt nhân Iran

[Romano]

Việc Mỹ cân nhắc hành động quân sự với Iran đánh dấu bước ngoặt trong mối quan hệ vốn đã căng thẳng từ trước giữa Tổng thống Trump và Giám đốc Tình báo Quốc gia Tulsi Gabbard.
Ngày 20/6 (giờ địa phương), phát biểu tại sân bay Morristown (New Jersey), Tổng thống Mỹ Donald Trump công khai bác bỏ các đánh giá tình báo được Giám đốc Tình báo Quốc gia Tulsi Gabbard đưa ra hồi đầu năm, theo đó Tehran không có dấu hiệu xây dựng chương trình vũ khí hạt nhân.

"Cộng đồng tình báo của chúng ta đã sai lầm", ông Trump bình luận về đánh giá của tình báo Mỹ rằng Iran chưa tiến gần đến sở hữu vũ khí hạt nhân.

Phát biểu này đánh dấu sự gia tăng căng thẳng trong mối quan hệ giữa ông Trump và bà Gabbard, người từng "đổi phe" và trở thành đồng minh thân cận của ông Trump.

Sự hoài nghi của ông Trump
Kể từ đầu tháng 6, mối quan hệ giữa Tổng thống Trump và bà Gabbard có dấu hiệu rạn nứt sau đoạn video bà Gabbard đăng tải về chuyến thăm Hiroshima.

Trong video, bà Gabbard cảnh báo về nguy cơ hủy diệt hạt nhân, nhấn mạnh rằng “chúng ta đang đứng gần bờ vực diệt vong hơn bao giờ hết” do căng thẳng giữa các cường quốc hạt nhân.

Tờ New York Times dẫn nguồn tin nội bộ từ Nhà Trắng cho biết ông Trump tỏ ra tức giận, cho rằng thông điệp của bà Gabbard gây hoang mang dư luận và cho rằng “các quan chức không nên nói về viễn cảnh hủy diệt hạt nhân, vì nó chỉ làm dân chúng hoảng sợ”.Cũng theo nguồn tin trên, ông Trump và một số quan chức trong chính quyền từ lâu đã hoài nghi rằng các hoạt động đối ngoại của bà Gabbard, bao gồm chuyến đi Hiroshima, phục vụ mục đích chính trị cá nhân hơn là lợi ích quốc gia.

“Tổng thống (Trump) cho rằng bà Gabbard đang tận dụng thời gian trong chính quyền để chuẩn bị cho sự nghiệp tranh cử”, New York Times dẫn lời một quan chức giấu tên cho biết.

Sau đoạn video, ông Trump đã nói với bà Gabbard rằng ông thất vọng vì bà thiếu cân nhắc khi công khai phát ngôn như vậy. “Nếu bà ấy muốn tranh cử tổng thống, bà ấy không nên ở trong nội các”, CNN dẫn lời ông Trump.Dù vậy, nhiều quan chức Nhà Trắng vẫn đánh giá cao vai trò của bà Gabbard, lo ngại người kế nhiệm có thể không mang lại sự cân bằng cần thiết cho chính sách an ninh quốc gia.

Phát ngôn viên Nhà Trắng Steven Cheung cũng phát đi thông báo khẳng định: “Tổng thống Trump vẫn hoàn toàn tin tưởng vào Giám đốc Gabbard”.

Bà Gabbard tiếp tục báo cáo hàng ngày cho ông Trump và phối hợp chặt chẽ với Giám đốc Cơ quan Tình báo Quốc gia Mỹ (CIA) John Ratcliffe. Bà Gabbard từng là nhân vật quan trọng hỗ trợ ông Trump trong chiến dịch tranh cử năm 2024, đặc biệt trong các cuộc tranh luận với đối thủ Kamala Harris.

Tuy nhiên, sự nghi ngờ về động cơ cá nhân của bà Gabbard vẫn tồn tại. New York Times dẫn nguồn một trợ lý thân cận giấu tên cho biết ông Trump từng so sánh: “Bobby (Robert F. Kennedy Jr.) là một ngôi sao. Tulsi? Tulsi muốn làm ngôi sao”.

Bất đồng hướng đi
Trong các cuộc họp nội bộ, bà Gabbard liên tục cảnh báo về hệ lụy của một cuộc tấn công vào Iran, cho rằng động thái này có thể châm ngòi cho một cuộc xung đột khu vực rộng lớn hơn. Bà nhận được sự ủng hộ từ phó Tổng thống JD Vance, người cũng ủng hộ giải pháp kiềm chế và đàm phán với Tehran.

Ban đầu, quan điểm này khiến ông Trump tạm thời ưu tiên đàm phán với Iran. Tuy nhiên, khi tình báo CIA báo cáo rằng Israel sẽ tiến hành tấn công bất kể Mỹ có can thiệp hay không, ông Trump và nhiều cố vấn dần công khai ủng hộ chiến dịch của Tel Aviv.

Điểm rạn nứt đáng chú ý nhất xảy ra khi ông Trump bác bỏ công khai lời khai của bà Gabbard trước Quốc hội hồi tháng 3 rằng Iran chưa quyết định chế tạo vũ khí hạt nhân. Ông tuyên bố: “Tôi không quan tâm bà ấy nói gì. Tôi cho rằng họ đã rất gần với việc có được nó (vũ khí hạt nhân)”.Dù vậy, văn phòng bà Gabbard nhấn mạnh rằng bà chỉ phản ánh đánh giá chung của cộng đồng tình báo và đã cảnh báo về lượng uranium làm giàu lớn cùng sự thay đổi trong lập trường của Tehran.

Nội bộ chính quyền Tổng thống Trump ghi nhận bà Gabbard không tham dự cuộc họp quan trọng tại Trại David (nơi nghỉ dưỡng truyền thống của các đời tổng thống Mỹ) do phải thực hiện nghĩa vụ dự bị quân sự, song một số nguồn cho rằng bà không được mời.

Bà Gabbard từng đề xuất giải thể Văn phòng Tình báo Quốc gia (DNI), sáp nhập vào CIA hoặc Hội đồng An ninh Quốc gia nhằm tinh gọn bộ máy. Bà cũng thông báo kế hoạch chuyển việc biên soạn báo cáo tình báo hàng ngày về trụ sở tình báo Liberty Crossing để nâng cao vai trò văn phòng mình, song kế hoạch này đã bị tạm dừng.

Các đồng minh của bà Gabbard, bao gồm cả phó Tổng thống Vance, vẫn lên tiếng bảo vệ bà. Ông Vance gọi bà là “người yêu nước” và cho rằng cách tiếp cận thận trọng của bà với Iran phù hợp với chính sách kiềm chế của chính quyền Trump.

Người phát ngôn của bà Gabbard, bà Olivia C. Coleman, bác bỏ thông tin về căng thẳng trong nội bộ: “Đây là những lời bịa đặt của những nguồn tin nặc danh nhàn rỗi. Giám đốc vẫn tập trung vào nhiệm vụ cung cấp thông tin tình báo chính xác, bảo vệ an toàn và tự do của nhân dân Mỹ”.