Nhồi máu có tim - người béo phì có dấu hiệu này cần cảnh giác

[TinNhanh247]

Béo phì là một trong các nguyên nhân hàng đầu làm tăng nguy cơ mắc bệnh tim mạch nói chung, trong đó có nhồi máu cơ tim.

Người béo phì cảnh giác nguy cơ nhồi máu cơ tim

Nhồi máu cơ tim là tình trạng lưu lượng máu đến một phần cơ tim bị giảm hoặc ngừng hoàn toàn bởi cục huyết khối gây tắc nghẽn động mạch vành. Nhồi máu cơ tim là một biến cố nghiêm trọng, gây thiếu máu cơ tim đột ngột và hoại tử vùng cơ tim bị thiếu máu.

Nguyên nhân dẫn đến nhồi máu cơ tim là bệnh lý do xơ vữa động mạch, xảy ra khi các mảng xơ tích tụ dần theo thời gian và bám vào thành mạch máu. Những thành phần của mảng xơ vữa thường bao gồm cholesterol, canxi, và các mảnh vỡ tế bào.

Mảng xơ vữa bám vào thành mạch gây viêm thành mạch, tổn thương lớp lót trên thành mạch và gây viêm tại vùng này. Mảng xơ vữa bong ra làm tổn thương động mạch và tạo thành cục huyết khối, chặn dòng máu nuôi tim và gây ra cơn đau tim. Nếu tình trạng này kéo dài sẽ đưa đến hoại tử cơ tim, gây suy tim hoặc đột tử.

Theo TS.BS Lê Bá Ngọc, Phó Giám đốc Trung tâm Kiểm soát cân nặng và Điều trị béo phì Bệnh viện Đa khoa Tâm Anh, béo phì là một trong các nguyên nhân hàng đầu làm tăng nguy cơ mắc bệnh tim mạch nói chung, trong đó có nhồi máu cơ tim.

Vòng bụng lớn cảnh báo nguy cơ mắc bệnh tim mạch nguy hiểm, điển hình là nhồi máu cơ tim. Ảnh: BVCC

Nguyên nhân người béo phì nguy cơ cao bị nhồi máu cơ tim

Người béo phì thường đi kèm với các rối loạn chuyển hóa như tăng huyết áp, đái tháo đường type 2 và rối loạn mỡ máu. Những yếu tố này khiến nguy cơ mắc bệnh tim mạch tăng mạnh. Ví dụ, huyết áp cao kéo dài làm tổn thương thành mạch, đẩy nhanh quá trình xơ vữa. Đồng thời, mỡ máu xấu (LDL, triglyceride tăng; HDL giảm) khiến chất béo dễ tích tụ trong lòng mạch, hình thành mảng xơ vữa.

Đặc biệt, người thừa cân, béo phì thường có lượng mỡ nội tạng vượt ngưỡng an toàn, thậm chí có trường hợp diện tích mỡ nội tạng cao gấp nhiều lần mức bình thường. Mỡ nội tạng không chỉ là nơi dự trữ năng lượng mà còn hoạt động như một cơ quan nội tiết phức tạp, tiết ra nhiều cytokine khiến cơ thể rơi vào tình trạng viêm âm ỉ kéo dài. Tình trạng này làm tổn thương lớp lót mạch máu, tạo điều kiện cho cholesterol xấu (LDL) tích tụ và hình thành mảng xơ vữa.

Ở người béo phì, tình trạng đề kháng insulin và đường huyết cao góp phần thúc đẩy tổn thương thành mạch và đẩy nhanh quá trình xơ vữa động mạch. Hậu quả là người bệnh có thể đã mắc các bệnh lý tim mạch nghiêm trọng như nhồi máu cơ tim mà không hề hay biết, do bệnh tiến triển âm thầm, không có triệu chứng rõ ràng ở giai đoạn đầu.

Bác sĩ Ngọc cho biết, béo phì không chỉ ảnh hưởng đến chuyển hóa mà còn làm thay đổi cấu trúc và chức năng của tim. Khi trọng lượng cơ thể tăng lên, tim phải làm việc nhiều hơn để bơm máu đi nuôi toàn cơ thể, lâu dần có thể dẫn đến giãn buồng tim và dày thành cơ tim, đặc biệt ở thất trái mặc dù huyết áp bình thường, làm tăng nguy cơ phì đại thất trái và suy tim mạn tính.

Ngoài ra, mỡ bao quanh tim (mỡ quanh màng ngoài tim) không chỉ gây chèn ép cơ học mà còn hoạt động như một mô nội tiết, tiết ra các chất gây viêm, từ đó ảnh hưởng trực tiếp đến động mạch vành và hệ thống dẫn truyền điện của tim. Điều này làm tăng nguy cơ rối loạn nhịp tim và các biến cố tim mạch nghiêm trọng như nhồi máu cơ tim và đột tử.

Không chỉ vậy, béo phì còn có liên hệ mật thiết với hội chứng ngưng thở khi ngủ – một yếu tố nguy cơ độc lập gây tăng huyết áp và biến cố tim mạch. Những cơn ngừng thở lặp đi lặp lại trong đêm gây thiếu oxy máu từng đợt, kích thích hệ thần kinh giao cảm, làm tăng huyết áp, nhịp tim và gây rối loạn nhịp.

Kiểm soát cân nặng giúp hạn chế nguy cơ nhồi máu cơ tim

Theo các bác sĩ BVĐK Tâm Anh, trường hợp ông Quân (65 tuổi) có chỉ số BMI của ông là 30,5 kg/m2 (cao 1,67m, nặng 85 kg) – tương đương béo phì độ 2 theo tiêu chuẩn của Tổ chức Y tế thế giới dành cho người châu Á.

Bác sĩ Ngọc cho biết người bệnh có diện tích mỡ nội tạng 159 cm2, vòng eo 102 cm, rối loạn lipid máu, tăng huyết áp, đường huyết, tiền sử gia đình từng có người thân bị đột quỵ. Do đó, bác sĩ Ngọc tư vấn người bệnh chụp CT mạch vành để tầm soát bệnh tim mạch. Kết quả, ông Quân có tổn thương hẹp động mạch vành lên đến 70%, thậm chí có đoạn hẹp đến 90% do mảng xơ vữa lớn.

Khi có kết quả người bệnh được tư vấn chuyển sang chuyên khoa Tim mạch để được kiểm tra chuyên sâu và lên phác đồ can thiệp kịp thời giúp ngăn nguy cơ đột quỵ. Sau khi điều trị bệnh lý tim mạch, người bệnh đã được bác sĩ xây dựng phác đồ chuyên biệt giúp kiểm soát cân nặng, hạn chế nguy cơ bệnh tim mạch tái phát.

Do đó, bác sĩ Ngọc khuyên người có chỉ số BMI từ 25 kg/m2 trở lên hoặc vòng eo lớn (trên 80 cm ở nữ và 90 cm ở nam), hay cảm thấy mệt mỏi, khó thở khi vận động cần đến khám tại các trung tâm kiểm soát cân nặng và điều trị béo phì để kiểm tra, phòng ngừa biến chứng nguy hiểm và bảo vệ sức khỏe tim mạch lâu dài.