|
Trời miền trung những ngày hè nắng như đổ lửa , ai cũng phờ phạc người như teo tóp đầy ngao ngán . Chỉ có bọn trẻ chúng tôi là thích thú , bởi nghỉ hè đồng nghĩa với việc chúng tôi được tham gia nhiều điều thú vị . Nhưng có lẽ vui nhất là được mẹ cho đi hái củi ( lụm củi khô ) trên những ngọn núi thấp gần nhà .củi chúng tôi hái được là những đọt cây khô như chà bẻ bỏ bớt đọt nhỏ gom lại từng mớ rồi dùng dây dúi già bó lại đội về nhà , mỗi ngày một bó chất thành từng hàng đầy hãnh diện , để mẹ nấu cơm . Mà coi như góp sức một phần nhỏ cho gia đình .
. Tất cả các buổi đi hái củi , cha mẹ chúng tôi đều đặt cả niềm tin vào một " Tiểu đội trưởng " tên là ông Năm . Có ông ấy đi núi cùng thì người lớn rất yên tâm . Khi chúng tôi tập hợp đầy đủ ông đếm sỉ số để mỗi khi lội qua cái bầu nước cạn vào núi , và khi ra về ông biết đường mà đếm quân kiểm tra . Thường là khi buổi chiều tà là chúng tôi xuống núi , bóng núi che mát cả một khu nà núi rộng lớn , chúng tôi ùa nhau chia phe bức dây rừng chơi trò nhảy dây , kéo co rồi đá banh bằng lá . Ông năm đi chậm chạp sau cùng vác bó củi bỏ xuống , ngồi nhìn chúng tôi đùa giỡn , cười té lăn nghiêng , lăn ngửa dưới cỏ . Rồi dành nhau chia từng hớp nước cuối cùng từ chiếc bi đông lính móp méo của ông , mà ông chỉ cười rồi nhìn chúng tôi với ánh mắt âu yếm , vì rằng hình như mỗi chúng tôi đều là hiện thân của đứa con gái nhỏ đã qua đời của ông lúc trước . Chúng tôi quý ông Năm lắm , chưa một đứa nào dám hỗn hào với ông một câu cho dù ông là một người tàn tật , ông năm bị sụi hẳn một cánh tay và cái chân bên đó cũng đơ theo , cứng ngắt nên ông năm đi đứng rất khó khăn . Cũng như chúng tôi ông cố gắng đem một ít củi về góp công sức cùng gia đình trong những ngày tháng bao cấp đầy khó khăn.
Tôi còn nhớ lúc ấy ông năm tuổi đã ngoài bốn mươi . Nội tôi kể rằng , trước kia ông là một thanh niên cường tráng , ông có vợ và sinh được ba người con . Ông năm tên Phong nên anh con trai đầu được đặt tên là Cảnh , con gái kế tên Tươi và cô con gái út được đặt là Tắn . Có lẽ ông năm muốn gia đình mình được hạnh phúc viên mãn với " Phong cảnh tươi tắn " đó thôi . Nào ngờ đâu giông bão từ đâu đưa tới làm tan nát gia đình nhỏ của ông . Bỗng một buổi sáng ông năm cố cách nào cũng không thể ngồi dậy được nữa , vợ ông phát hiện la làng , bà con hàng xóm kéo đến xoa dầu cạo gió , cắt nẻ tùm tum , nhưng ông đã bị trúng gió ( bây giờ gọi là tai biến ) liệt hẳn nữa người và miệng méo lệch một bên , khó khăn lắm cũng chỉ nói được những tiếng thiều thào khó nhọc . Từ đó mọi trọng trách gia đình đổ dồn hết lên người vợ ông Năm . Trước hoàn cảnh bi đát của gia đình bà năm làm quần quật cũng chẳng đủ nuôi nổi một mẹ già , ba con thơ và người chồng bại liệt . Từ lúc gà gáy canh ba bà đã đi bộ bảy cây số cùng mọi người ra đồng cuốc ruộng ăn công điểm của hợp tác xã . Từ sáng tới chiều vất vả như kiệt sức cũng giỏi lắm là được chấm mười điểm , mà mười điểm sẽ được đổi ra thành một ký hai lúa .Một tháng tích cóp xã viên cũng được hợp tác xã phát cho một gánh lúa dưới đáy kho ẩm vàng . Bà đem về cho các con , để từng lon vô chiếc nón lính mà giã cho tróc trấu cũng chỉ được một mớ gạo lức rồi hàng ngày trộn với khoai mì mà nấu đi chăng nữa cũng chẳng thấm vào đâu . Sức cùng lực kiệt vào một đêm tối trời bà năm cuốn bộ quần áo cũ ,trốn khỏi cái căn nhà quá khốn khổ ấy mà ra đi . Bỏ lại mẹ chồng già , ba đứa con thơ và người chồng bại liệt kêu gào trong tột cùng của sự khốn khó .
Trước hoàn cảnh bế tắt ấy , ông năm đã dùng hết sức bình sinh tập đu cửa sổ ngồi dậy ... dần dần ông tập đứng rồi vịn vách đất tập đi . Cho đến một ngày ông năm tập kéo gàu múc nước giếng , một tay kéo dây đưa lên miệng cắn lại rồi lui dần ra xa cho chiếc gàu nước trườn lên theo , nhưng trước khi rời miệng giếng , chiếc gàu nhiều lần đập vào bọng làm văng ra chẳng còn giọt nước nào , bất lực quá ông năm ngồi bệch xuống thềm giếng khóc mếu máo như đứa trẻ lên ba . Thấy gia đình như vậy anh Cảnh theo các chú bác xóm giềng chỉ dẫn lên bầu nước mò ốc bắt cua và tập tành thả lưới kiếm cái ăn cho cả gia đình .
Ngày tôi vào lớp một , tôi thấy có cô bạn thân hình nhỏ nhắn , da ngâm đen nhưng có đôi mắt tròn to lay láy . Mái tóc dài bù xù như không được chải chuốt thường xuyên . Cô bạn ngại ngùng lắm ít ra chơi cùng bạn bè và thường chọn chỗ ngồi ở bàn cuối lớp đó chính là Tắn con gái út ông năm . Sau khi được cô giáo nhắc nhở hôm sau bạn ấy cột tóc lại sơ sài bằng sợi dây chuối khô , được một lúc sợi dây chuối cũng tuột mất ( vì lúc đó kiếm được sợi dây thun vòng cũng khó ) . Mà thời đó bọn con gái chúng tôi đứa nào cũng tóc dày lắm , khổ nỗi đâu có dầu gội các loại như bây giờ , nhà đứa nào sang lắm thì được gội xà bông giặt đồ là hên lắm rồi , vì vậy tóc đứa nào cũng cứng ngắt , bung xù nhìn mà phát ngán . Chỉ có lũ chí ( chấy ) là thích nhất , chúng tha hồ tung hoành ngang dọc lây lang mà sinh sôi nảy nở , chí đực ( chí nái bụng trứng đen thui to đùng hổng biết sao gọi tên chí đực ) chí lứa , chí mén ôi thôi lúc nhúc cả đầu . Giờ học đứa nào cũng đưa tay lên đầu móc sồn sột . Chí cắn các con nhiều quá mẹ phải dùng tay để bắt , dùng lược dày chải chí cho bớt chớ không làm sao tiêu diệt hết được bọn hút máu này . Riêng nhà tôi thì mẹ tôi thường lôi hết mấy chị em ra lấy kéo cắt tóc kiểu " bum bê " tóc ngang trân như nữ hoàng Cleopatra phá cách tới ót . Ta nói mỗi lần bị cắt tóc là khóc như cha chết mà vẫn không được tha . Mẹ bảo cho bớt chí và mát mẻ . Riêng con Tắn thì còn tệ hơn tụi tôi vì nó không có mẹ bắt chí , bà nội nó thì mắt đã mờ còn chị gái thì tự lo thân mình chưa xong huống hồ sao lo được cho em . Nên đầu con Tắn nhiều chí nhất , lũ chí khốn kiếp đeo đầy tóc nó con Tắn bất lực chỉ biết gãi hoài cho bớt ngứa , nó gãi đến tróc da chảy máu rồi bọn chí bu lại vết thương ấy cắn dữ hơn , từ những vết thương ấy lâu ngày tạo thành mũ nên lại gần có mùi tanh hôi . Thương cháu nhỏ quá , không đành lòng bó tay với lũ chí . Một buổi chiều con Tắn đi học về bà nội nó gọi nó ra vườn ngồi dưới gốc cây vú sữa , bà đem ra chai thuốc trừ sâu " mi tốc " thoa lên đầu con Tắn đặng thuốc ( giết ) chí , bà suy nghĩ với thuốc này sâu ruộng còn chết huống gì bọn chí . Đúng như tính , sau khi thoa thuốc ướt đầu con Tắn một chút bà dùng lược chải thấy bọn chí chết đen cả lược . Thuốc thấm vào vết thương rát quá con Tắn muốn bỏ chạy , bà nội nó đè nó ngồi xuống bảo " ráng chịu rát chút thôi con cho chí nó chết hết " . Một lúc sau con Tắn cũng thấm thuốc nó gục xuống , bà nội tưởng nó ngủ gục dắt nó lên võng bảo nó ngủ một chút rồi dậy ăn cơm . Đến sẫm tối ông năm lụi xụi đến gọi con Tắn dậy ăn cơm thì hỡi ơi con Tắn trào bọt miếng chết tự bao giờ mà đầu nó còn nồng nặc mùi thuốc sâu . Ông năm ôm con vào lòng cố gào lên gọi tên nó bằng những tiếng gọi xé ruột ...T...ắ...n... Tắn ơi ... . Bà nội nó chạy đến xốc nó dậy nhưng nó nào nghe , nào có trả lời .
. Đêm cuối tháng trời tối đen như mực , lũ ếch nhái bù tọt kêu la ầm ĩ . Bà nội con Tắn dựa cột ngồi đơ người ,chết lặng mà chẳng còn khóc nổi một lần . Bà vô hồn nhìn người ta quấn con Tắn vào đôi chiếu trắng , để lên cáng rồi đốt đuốc đem chôn ngay trong đêm vì ban ngày cô bác xóm giềng đều đi làm hợp tác cả rồi . Nhìn theo bóng mọi người khiêng con Tắn khuất sau cửa rào bỗng bà khóc được ...khóc lớn mà gọi cháu.... Tắn ơi nội thuốc chí mà thuốc luôn con rồi Tắn ơi ... tha lỗi cho nội con ơi... rồi ngất lịm .
Một thời gian sau bà nội con Tắn vì tuổi già mà lại day dứt tâm bệnh nên cũng qua đời . Ông năm giờ như chiếc bóng vật vờ , rồi khi hơi khỏe ông đi hái củi nà với chúng tôi phần khây khỏa phần như được bên cạnh con gái .
Thời cuộc khó khăn rồi cũng qua đi . Đất nước mở cửa con người cũng được dần dần hồi sinh . Anh Cảnh sau là trụ cột gia đình , anh thay cha gã em gái lấy chồng . Anh cưới vợ sinh con , vợ chồng anh cất nhà hiếu thảo với ông năm cho đến cuối đời . Thỉnh thoảng về lại thăm quê nhìn những ngọn núi nhỏ ký ức tuổi thơ trong tôi lại trở về . Tôi nhớ những buổi hái củi tôi nhớ con Mận , con Nga , con Tuyết ... tôi nhớ tới ông năm và nhớ đến con Tắn người bạn nhỏ vắn số của tôi . Tôi thầm nghĩ có lẽ trên trời cao bạn ấy đã gặp lại ông năm đã gặp lại bà nội của mình và chắc không còn giận hờn trách móc bà nữa đâu . Hôm nay tôi viết lại dòng ký ức này xin phép được nói về tên thật của bạn và gia đình mong bạn hãy là một thiên thần nhỏ an yên trong cõi vĩnh hằng bạn nhé.
VietBF©sưu tập
|
|
