Theo chuyên gia giáo dục, đằng sau trào lưu "bắt pen" đang thu hút sự quan tâm của dư luận, đặc biệt là các bạn trẻ, ít ai biết được hậu quả nghiêm trọng của tṛ chơi "nghịch dại" này có thể dẫn đến chết người chỉ trong phút chốc.
Những ngày gần đây, trào lưu "bắt pen" trở nên phổ biến trên mạng xă hội TikTok, thu hút sự tham gia đông đảo của giới trẻ. Trào lưu này xuất hiện khi tài khoản TikTok K.T đăng tải video mô tả cách thức thực hiện tṛ chơi này và nhanh chóng lan truyền với hơn 3,5 triệu lượt xem và hàng ngh́n b́nh luận, chia sẻ.
Các video "bắt pen" nở rộ trên TikTok có thể gây nguy hiểm cho người chơi. Ảnh chụp màn h́nh
Theo nhiều clip "bắt pen" trên mạng xă hội, tṛ chơi này sẽ được thực hiện bởi 2 người. Một người sẽ ấn mạnh vào hai bên mạch máu cổ của người c̣n lại để t́m kiếm cảm giác lâng lâng hoặc "phê pha giả tạo". Người bị "bắt pen" sẽ có t́nh trạng không tỉnh táo, thậm chí ngất xỉu, khiến người xung quanh phải lay, tát vào mặt để trở lại trạng thái b́nh thường.
Trước việc này, ngày 14/10, Trung tâm Kiểm soát bệnh tật (CDC) Hà Nội đă đưa ra cảnh báo về tṛ chơi nguy hiểm này. Theo đó, nếu thực hiện ấn vào 2 động mạch cảnh vài giây sẽ không gây nguy hiểm nhưng nếu ấn lâu th́ có thể gây thiếu máu năo trầm trọng. Khi máu không được cung cấp đủ cho năo, có thể dẫn đến chóng mặt, ngất xỉu, thậm chí tổn thương năo, tử vong. Các tế bào năo bị thiếu máu 5 phút sẽ không thể phục hồi.
Trào lưu ăn uống độc lạ có thể ảnh hưởng đến tiêu hóa. Ảnh chụp màn h́nh
Nguyên nhân của trào lưu "bắt pen" của nhiều người, đặc biệt là giới trẻ, thường muốn thử nghiệm những cảm giác mạnh mẽ và khác biệt. Tuy nhiên, cảm giác thích thú chỉ diễn ra trong mấy giây nhưng hậu quả của nó vô cùng nguy hiểm, không thể lường trước được.
Hành động "bắt pen" có thể kích thích một số phản xạ trong cơ thể, dẫn đến ngưng tim đột ngột. Ngoài ra, áp lực mạnh lên cổ có thể gây chấn thương cho các cấu trúc xung quanh, bao gồm dây thần kinh, mạch máu và các tổ chức mô mềm xung quanh.
Đặc biệt, những người có tiền sử bệnh lư về tim mạch hoặc huyết áp có thể gặp hậu quả nghiêm trọng hơn, có thể tử vong ngay lập tức. Việc chèn ép động mạch cảnh có thể làm xuất hiện các cục máu đông (huyết khối), khi huyết khối di chuyển lên năo sẽ gây ra đột quỵ.
Tại sao giới trẻ hiện nay thích "đua trend" làm điều dại dột?
Trao đổi với PV Dân Việt, PGS.TS Trần Thành Nam, Phó hiệu trưởng Trường Đại học Giáo dục (Đại học Quốc gia Hà Nội) cho rằng, những trào lưu độc hại này thu hút giới trẻ tham gia v́ đánh trúng vào tâm lư muốn được công nhận, thể hiện bản thân của họ.
Theo ông Nam, điều dại dột của bạn trẻ khi tham gia những trào lưu độc hại này bắt nguồn 3 yếu tố chính. Đó là nhận thức rủi ro kém, thể hiện ở việc ư thức của hành vi đó gây ra nguy cơ, hậu quả, thậm chí có phần gây ra nguy hiểm cho bản thân ḿnh, đăng nó lên mạng xă hội khiến cho nhiều người khácthực hiện hành vi nguy cơ như một tṛ vui.
"Thứ 2, động cơ t́m kiếm sự kích thích. Giới trẻ trở nên quá căng thẳng, mệt mỏi, rất nhiều kỳ vọng áp lực trong cuộc sống, học tập nên họ chơi tṛ nghịch dại này để t́m kiếm sự kích thích hoặc giải toả sự căng thẳng. Có nhiều hành vi giống như việc vui đùa và xem đó là tṛ chơi, tṛ cười của những bạn trẻ. Thứ 3, ở khía cạnh nào đó đây là cách thức thể hiện một số hành vi bạo lực và hành vi lệch chuẩn xă hội. Khi họ làm hành vi này giống như kiểu được xả giận, tạo áp lực cho người khác và tự nhiên cảm thấy ḿnh quyền lực", ông Nam nhấn mạnh.
Theo ông Nam, những trào lưu này là biến thể của những dạng hành vi muốn tạo nên trend hoặc tṛ nghịch ngợm của tuổi trẻ mà không được cân nhắc về hậu quả. Những bạn trẻ bị ṭ ṃ hoặc bị lôi kéo, không được gia đ́nh quản lư, hướng dẫn nên muốn tạo ra một điều ǵ đó thu hút sự chú ư và sự thừa nhận của xă hội mà không ư thức được ở sau đó có rất nhiều nguy cơ nguy hiểm.
"Trong xă hội truyền thống khi chưa có mạng xă hội th́ hành động này giống như giai đoạn đặc trưng, rất phá phách của tuổi vị thành niên muốn khẳng định bản thân, muốn t́m kiếm bản sắc bản thân, nhưng khi có sự xuất hiện của mạng xă hội th́ nó lại trở thành trào lưu, xu hướng, trend… Cá nhân khi thực hiện hành vi đó c̣n được hô hào, cổ vũ, ủng hộ, chú ư của cộng đồng. Giống như càng biến thành "liều thuốc" cho những hành vi dại dột, bắt chước, làm tăng cấp độ lên so với hành vi dại dột trước đó", ông Nam phân tích.
Phó hiệu trưởng Trường Đại học Giáo dục cũng cho hay, các trào lưu độc hại không chỉ gây tổn thương về thể chất cho người tham gia mà c̣n ảnh hưởng tiêu cực đến tâm lư và nhận thức của giới trẻ. Những hành động mạo hiểm, thiếu suy nghĩ có thể để lại hậu quả tâm lư lâu dài, làm tăng nguy cơ trầm cảm và lo âu.
Ngoài ra, việc tập trung quá nhiều vào các trào lưu nhất thời cũng khiến nhiều bạn trẻ sao nhăng học tập và các hoạt động tích cực khác. Sự lỗi thời nhanh chóng của các xu hướng này cũng dẫn đến cảm giác hụt hẫng, áp lực khi không kịp bắt kịp những xu hướng tiếp theo.
Chính v́ vậy, để giới trẻ nh́n nhận đúng về những trào lưu trên mạng xă hội th́ ngoài nỗ lực của bản thân, sự can thiệp từ nhiều phía cũng quan trọng nhằm định hướng và giáo dục nhận thức cho giới trẻ về mặt trái của mạng xă hội.
Mạng xă hội cũng từng xuất hiện đủ loại trào lưu với món ăn độc lạ như trà sữa trộn hành lá, cà phê trứng bắc thảo khiến nhiều bạn trẻ đua nhau bắt trend. Những video này thường thu hút hàng triệu lượt xem nhờ vào tính chất "độc lạ" nhưng lại tiềm ẩn nguy cơ sức khỏe nghiêm trọng.
Ông Nam cũng cho hay, việc lan truyền những nội dung này cũng là hành vi không phù hợp, gây ảnh hưởng xấu đến cộng đồng.
"Về mặt giáo dục, các tổ chức chăm sóc thanh niên như Đoàn Thanh niên, Hội Sinh viên, nhà trường, đoàn thể… cần có những kế hoạch nâng cao nhận thức và kiến thức cho người trẻ về tác động tiêu cực của mạng xă hội, giúp họ hiểu rơ hơn về các tiêu chuẩn xă hội và tránh xa các trào lưu độc hại.
Các đơn vị phải tổ chức thật nhiều hoạt động, sân chơi cho các bạn trẻ, phù hợp với cá nhân để kéo các bạn ra khỏi thế giới ảo với rất nhiều tṛ vô bổ trong đó. Thay v́ các bạn giải toả bằng những tṛ nghịch dại th́ có những câu lạc bộ hoạt động ủng hộ xă hội cùng tham gia. Bên cạnh đó, đưa chương tŕnh giáo dục để nâng cao nhận thức, kỹ năng về mặt sức khoẻ tinh thần vào trường học để các bạn biết cách tự cân bằng về cảm xúc", ông Nam nêu quan điểm.
Ngoài ra, ông cũng mong muốn các cơ quan chức năng cần phải có chính sách tốt hơn trong việc kiểm soát những nội dung mang tính chất nghịch dại của tuổi vị thành niên trên không gian mạng, nếu không sẽ có thể gây ảnh hưởng tới rất nhiều bạn trẻ khác, bằng việc bắt chước làm tăng nguy hiểm của những tṛ nghịch dại này.
VietBF@ sưu tập
