Thông điệp răn đe của ông Trump khi triển khai tàu ngầm hạt nhân tới gần Nga

[Romano]

Tổng thống Trump thông báo đã điều tàu ngầm hạt nhân Mỹ đến "các khu vực thích hợp" liên quan đến Nga nhằm đáp trả những tuyên bố từ Phó Chủ tịch Hội đồng An ninh, cựu Tổng thống Nga Dmitry Medvedev.

Đấu khẩu trên mạng xã hội


Theo Al Jazeera, ngày 31-7, Tổng thống Trump đưa ra "tối hậu thư" cho Nga, vạch rõ rằng nếu Moscow không đồng ý ngừng bắn vào ngày 8-8, ông sẽ áp đặt gói trừng phạt kinh tế.

Sau đó, ông Medvedev đăng lên mạng xã hội đánh giá rằng việc Mỹ ra "tối hậu thư" với Nga về giải quyết xung đột với Ukraine có nguy cơ "dẫn tới chiến tranh". Trong bài viết hôm 31-7, ông Medvedev phản ứng trước việc Tổng thống Trump gọi ông là "lãnh đạo thất bại" và cảnh báo ông "hãy thận trọng lời nói". Đáp lại, ông Medvedev nói rằng nhà lãnh đạo Mỹ "quá nhạy cảm" và phản ứng của ông chỉ chứng tỏ "Nga đang làm đúng và sẽ tiếp tục đi theo con đường của mình". Ông Medvedev cũng đề cập đến năng lực hạt nhân của Nga: "Ông ấy nên hiểu rõ hệ thống Dead Hand đáng sợ có thể nguy hiểm đến mức nào". Bình luận của ông Medvedev được cho là ám chỉ đến hệ thống Perimetr, hay còn gọi là Dead Hand, được phát triển từ thời Liên Xô. Đây là một hệ thống phóng hạt nhân tự động, được thiết kế để đảm bảo một đòn trả đũa tổng lực trong trường hợp Nga hứng chịu một cuộc tấn công hạt nhân nhằm vào ban lãnh đạo và phá vỡ chuỗi chỉ huy thông thường. Hệ thống này được cho là tồn tại cho đến ngày nay.


Đến ngày 1-8, trong bài đăng trên mạng xã hội Truth Social, Tổng thống Trump cho biết ông đã ra lệnh điều 2 tàu ngầm hạt nhân tới các khu vực gần Nga. Nhà lãnh đạo Mỹ giải thích lý do đưa ra quyết trên là nhằm ngăn chặn viễn cảnh không mong muốn. Ông cũng ám chỉ đến tuyên bố gần đây của Phó Chủ tịch Hội đồng An ninh Nga Medvedev và nói rằng "ngôn từ rất quan trọng, có thể dẫn tới những hậu quả không mong muốn". Tổng thống Trump đã không tiết lộ vị trí của các tàu ngầm, theo quy định của quân đội Mỹ.


Tuyên bố của ông chủ Nhà Trắng thứ 47 tính đến thời điểm này được coi là đe dọa về mặt ngôn từ thay vì quân sự, bởi các nhà phân tích an ninh lưu ý rằng Mỹ đã có các tàu ngầm năng lượng hạt nhân đang hoạt động, có khả năng tấn công Nga nhằm mục đích răn đe.

Thông điệp răn đe

Mỹ thường xuyên bố trí tàu ngầm chiến lược mang theo đầu đạn hạt nhân tại các vùng biển chiến lược nhằm thể hiện khả năng răn đe toàn cầu. Mỗi chiếc mang theo tới 20 đầu đạn hạt nhân, với các tên lửa có tầm bắn hơn 6.400km. Điều này có nghĩa là hầu như bất cứ nơi nào cũng có thể là "khu vực thích hợp". Theo tạp chí Atlantic, dù vậy những đe dọa hạt nhân của ông Trump là hành động nguy hiểm, và có thể dẫn đến nguy hiểm cho nước Mỹ nếu bị đối phương hiểu theo nghĩa nghiêm túc. Các tổng thống Mỹ tiền nhiệm - những người duy nhất trong lịch sử nước này có thẩm quyền ra lệnh sử dụng vũ khí hạt nhân - luôn xem các tuyên bố liên quan đến loại vũ khí này là vấn đề nghiêm túc. Họ tránh nhắc đến chủ đề này trừ khi có ý định truyền đạt cho cả đồng minh lẫn kẻ thù một chính sách được hoạch định kỹ lưỡng. Họ cũng tránh tham gia vào các cuộc cãi vã với các cường quốc hạt nhân. Việc sử dụng tín hiệu hạt nhân chỉ được cân nhắc khi đối mặt với các cuộc khủng hoảng thực sự liên quan đến lợi ích sống còn của nước Mỹ.


Tuyên bố về tàu ngầm hạt nhân của ông Trump dường như tìm cách phát thông điệp răn đe và tiếp tục thể hiện lập trường cứng rắn, sẵn sàng trừng phạt Moscow. Các nhà phân tích của WSJ cho rằng tuyên bố điều động tàu ngầm của ông Trump không phải là động thái leo thang về quân sự giữa hai siêu cường hạt nhân, mà nhằm phát tín hiệu răn đe tới Nga.

Theo Al Jazeera, phần lớn thất vọng của ông Trump liên quan đến thực tế rằng các cuộc đàm phán hòa bình giữa Nga và Ukraine không đạt được tiến triển. Tuy nhiên, trong trường hợp này, cuộc "khẩu chiến" trên mạng xã hội với cựu Tổng thống Nga Medvedev dường như đã khiến ông Trump phải hành động. David Charter và George Grylls, hai nhà phân tích của The Times, nhận xét đây chỉ là phản ứng của Tổng thống Mỹ khi bị khiêu khích. Lời cảnh báo về tàu ngầm hạt nhân không nhằm mục đích leo thang căng thẳng, mà chỉ là lời răn đe và cảnh báo rằng không chỉ ông Medvedev mới có thể tung ra lời đe dọa hạt nhân.