Phản ứng của các nước trước Chiến lược An ninh Quốc gia mới của Mỹ

[Romano]

Việc Mỹ công bố Chiến lược An ninh Quốc gia mới, tài liệu thể hiện rõ đường lối “Nước Mỹ là trên hết” và sự điều chỉnh hướng tiếp cận đối với cả châu Âu lẫn Nga đã ngay lập tức thử thách quan hệ xuyên Đại Tây Dương.
Những phản ứng khác nhau trên khắp châu Âu cho thấy châu Âu đang đối mặt một bài toán khó, trong khi Nga đón nhận sự thay đổi của Mỹ như một tín hiệu tích cực.Tại Diễn đàn Doha ngày 6/12, Cao ủy chính sách đối ngoại của EU Kaja Kallas thừa nhận một phần chỉ trích của Mỹ “là đúng”, đặc biệt là việc châu Âu “đánh giá thấp sức mạnh của mình đối với Nga”.

Tuy nhiên, quan chức EU khẳng định nền tảng quan hệ xuyên Đại Tây Dương không thay đổi: "Mỹ vẫn là đồng minh lớn nhất của chúng tôi. Mỹ cũng có lợi ích khi châu Âu tồn tại và chúng tôi thực sự vẫn là đồng minh và cùng nhau hợp tác vì những điều này. Tôi nghĩ chúng tôi không phải lúc nào cũng có cùng quan điểm về các vấn đề khác nhau, nhưng tôi nghĩ nguyên tắc chung vẫn còn đó. Chúng tôi là những đồng minh lớn nhất và chúng tôi nên đoàn kết với nhau".

Nếu EU phản ứng mềm mỏng, Đức lại thể hiện thái độ quyết liệt hơn trước những đánh giá của Mỹ. Tại Berlin ngày 5/12, Ngoại trưởng Johann Wadephul bác bỏ thẳng thừng các chỉ dẫn của Mỹ, nhấn mạnh chủ quyền lập pháp và mô hình xã hội của Đức. Tuy nhiên, Đức vẫn tái khẳng định, Mỹ là đồng minh NATO quan trọng nhất của Đức.

Ngoại trưởng Johann Wadephul nói: "Mỹ vẫn là đồng minh quan trọng nhất của chúng tôi trong liên minh. Liên minh này tập trung vào việc giải quyết các vấn đề chính trị và an ninh. Tất nhiên, đây cũng là một liên minh dựa trên các giá trị chung, nghĩa là các vấn đề khác cũng có thể được thảo luận. Chúng tôi tin rằng chúng tôi không cần bất kỳ ai tư vấn về những vấn đề này bởi chúng được điều chỉnh bởi trật tự hiến pháp của chúng tôi".

Trái ngược với châu Âu, Nga là bên hài lòng nhất. Người phát ngôn Điện Kremlin Dmitry Peskov hôm nay (7/12) ca ngợi việc chiến lược mới của Mỹ trong đó ngừng gọi Nga là "mối đe dọa trực tiếp", lần đầu tiên trong hơn một thập kỷ. Nga đánh giá cao việc Mỹ ưu tiên "khôi phục ổn định chiến lược với Nga", đồng thời chú ý đến cam kết của Mỹ trong việc tìm giải pháp cho xung đột Ukraine. Tuy nhiên, Nga cho biết sẽ phân tích kỹ hơn xem Mỹ có chuyển lời nói thành hành động hay không.

Theo giới phân tích, loạt phản ứng trái chiều sau khi Mỹ công bố Chiến lược An ninh quốc gia mới cho thấy tài liệu này không chỉ là định hướng nội bộ của Mỹ, mà còn là phép thử đối với mức độ tin cậy trong quan hệ giữa các cường quốc. Phản ứng của các bên, vì thế, chỉ là chương mở đầu cho một giai đoạn cạnh tranh chiến lược sâu sắc hơn, nơi bất kỳ điều chỉnh nhỏ nào trong chính sách của Mỹ cũng có thể tạo ra hiệu ứng lan tỏa vượt ngoài dự đoán.