Thông tín viên nhật báo cánh tả Libération hôm nay trong bài viết mang tựa đề « Trung Quốc tiến ra biển » đă nhận định, chủ nghĩa bành trướng trên biển của Bắc Kinh làm các nước láng giềng lo ngại, và gia tăng căng thẳng trong khu vực. Theo các chuyên gia, th́ cuộc chiến tranh hao ṃn để gặm nhấm biển đảo này rất là khôn ngoan.
Nhằm khôi phục lại vinh quang của đế chế Trung Hoa thời xưa, Bắc Kinh lao vào chinh phục những lănh thổ được cho là cần phải giành lại (AFP)
|
Nói về tham vọng của Trung Quốc tại châu Á-Thái B́nh Dương, tác giả nhận định từ nhiều năm qua, Bắc Kinh không ngừng mở rộng tầm ảnh hưởng trên biển cũng như trên đất liền. Trung Quốc phải đối đầu với điều được coi là « chính sách ngăn chặn » của Hoa Kỳ. Các nước láng giềng hết sức quan ngại trước sự hung hăng của Bắc Kinh trên đại dương, và Hoa Kỳ nhân đó đă củng cố sự hiện diện về ngoại giao và quân sự tại châu Á-Thái B́nh Dương – một chiến lược mà ông Barack Obama gọi là « xoay trục về phía châu Á ».
Thế nhưng cuộc khủng hoảng tại bán đảo Triều Tiên theo cái nh́n của Bắc Kinh đă tạo một cái cớ tốt cho Hoa Kỳ và các đồng minh Nhật Bản và Hàn Quốc để chống lại cái thế đang lên của Trung Quốc.
Tiến ra biển để thực hiện « giấc mơ Trung Hoa »
Lợi ích chiến lược của Bắc Kinh nằm trong khuôn khổ « giấc mơ Trung Hoa » mà ông Tập Cận B́nh đă trưng ra trước quốc dân, trong bài diễn văn nhậm chức Chủ tịch nước hồi tháng Ba. Ông Tập đă gắn liền « giấc mơ » này với khái niệm « phục hưng Trung Quốc », nhằm khôi phục lại vinh quang và các biên giới của đế quốc Trung Hoa thời xa xưa. Để đạt được điều đó, Bắc Kinh đă lao vào một tiến tŕnh chinh phục những lănh thổ được cho là cần phải giành lại, theo kiểu vết dầu loang, một chiến thuật dường như là lấy từ Binh pháp của Tôn Tử.
Quần đảo Senkaku/Điếu Ngư đang do Nhật Bản quản lư nhưng bị Trung Quốc đ̣i hỏi chủ quyền, hồi tháng 11/2012 là trung tâm của một cuộc khủng hoảng ngoại giao và thương mại giữa Tokyo và Bắc Kinh. Các sản phẩm của Nhật bị tẩy chay, và đại sứ quán Nhật Bản tại Bắc Kinh bị những người biểu t́nh vây hăm. Từ đó đến nay, mỗi ngày Bắc Kinh đều gởi tàu đến quấy nhiễu lực lượng tuần duyên Nhật xung quanh quần đảo này. Thậm chí một chiến hạm Trung Quốc c̣n chĩa radar định vị hỏa lực vào một tàu khu trục Nhật – tất nhiên là Bắc Kinh đă chối phăng sự kiện trên.
Libération dẫn lời các chuyên gia cho rằng các vụ va chạm trên biển này có nguy cơ lớn dẫn đến những cuộc đụng độ. Hôm 13/12/2012, lần đầu tiên kể từ nửa thế kỷ qua, một máy bay trinh sát Trung Quốc đă xâm phạm không phận Nhật Bản. Một phi đội Nhật lập tức bay lên truy đuổi, khiến người ta lo ngại một trận không chiến. Khu vực này được xem là « lănh thổ chủ quyền cốt yếu » (tương tự như Tây Tạng), có nghĩa là quyền sở hữu nơi đây không thể tranh căi.
Băi cạn Scarborough cũng là một đảo bị Trung Quốc yêu sách, nằm cách Philippines 160 km nhưng cách vùng duyên hải Trung Quốc đến 800 km. Mùa xuân năm ngoái, các chiến hạm Trung Quốc đă phong tỏa lối vào chính, khiến các ngư dân Philippines không thể vào được. Để phản ứng lại, Tokyo và Manila đă đứng chung một mặt trận, hợp tác với nhau trong lănh vực quốc pḥng. Những vụ đụng độ tương tự cũng diễn ra thường xuyên với Việt Nam xung quanh quần đảo Hoàng Sa (bị Trung Quốc chiếm đóng) và quần đảo Trường Sa (cùng bị Malaysia, Brunei, Philippines và Đài Loan đ̣i hỏi chủ quyền).
Quấy nhiễu trên biển : Cuộc chiến tranh hao ṃn khôn ngoan của Bắc Kinh
Libération nhận định, những vụ đối đầu này chỉ là chương đầu tiên trong chiến dịch gặm nhấm đầy tham vọng, bởi v́ Bắc Kinh yêu sách toàn bộ Biển Đông, trải dài từ duyên hải Indonesia cho đến Malaysia…cách Hoa lục đến hai ngàn cây số ! Khẳng định được kế thừa từ đế quốc Trung Hoa cũ, chế độ cộng sản Bắc Kinh đă tái khẳng định chủ quyền bằng cách cho phát hành các hộ chiếu có in tấm bản đồ bao gồm « đường lưỡi ḅ ». Tuần rồi, một hạm đội xe lội nước Trung Quốc đă tập luyện đổ bộ lên một đảo san hô chỉ cách Malaysia có 80 km. Kuala Lumpur vốn hiền lành trước Bắc Kinh, cũng đă phải chau mày.
Rơ ràng là Bắc Kinh đă làm các láng giềng rất lo sợ. « Từ thập niên 80, chiến lược quân sự của Trung Quốc dựa trên quan niệm biên giới chiến lược » - năm 2010, ông Shinzo Abe, nay đă trở thành Thủ tướng Nhật, giải thích như trên. Ông nói : « Ư tưởng này nói rơ là các đường biên giới và đặc khu kinh tế được xác định bởi quyền lực của một quốc gia. Kinh tế Trung Quốc càng lớn mạnh, th́ ṿng ảnh hưởng càng phải mở rộng. Một số cho rằng quan niệm này cũng tương đồng với Lebensraum (không gian cốt lơi) của Đức quốc xă ».
Sở hữu ngân sách quốc pḥng lớn thứ nh́ trên thế giới, năm ngoái Trung Quốc đă cho hạ thủy chiếc hàng không mẫu hạm đầu tiên là Liêu Ninh. Nhưng về mặt chính thức th́ Bắc Kinh vẫn rêu rao quan niệm « trỗi dậy ḥa b́nh », và hầu như luôn gởi những tàu « dân sự » lên tuyến đầu để chiếm giữ các vùng biển yêu sách. Chuyên gia Stéphanie Kleine-Ahlbrandt của International Crisis Group (ICG) mới đây đă giải thích với tờ Los Angeles Times: « Đó là một chiến lược khôn ngoan, bởi v́ Trung Quốc có thể đạt được việc kiểm soát một khu vực mà chẳng cần bắn ra phát súng nào ».
Bài báo của Libération kết luận : Đôi khi t́nh h́nh cũng có khác. Tuần rồi, Việt Nam lên án Bắc Kinh là đă bắn vào một chiếc tàu cá Việt Nam gần quần đảo Hoàng Sa. Trung Quốc đă chối bay, và không có ǵ chứng minh cho những lời kết án của Hà Nội. Chỉ có một điều chắc chắn là, Bắc Kinh đă lại dấn thêm được một bước về chủ quyền trên biển.
Thụy My, rfi