Chỉ số men gan là gì? Bao nhiêu là cao và nguy hiểm?

[trungthuc]

Hầu hết những bệnh nhân uống nhiều bia, rượu đều có chỉ số men gan cao và được bác sĩ yêu cầu kiểm soát kịp thời qua việc xét nghiệm máu. Vậy chỉ số men gan là gì? Những thông tin dưới đây sẽ giúp bạn trang bị cho mình những kiến thức hữu ích cho bản thân.


Một số xét nghiệm xác định chỉ số men gan

Chỉ số men gan phản ánh tình trạng sức khỏe của gan
Gan là cơ quan rất quan trọng của con người, giúp chuyển hóa năng lượng và đào thải các độc tố trong cơ thể ra bên ngoài. Một khi bệnh nhân bị chỉ số men gan cao sẽ rất dễ gặp phải các biến chứng nguy hiểm như viêm gan cấp, ngộ độc tế bào gan, viêm gan mãn tính, ung thư gan,… Để biết được bản thân có bị mắc bệnh gan, người bệnh cần phải tiến hành các xét nghiệm máu để kiểm tra chỉ số men gan.

Chỉ số men gan là mức quy định cho phép về nồng độ men gan trong cơ thể con người sau khi tiến hành các xét nghiệm về gan. Thông qua các chỉ số về men gan, bệnh nhân sẽ biết được mình có mắc bệnh men gan cao hay không. Từ đó có phương pháp kiểm soát và cải thiện chức năng của gan kịp thời.

Cũng nhờ vào sự thay đổi của các chỉ số men gan mà bác sĩ có thể xác định được chính xác nguyên nhân gây bệnh và có biện pháp điều trị bệnh tốt nhất. Gan có hệ thống enzyme tương đối hoàn chỉnh là men gan. Khi các tế bào gan bị già và chế đi, các men gan sẽ nhanh chóng phóng thích vào máu bệnh nhân với một ngưỡng nhất định (dưới 40 U/L).

Căn cứ vào 4 chỉ số ALT, AST, GTT, ALP, người bệnh sẽ biết được mình có mắc bệnh gan hay không. Thông thường, chỉ số men gan bình thường ở mỗi người sẽ là:

ALT ở mức thấp hơn 40 U/L (nữ < 37 U/L)
GGT dưới mức 60 U/L (nam 11- 50 / nữ 07 – 32 U/L)
AST cũng ở khoảng tương đương (tức là dưới 40 U/L)
ALP thì vào khoảng 30 – 115 U/L

Đây là chỉ số men gan tiêu chuẩn được thống nhất thông qua các kết quả nghiên cứu, xét nghiệm ở con người. Trong đó, chỉ số ALT, AST có liên quan đến các bệnh lý về gan, chỉ sự tổn thương nghiêm trọng ở các tế bào gan. Thông qua chỉ số này, bác sĩ sẽ biết được các trường hợp gan bị nhiễm độc, viêm gan. Chỉ số men gan GGT bị chi phối bởi rượu, bia, các độc tố gây hại cho gan, được tìm thấy ở thận, lá lách, tuyến tụy, gan,…

Chỉ số men gan bao nhiêu mới cho là cao?
Men gan cao phản ánh tình trạng gan bị tổn thương với các bệnh lý đi kèm như gan nhiễm mỡ, ung thư gan, viêm gan, xơ gan,… Đặc biệt, cả 2 trái thận và tim cũng bị ảnh hưởng nghiêm trọng. Do đó, người bệnh cần phải đi xét nghiệm định kỳ, không nên để chờ đến khi có dấu hiệu mắc bệnh mới chịu đi thăm khám.

Người bệnh bị men gan cao căn cứ vào các chỉ số xét nghiệm. Nếu bệnh nhân có chỉ số men gan vượt qua ngưỡng chỉ số men gan cho phép thì sẽ mắc bệnh men gan cao. Cụ thể như sau:

AST: > 20 – 40 UI/L
GGT: > 20 – 40 UI/L
LDH: > 30 – 40 UI/L

Thông thường, chỉ số men gan của người bệnh cao khi bệnh nhân mắc một số bệnh lý và các nguyên nhân như gan nhiễm mỡ, viêm gan do virus, u gan, suy gan, gan di truyền, nhiễm độc thảo mộc, viêm gan tự miễn, bệnh gan do thuốc, viêm đường mật xơ hóa,… Do đó, người bệnh cần phải thận trọng để tránh mắc phải bệnh lý này.

Chỉ số men gan bao nhiêu là nguy hiểm?
Nếu chỉ số men gan tăng cao gấp 1 – 2 lần so với bình thường là mức độ nhẹ, tăng trên 2 – 5 lần là ở mức độ trung bình, nhưng tăng trên 5 lần là chỉ số men gan cao. Với những bệnh nhân uống nhiều rượu, men gan cao với chỉ số gấp 2 – 10 lần so với bình thường. Riêng bệnh nhân bị suy gan cấp thì chỉ số này có thể tăng cao ở mức 5.000 U/L.

Mức độ nguy hiểm của bệnh men gan cao còn tùy thuộc rất nhiều vào chỉ số men gan ở từng người bệnh. Chỉ số men gan càng cao, tăng đột biến đồng nghĩa với việc mức tổn thương ở gan càng nhiều. Nếu người bệnh bị men gan cao ngày càng nhiều, cao gấp 5 lần thì cần phải kiên trì, nghiêm túc trong việc điều trị bệnh, tránh các biến chứng nguy hiểm có thể xảy ra như ung thư gan, xơ gan, thậm chí là bị tử vong.

Biện pháp phòng ngừa men gan tăng cao
Bệnh nhân bị men gan cao thường do sử dụng rượu, bia, các chất kích thích, uống nhiều thuốc Tây, mắc các bệnh như viên gan A, B, C, viêm tuyến đường mật,… Tình trạng này kéo dài sẽ phát hủy các tế bào gan. Do vậy, mọi người cần phải áp dụng các biện pháp kiểm soát tình trạng men gan cao sau đây.


Người bệnh cần chú ý đến chế độ ăn uống để kiểm soát men gan

- Không được uống nhiều bia, rượu vì sẽ gây hại cho gan
- Người bệnh cần phải chú ý đến chế độ ăn uống và nghỉ ngơi.
- Xây dựng cho bản thân một lối sống khoa học, tránh căng thẳng, lo lắng quá mức
- Thường xuyên luyện tập thể dục thể thao để tăng sức đề kháng cho cơ thể
- Uống nhiều nước, nhất là nước hoa quả để thanh lọc và đào thải các độc tố ra khỏi gan
- Sử dụng các loại nước như atisô, nhân trần, lá sen, cà gai leo,… để giúp hạ men gan
- Ngủ đủ 8 tiếng mỗi ngày, không được thức khuya, dậy sớm, gây ảnh hưởng xấu đến sức khỏe
- Tiến hành xét nghiệm máu và thực hiện các kiểm tra định kỳ để ổn định men gan.

Chỉ số men gan cao có thể gây ra hàng loạt các biến chứng nguy hiểm, khiến cho người bệnh đối diện với nguy cơ bị tử vong cao. Tốt nhất, bệnh nhân không nên chủ quan. Việc tiến hành thăm khám gan định kỳ là rất cần thiết. Ngoài ra, trong quá trình điều trị bệnh gan, người bệnh cần phải thực hiện đúng các chỉ định của bác sĩ chuyên khoa, không được tự ý mua thuốc điều trị khiến cho căn bệnh không khỏi mà ngày càng nặng hơn.