Trung Quốc đang có số lượng tàu chiến lớn nhất trên thế giới. Nhưng nhiều hơn chưa chắc đă tốt hơn.
Sự trỗi dậy hào nhoáng
Sự trỗi dậy của hải quân Trung Quốc đang được coi là một thực tế đáng chú ư. Thế nhưng, sự phát triển mạnh mẽ này có giúp quốc gia châu Á trở thành bá chủ đại dương hay không lại là câu chuyện khác.
Kể từ buổi b́nh minh hải quân, thế giới đă chứng kiến ít nhất bốn cuộc mở rộng quy mô hải quân lớn, đến từ những quốc gia vốn không có nền tảng nổi trội.
Trong những năm trước Thế chiến I, cả Hải quân Mỹ và Hải quân Đế quốc Đức đều mở rộng từ những nền tảng gần như không đáng kể để xây dựng các hạm đội thách thức thế giới.
Vào cuối Thế chiến II, Hải quân Liên Xô đă trải qua sự mở rộng nhanh chóng tương tự, vươn lên để đáp ứng mục tiêu trở thành cường quốc toàn cầu.
Kể từ năm 2000, Hải quân Trung Quốc (PLAN) đă mở rộng với tốc độ ngoạn mục theo cách tương tự.
20 năm trước, PLAN là một lực lượng khiêm tốn, chủ yếu tập trung vào pḥng thủ bờ biển.
Nước này sở hữu một vài đơn vị chủ lực với các tàu khu trục hiện đại, nhưng hiếm khi triển khai các tàu này ở nơi xa bờ biển. Hầu hết hạm đội đă lỗi thời so với các tiêu chuẩn hiện đại, thậm chí các tàu mới hơn cũng bị thiếu hụt công nghệ so với các cường quốc hải quân khác.
Mọi thứ ngày nay đă thay đổi. Theo báo cáo gần đây về sức mạnh quân sự của Trung Quốc, PLAN hiện đang vận hành khoảng 355 tàu chiến, trong đó có 145 tàu chủ lực tác chiến mặt nước.
Trong thập kỷ qua, nước này đă bổ sung 4 tàu chiến có trọng tải hơn 40.000 tấn, một số tàu ngầm tên lửa đạn đạo hạt nhân hiện đại, nhiều tàu khu trục lớn và nhiều tàu nhỏ.
Nh́n chung, những tàu chiến này mang theo các hệ thống vũ khí đủ sức cạnh tranh trên quy mô quốc tế, nếu không muốn nói là tối tân. Về số lượng, PLAN đă trở thành hạm đội lớn nhất thế giới, trong khi về trọng tải, nước này c̣n vượt trội so với Hải quân Mỹ.
Điều đáng chú ư là về độ mới của hạm đội. Chỉ một số ít tàu chiến đang được biên chế được đóng trước năm 2000. 36 trong số 40 khu trục hạm của Trung Quốc đă đi vào hoạt động trong thế kỷ này, bên cạnh 38 trong số 43 khinh hạm.
Mặc dù tàu Liêu Ninh (hàng không mẫu hạm đầu tiên của Trung Quốc) được đóng vào những năm 1990, nhưng các tàu chị em của nó đều được hoàn thành trong thập kỷ trước.
Vào năm tới, ba tàu tấn công đổ bộ 40.000 tấn hoàn toàn mới sẽ được đưa vào hoạt động. Đến năm 2024, tàu sân bay đầu tiên được thiết kế trong nước sẽ bắt đầu sứ mệnh.
Thách thức không nhỏ
Có thể nói, quá tŕnh mở rộng hải quân của Trung Quốc là đáng kinh ngạc.
Ngược lại, Hải quân Mỹ vận hành một hạm đội cũ hơn nhiều. 27 trong số 70 tàu khu trục của nước này đă đi vào hoạt động trong thế kỷ trước, cùng với 8 trong số 11 tàu sân bay, tất cả 21 tuần dương hạm của hạm đội, tất cả tàu ngầm tên lửa đạn đạo của hạm đội và 28 trong số 50 tàu ngầm tấn công hạt nhân.
Tất nhiên, sự so sánh như vậy chưa hẳn là xác đáng, v́ tàu USS Nimitz của Mỹ ở tuổi 46 là một nền tảng vượt trội so với tàu sân bay Type 03 của Trung Quốc sẽ đi vào hoạt động vào năm 2024.
Hạm đội Mỹ đă nhận được nhiều lần nâng cấp để duy tŕ các hệ thống chiến đấu hiện đại cùng với đội ngũ nhân viên có nhiều thập kỷ kinh nghiệm triển khai hải quân tầm xa, dài hạn. Nói rằng PLAN nhiều tàu mới hơn không có nghĩa là lực lượng đó sẽ có năng lực hơn tàu Hải quân Mỹ.
Các ví dụ trên cho thấy, việc xây dựng một đội tàu lớn mới không phải lúc nào cũng thành công. Hải quân Đế quốc Đức tự đánh đắm ḿnh tại Scapa Flow sau khi trải qua cuộc chiến bị Hải quân Hoàng gia Anh bao vây.
Hải quân Liên Xô đă đóng nhiều con tàu có vẻ ngoài ấn tượng nhưng đă mục nát bên bến tàu sau khi Liên Xô sụp đổ.
Trung Quốc sẽ nhận thấy rằng việc hiện đại hóa đội tàu mới khổng lồ của nước này sẽ trở nên vô cùng đắt đỏ theo thời gian.
Không những vậy, ngay cả việc duy tŕ hạm đội trong bất kỳ h́nh thức chiến đấu nào, với trang bị tốt và các thủy thủ đoàn được đào tạo bài bản, sẽ là một nỗ lực vô cùng tốn kém.
Rất ít quốc gia có thể duy tŕ các đội tàu khổng lồ trong một thời gian dài, một phần không nhỏ bởi v́ các con tàu đại diện cho các khoản đầu tư vốn khổng lồ đ̣i hỏi ngân sách bảo tŕ lớn và những thay đổi công nghệ có thể nhanh chóng khiến chúng trở nên lỗi thời.
Vấn đề khác là việc xây dựng một hạm đội như vậy không thể thoát khỏi ánh mắt dè chừng của đối thủ.
Hải quân Mỹ vẫn chưa hoàn toàn định hướng lại mục tiêu cạnh tranh với Trung Quốc, nhưng Hải quân Hàn Quốc và Lực lượng Pḥng vệ Hàng hải Nhật Bản đều sánh ngang với PLAN về tính hiện đại, nếu không muốn nói là về quy mô và vượt trội về năng lực công nghệ.
Phản ứng của Úc đối với PLAN liên quan đến thoả thuận AUKUS gần đây cũng là một lời cảnh báo không nhỏ,
Sự trỗi dậy của hải quân Trung Quốc là một thực tế lịch sử không thể phủ nhận, nhưng các nước láng giềng của Trung Quốc đang nhanh chóng phát triển các công cụ mà họ cần để giải quyết thực tế này.
VietBF @ Sưu tầm
Games
