Lò vi ba thực sự tiện dụng mà hầu như nhà nào cũng có 1 cái. Lò vi sóng hiện nay được coi như một dụng cụ nhà bếp không thể thiếu bởi nhiều chức năng tiện lợi và chất lượng làm việc hiệu quả như rã đông, hâm nóng, nấu, nướng nhiều loại thực phẩm khác nhau. Tuy nhiên, “bức xạ từ lò vi sóng ảnh hưởng đến sức khỏe, gây ung thư” liệu có đúng?
Ngày nay, lò vi sóng được coi như một trợ thủ đắc lực cho cả gia đình trong việc nấu nướng và chế biến thức ăn. Không chỉ sử dụng đơn giản, dễ dàng điều chỉnh cho cả trẻ nhỏ, lò vi sóng còn làm việc hiệu quả với các chức năng khác nhau như rã đông, hâm nóng, nấu và nướng nhiều loại thực phẩm khác nhau.
Tuy nhiên, cũng vì được sử dụng phổ biến nên người ta cũng có nhiều đồn đoán, nghi ngờ khác nhau liên quan đến sự ảnh hưởng đến sức khỏe người sử dụng của lò vi sóng. Liệu bức xạ từ lò vi sóng có thể gây ung thư, ảnh hưởng đến sức khỏe người dùng? Đun nước trong lò vi sóng có thể phát nổ có thực sự đúng? Dưới đây là những giải đáp cho bạn.
1. Thực phẩm được hâm nóng trong lò vi sóng tạo ra chất gây ung thư?
Đây chỉ là một sự đồn đoán. Trong lò vi sóng có một bộ phận được gọi là ống phát vi sóng (sóng vi ba). Sóng này phản xạ bên trong lớp kim loại của lò vi sóng khiến các phân tử nước trong thực phẩm bị rung, tạo ra nhiệt để đun nóng thức ăn. Đó là lý do tạo sao thực phẩm chứa nhiều nước, chẳng hạn như rau quả tươi được nấu nhanh hơn so với các thực phẩm khác.
Nói một cách đơn giản, năng lượng vi sóng được thực phẩm hấp thụ và chuyển hóa thành nhiệt năng mà không làm cho thực phẩm bị nhiễm phóng xạ hoặc ô nhiễm bức xạ, không gây ảnh hưởng sức khỏe hay ung thư.
Hơn nữa, nấu thức ăn bằng lò vi sóng tiết kiệm năng lượng hơn so với việc nấu thức ăn truyền thống bằng gas hay bếp từ, bếp điện do nó nấu thức ăn nhanh hơn, nhiệt tập trung vào làm nóng thức ăn mà không cần làm nóng các thiết bị chứa thực phẩm. Ngoài ra, thực phẩm nấu trong lò vi sóng có thể giữ lại được nhiều vitamin và khoáng chất hơn vì nó nấu chín thực phẩm nhanh mà không cần nước, vitamin và chất dinh dưỡng không bốc hơi theo hơi nước.
2. Bức xạ vi sóng có thể gây ung thư?
Đây cũng là một lời đồn đoán không có thật! Khác với sóng điện từ như sóng vô tuyến, tia gamma rất ngắn, tia hồng ngoại, tia cực tím và ánh sáng nhìn thấy được bằng mắt người có phạm vi lan truyền rất rộng, sóng vi ba của lò vi sóng có tần số cao hơn sóng điện từ và thấp hơn tia hồng ngoại và ánh sáng có thể nhìn thấy, do đó, sóng vi ba khó có thể thoát khỏi lò vi sóng và đi xa được.
Bên cạnh đó, lò vi sóng cũng có bức xạ, nhưng bức xạ của nó không gây ung thư, ảnh hưởng nặng nề đến sức khỏe con người như với bức xạ ion hóa (tia X) và bức xạ không ion hóa (bức xạ không có khả năng ion hóa các nguyên tử hoặc phân tử do năng lượng thấp và không gây tổn hại cho các tế bào của các sinh vật sống, ví dụ như ánh sáng nhìn thấy).
3. "Nước nóng" sẽ nổ tung trong lò vi sóng?
Điều đó có thể xảy ra khi bạn làm nóng nước trong lò vi sóng quá lâu, nhiệt độ nước đã vượt quá điểm sôi vì tốc độ gia nhiệt quá nhanh của lò vi sóng. Tuy nhiên, nước sẽ không nổ, thậm chí nước cũng sẽ không sôi mà chỉ ở trạng thái "yên tĩnh".
Tuy nhiên, chỉ một tác động rất nhẹ cũng có thể khiến cốc nước vỡ tan, chẳng hạn như nhấc cốc nước ra khỏi lò vi sóng hoặc cho một túi cà phê hòa tan vào cốc nước. Khi đó, nước nóng trong cốc sẽ nổ tung ra khỏi cốc, nếu bắn vào tay và mặt có thể gây ra những vấn đề nghiêm trọng ở các vùng tiếp xúc với nước bị bắn ra như phỏng, phồng rộp....
4. Lò vi sóng bị rò rỉ bức xạ?
Điều này có thể xảy ra trong trường hợp khớp cửa và khoang, lưới cửa, khe từ và hộp nối ống dẫn sóng có vấn đề. Trừ khi lò vi sóng của bạn có những vấn đề ở các vị trí nêu trên, khó có lý do để khiến bạn phải lo lắng về việc lò vi sóng bị rò rỉ bức xạ.
Hãy kiểm tra cẩn thận lò vi sóng trước khi sử dụng. Nếu cửa lò đóng không chặt, bị cong vênh hoặc hư hỏng một trong những vị trí nêu trên, hãy ngừng sử dụng lò vi sóng ngay lập tức.
5. Sóng vi ba có thể gây hại cho cơ thể?
Điều này có thể xảy ra! Hầu hết các trường hợp ảnh hưởng đến sức khỏe của người sử dụng lò vi sóng là bỏng do nhiệt gây ra bởi các vật chứa thực phẩm, thực phẩm quá nóng hoặc vụ nổ nước như đã nêu ở trên.
Các thương tích do phóng xạ, bức xạ rất hiếm. Nếu có trường hợp như vậy là do tiếp xúc với một lượng lớn bức xạ vi sóng, thường là do điều kiện bất thường hoặc bảo trì không đúng cách khiến bức xạ vi sóng bị rò rỉ qua khe hở của lò vi sóng.
Như đã nói trước đó, bức xạ vi sóng là bức xạ không ion hóa các nguyên tử hoặc phân tử. Tuy nhiên, lò vi sóng có thể làm nóng mô cơ thể, do đó tiếp xúc với lò vi sóng ở mức độ cao có thể gây bỏng.
Hai khu vực của cơ thể - mắt và tinh hoàn - đặc biệt nhạy cảm vì lưu lượng máu tương đối nhỏ và không thể lấy đi nhiệt dư khi bị tổn thương do nhiệt từ lò vi sóng. Mắt tiếp xúc với vi sóng ở mức độ cao có thể gây đục thủy tinh thể. Tuy nhiên, những loại chấn thương (bỏng và đục thủy tinh thể) chỉ có thể được gây ra do tiếp xúc với một lượng lớn bức xạ vi sóng.
6. Lò vi sóng gây nhiễu máy tạo nhịp tim và các thiết bị điện tử?
Đây là quan điểm hoàn toàn sai lầm. Đã có những lo ngại rằng rò rỉ phóng xạ trong lò vi sóng có thể gây trở ngại cho một số máy tạo nhịp tim, dao cạo điện, hệ thống đánh lửa tự động và các sản phẩm điện tử khác.
Tuy nhiên, máy tạo nhịp tim hay những thiết bị điện tử ngày nay đều đã được thiết kế để khắc phục điều đó.
Mẹo an toàn khi dùng lò vi sóng
- Đầu tiên, bạn nên chọn mua một lò vi sóng an toàn và đủ điều kiện sử dụng và đã được chứng nhận.
- Thực hiện theo hướng dẫn và làm theo các quy trình vận hành được đề nghị và biện pháp phòng ngừa an toàn trong sách hướng dẫn.
- Sử dụng dụng cụ nấu nướng chuyên biệt sử dụng cho lò vi sóng.
- Nếu cửa lò không được đóng kín, bị cong vênh hoặc hư hỏng, hãy ngừng sử dụng nó.
- Không đứng trước lò vi sóng khi lò đang chạy trong một thời gian dài.
- Không đun nóng nước hoặc chất lỏng lâu hơn thời gian được đề nghị trong sách hướng dẫn.
- Làm sạch khoang nấu, cạnh ngoài và cửa lò vi sóng bằng nước thường và chất tẩy trung tính. Không sử dụng miếng cọ rửa, bùi nhùi kim loại hoặc các chất mài mòn khác.
