Liên hợp quốc cho biết các ô tô tự lái hoàn toàn cần nhiều năm nữa mới có thể hoạt động trên đường phố nhưng đến giữa năm 2026 cộng đồng quốc tế sẽ có các quy định về sử dụng phương tiện này.
Xe tự lái Robotaxi của Tesla. Ảnh: teslarati.com
Chủ tịch Nhóm công tác về xe tự lái, xe kết nối (GRVA) Richard Damm bày tỏ lạc quan về tương lai của xe tự lái, nhưng cho rằng công nghệ này sẽ mất vài năm nữa để xâm nhập thị trường đại chúng, do còn nhiều vấn đề chưa được giải quyết.
Thông tin này được đưa ra trong khuôn khổ Diễn đàn thế giới về hài hòa các quy định đối với phương tiện đường bộ diễn ra trong các ngày 25-28/6 tại Geneva (Thụy Sỹ).
Phát biểu với báo giới, Phó Thư ký điều hành Ủy ban Kinh tế châu Âu thuộc Liên hợp quốc (UNECE) Dmitry Mariyasin cho biết tiến độ phát triển ô tô tự lái chậm do những lo ngại về tính an toàn và chi phí phát triển các hệ thống cấp độ tiếp theo song việc xây dựng các quy định vẫn đang được tiến hành. Mối quan ngại về an toàn công cộng vẫn là ưu tiên hàng đầu trong việc thiết lập khung pháp lý đối với xe tự lái.
Ông Damm lưu ý các quy định mới của LHQ về hệ thống trợ lái đã được thông qua vào tháng 2/2024 và dự kiến có hiệu lực vào tháng 9/2024. Theo ông, GRVA có kế hoạch chuẩn bị một quy định chung toàn cầu về Hệ thống lái xe tự động (ADS) vào giữa năm 2026.
Thư ký GRVA Francois Guichard cho rằng không giống như một số lĩnh vực khác mà quy định được đưa ra rất lâu sau khi công nghệ mới được triển khai, ngành công nghiệp ô tô cần có các quy định trước tiên, phù hợp với những tiến bộ trước đó. Quan chức này cho biết xe điện đã có các quy định trước khi được tung ra thị trường, và khuôn khổ này hiện cũng được áp dụng cho xe chạy bằng hydro nếu ngành công nghiệp này chuyển sang sản xuất hàng loạt.
Diễn đàn thế giới về hài hòa các quy định đối với phương tiện đường bộ được thành lập năm 1952 và nhóm họp 3 lần/năm, với sự tham gia của đại diện các nước, các nhà chế tạo ô tô và các doanh nghiệp công nghệ hàng đầu.
Theo ông Christophe Aufrere, Giám đốc kỹ thuật của công ty sản xuất linh kiện ô tô Forvia, vài năm trước đây nhiều xe được cho là có thể tự lái phần lớn vào năm 2025, nhưng điều này hiện chưa trở thành hiện thực. Những gián đoạn do đại dịch trong ngành sản xuất ô tô, sự chuyển đổi sang đầu tư điện hóa và sự phức tạp về công nghệ cùng góp phần khiến cho cuộc cách mạng xe tự lái diễn ra chậm. Ông Aufrere nhận định mục tiêu trên nhiều khả năng có thể sẽ đạt được vào năm 2030.
Công ty sản xuất ô tô Mercedes-Benz đã nhận được sự công nhận quốc tế về hệ thống tự lái cấp độ 3 theo tiêu chuẩn của LHQ. Hệ thống tự lái cấp độ 3 cho phép xe tự lái trong những điều kiện nhất định như tắc đường hay tốc độ lên tới 60 km/giờ. Người lái có thể không cần quan sát nhưng phải sẵn sàng xử lý nếu cần. Hệ thống này đã được sử dụng với xe Mercedes S-Class, dòng xe có mức giá 6 con số.
Trong khi đó, Honda là nhà sản xuất đầu tiên trên thế giới được phép bán xe tự lái cấp độ 3 tại Nhật Bản vào năm 2021. Tuy nhiên, phần lớn xe được đưa ra thị trường hiện nay được lắp đặt hệ thống tự lái một phần ở cấp độ 2. Số xe đó có có hệ thống tự lái thông dụng của Tesla, với các tính năng như kiểm soát hành trình thích ứng hoặc đỗ tự động, trong khi người lái vẫn liên tục phải giám sát.
Tuy nhiên, robot taxi tự lái vẫn là giấc mơ của tương lai ở hầu hết các thành phố, khi châu Âu đi sau Mỹ và Trung Quốc trong việc thử nghiệm các dịch vụ như vậy trong thế giới thực. Những chiếc xe cấp độ 4 như robot taxi của Waymo hay Cruise được sử dụng ở San Francisco có thể hoạt động không cần có sự can thiệp của con người trong một khu vực định sẵn.
Việc triển khai không đồng đều ở châu Âu không phải do các quy định hay những thách thức công nghệ mà là vấn đề về nguồn vốn. Giám đốc điều hành nhà cung cấp xe Valeo, Christophe Perillat, cho rằng xe tự lái vẫn có những tiến triển sau mỗi năm. Giáo sư Lutz Eckstein thộc Đại học RWTH Aachen cũng nhất trí rằng những bước tiến lớn đang ở phía trước.
Trong khi đó, hãng khởi nghiệp chuyên chế tạo ô tô tự lái Wayve của Anh thông báo đã giành được khoản tài trợ lên tới 1,05 tỷ USD do ngân hàng SoftBank Nhật Bản dẫn đầu, để phát triển trí tuệ nhân tạo (AI) cho ô tô tự lái.
Theo công ty quản lý dữ liệu Dealroom, Wayve đã giành được khoản gây quỹ lớn nhất từ trước đến nay trong số các công ty khởi nghiệp châu Âu đi đầu trong phát triển AI. Thủ tướng Anh Rishi Sunak cũng đánh giá cao việc Wayve là công ty đầu tiên của Anh trong lĩnh vực AI có được khoản đầu tư trên.
Công nghệ của Wayve, được gọi là Embbed AI, cho phép ô tô tự lái nhận biết và phản ứng đối với các môi trường trong thế giới thực, khác với những hệ thống truyền thống dựa vào các bản đồ được lập trình sẵn.
Theo Wayve, công nghệ này có tiềm năng lớn trong việc nâng cao sự tiện lợi và độ an toàn của hệ thống lái xe tự động. Việc trang bị AI cho hệ thống có thể giúp giải quyết những tình huống giao thông, như hành động bất ngờ của các lái xe, người đi bộ hoặc các yếu tố môi trường.
