Nhiều người cảm thấy khó chịu khi lời bài hát, màn tŕnh diễn đầy khiêu gợi của Sabrina Carpenter lại được lồng ghép trong h́nh tượng "thời con gái" lấy cảm hứng từ Lolita.
"Christmas is coming early this year. I wouldn’t count on a Silent Night" (tạm dịch: Giáng sinh năm nay đến sớm. Tôi sẽ không trông chờ ǵ vào Silent Night - tên một bài hát), Sabrina Carpenter nói với một cái nháy mắt và hất mái tóc vàng của cô trong đoạn giới thiệu cho chương tŕnh đặc biệt về lễ hội mới của Netflix.
Đó là kiểu ẩn dụ dí dỏm đă đưa Carpenter lên vị trí hàng đầu trong nền văn hóa đại chúng: Một cô gái thích t́nh dục và không bận tâm ai biết điều đó.
Điều này tạo nên sự thay đổi mới mẻ so với thời đại Disney của Britney Spears hay Miley Cyrus - những người được cho đă bị ép phải t́nh dục hóa bản thân rồi bị coi là hư hỏng khi làm như vậy.
Carpenter có vẻ có nhiều quyền kiểm soát hơn. Cô dí dỏm và thẳng thắn trong các cuộc phỏng vấn cũng như trên sân khấu, cười đùa khi nói tới đời sống t́nh dục của ḿnh. Những chủ đề trong âm nhạc của nữ ca sĩ cũng ngày càng trưởng thành kể từ khi cô rời hăng thu âm Hollywood Records thuộc sở hữu của Disney (để đến Island) vào năm 2021.
Tuy nhiên, sự thẳng thắn về t́nh dục và khả năng kiểm soát sáng tạo rơ ràng không hoàn toàn bảo vệ Carpenter khỏi những lời chỉ trích. Người dùng mạng xă hội và các blogger đă dán nhăn cô là tiếp thị "Lolita" cố ư để tạo ra lời bài hát, trang phục và vũ đạo khiêu khích không phù hợp, đặc biệt là khi đông đảo người hâm mộ của ngôi sao này là những người tiền thiếu niên (nhỏ hơn 13 tuổi).
Sabrina Carpenter thay đổi h́nh tượng khi không c̣n là "công chúa Disney".
Đôi giày cao gót đế xuồng khổng lồ
Trong đoạn giới thiệu trên Netflix, Carpenter hát những bài hát từ EP Fruitcake theo chủ đề lễ hội năm 2023 với Chappell Roan và Shania Twain, trong khi ngồi trên đùi của Ông già Noel. Cô cầm món quà là đồ chơi t́nh dục và hát những câu bóng gió như "I need that Charles Dickens". Trang phục của cô phù hợp với phong cách nữ tính thường thấy - váy ngắn màu pastel được trang trí bằng những h́nh trái tim cắt rời, đồ ngủ cổ điển phủ đầy lông vũ và ren.
Đây không phải là lần đầu Carpenter vay mượn từ tính thẩm mỹ của Lolita (tiểu thuyết của Vladimir Nabokov đă được chuyển thể thành phim năm 1962 và 1997). Hồi tháng 9, trong buổi chụp h́nh do nhiếp ảnh gia Zoe Ghertner thực hiện cho W Magazine, Carpenter nằm trên thảm cỏ ướt át bên ṿi nước, chiếc váy ngủ mỏng tang của cô bám chặt vào cơ thể.
H́nh ảnh đă thúc giục nhà văn người Mỹ Jade Hurley viết nên bài luận lan truyền Your fave is selling a pedophilic fantasy (tạm dịch: Ngôi sao bạn yêu thích đang bán một câu chuyện giả tưởng về ấu dâm). "Đội ngũ Sabrina Carpenter đang sử dụng 'thời kỳ thiếu nữ 90, siêu t́nh dục hóa' làm thẩm mỹ cốt lơi cho một ca sĩ trưởng thành. Và, cố ư hay không, quyết định xây dựng thương hiệu này cung cấp cho khán giả sự lựa chọn về tưởng tượng ấu dâm", Hurley lập luận.
H́nh ảnh của Carpenter gợi nhớ đến cảnh trong phim Lolita.
Một lượng lớn tài liệu tiếp thị xung quanh Carpenter đều nhằm làm nổi bật tuổi trẻ và kích thước của nữ ca sĩ. Carpenter là một cô gái tuổi đôi mươi vui vẻ, tự tin, nhưng trên hết cô ấy thấp bé. Tiêu đề album ám chỉ chiều cao của cô; người hâm mộ đặt biệt danh cho idol là "Polly Pocket"; đôi giày cao gót đế xuồng khổng lồ của Carpenter nhằm thu hút sự chú ư đến thực tế là nếu không có chúng, cô sẽ chỉ như một đứa trẻ, theo The Telegraph.
Trong một chiến dịch lan truyền cho Skims - thương hiệu đồ lót do Kim Kardashian sở hữu, Carpenter được chụp ảnh trong một căn pḥng trông giống như pḥng ngủ của một cô gái tuổi teen. Mái tóc vàng óng của cô được cài sau tai bằng nơ ruy băng màu hồng hoặc được thắt bím tóc. Bộ đồ lót cô mặc có màu hồng kẹo cao su, làm bằng ren và vải tuyn, gợi nhớ đến cô nàng Sandy Olsson trong cảnh tiệc ngủ của Grease. Pḥng ngủ màu pastel mơ màng như trong các bộ phim của Sofia Coppola.
Nó cũng gợi nhớ đến buổi chụp ảnh khét tiếng năm 1999 của Britney Spears cho tạp chí Rolling Stone, nơi cô được David LaChapelle chụp ảnh trong một pḥng ngủ thời thơ ấu đầy gấu bông và búp bê. Trên trang b́a, "công chúa nhạc pop" nằm trên một chiếc giường lụa trong bộ đồ lót, ôm chặt một món đồ chơi Teletubbie.
Giấc mơ của Britney đă sụp đổ chỉ vài năm sau đó khi sự soi mói của truyền thông và sự cay độc với phụ nữ đẩy cô đến bờ vực, theo cuốn hồi kỳ của nữ ca sĩ.
Ngược lại, Carpenter dường như kiểm soát được h́nh ảnh của chính ḿnh. Cô đă ngẫu hứng sáng tác một "outro" được cá nhân hóa cho mỗi buổi biểu diễn nhằm làm nổi bật ham muốn t́nh dục thường trực của ḿnh.
Đầu năm nay, tại Radio 1 Big Weekend ở Luton, cô đă hát: "BBC said I should keep it PG / BBC I wish I had it in me / There’s a double meaning if you dig deep" (tạm dịch: BBC nói rằng tôi nên giữ nó ở mức PG / BBC tôi ước ḿnh có nó trong ḿnh / Có một ư nghĩa kép nếu bạn chịu đào sâu). Trong đó, PG (Parental Guidance) là phân loại nội dung khuyến cáo cho phụ huynh về sự phù hợp của bộ phim hoặc chương tŕnh với trẻ em; thường bao gồm cảnh mạnh, ngôn ngữ mạnh và các yếu tố khác có thể không phù hợp với trẻ em. C̣n BBC có thể được hiểu theo hai nghĩa - British Broadcasting Corporation và một ư nghĩa thô tục.
Hai luồng ư kiến
Khi biểu diễn Juno - một bài hát thể hiện khao khát t́nh dục - tại Los Angeles vào tháng trước, Carpenter đă chạy vội xuống sân khấu, quỳ xuống và làm điệu bộ như đang quan hệ t́nh dục bằng miệng với chiếc micrô của ḿnh. Đó là màn biên đạo ngẫu hứng rơ ràng nhất của nữ ca sĩ cho đến nay.
Nhiều khán giả ủng hộ đă phấn khích hét lên: "You go, girl". Nhưng số khác lại thấy khó chịu.
Những lời chỉ trích nhắm vào Carpenter trong khoảnh khắc cụ thể đó không quá khác biệt so với phản ứng tiêu cực đối với Nabokov (tác giả Lolita) hơn nửa thế kỷ trước. "Các người thật kinh tởm và kỳ quặc khi bảo vệ một kẻ lập dị theo nghĩa đen. Tôi 17 tuổi và sợ Sabrina Carpenter khi cô ấy biểu diễn. Các người cần giúp đỡ", một bài đăng trên X, trước đây là Twitter, viết.
Phần vũ đạo ngẫu hứng của Carpenter ở Los Angeles gây tranh luận.
Những người hâm mộ giận dữ khác đă chọn "ghê tởm", "cảm thấy biến thái" và trích dẫn một bài đăng đặc biệt lên án: "Một phụ nữ trẻ về cơ bản là đang đóng phim khiêu dâm trực tiếp trước mặt những đứa trẻ. Đó là nhạc pop ấu dâm".
Người lên tiếng có lẽ không nghĩ rằng cha mẹ có trách nhiệm kiểm tra xem concert có phù hợp với con ḿnh hay không. Chỉ cần họ nghe Short n' Sweet một lần là đă đủ thấy rằng âm nhạc của Carpenter không c̣n là những bài hát được Disney chấp thuận từ lâu.
Vào những năm 1950, các nhà phê b́nh phẫn nộ đă kiến nghị cấm tiểu thuyết của Nabokov, dán nhăn nó là "cuốn sách bẩn thỉu nhất mà tôi từng đọc", "một bản ghi chép về sự đồi trụy ám ảnh và vô nghĩa", theo The Sunday Express.
Carpenter cũng không phải là ngôi sao nhạc pop đầu tiên phải đối mặt với cơn thịnh nộ như thế này. Trước khi Lana Del Rey trở thành người được giới phê b́nh nhạc pop yêu thích, được ca ngợi v́ sự kết hợp khéo léo giữa sức hấp dẫn t́nh dục thuần túy với vẻ quyến rũ của Hollywood xưa cũ, cô cũng từng bị chỉ trích nặng nề v́ đi theo phong cách thẩm mỹ Lolita.
Ngày nay, ảnh hưởng của Lolita đối với văn hóa đại chúng vẫn chưa có dấu hiệu suy yếu. Trên TikTok, mọi người vẫn t́m thấy hàng ngh́n clip từ cả phim chuyển thể và hướng dẫn về cách ăn mặc theo phong cách "coquette" hoặc Lolita với hàng triệu lượt thích.
Không có ǵ ngạc nhiên khi Carpenter đă chọn tham gia vào xu hướng này. Cô biết rằng đoạn clip ḿnh mặc những chiếc ruy băng dễ thương và trang phục bèo nhún, hát về t́nh dục sẽ lan truyền, khiến ngôi sao càng nổi tiếng hơn.
Nhưng câu hỏi đặt ra là liệu điều đó có dạy cho người hâm mộ của Carpenter cách trở nên mạnh mẽ hơn, hay chỉ đơn giản là định vị bản thân một cách chắc chắn hơn trong nhăn quan nam giới (male gaze)? Và liệu cha mẹ của những người hâm mộ trẻ tuổi đó, lo lắng về nội dung khiêu dâm, có tiếp tục chi hàng trăm USD để mua vé cho con xem concert của Carpenter nữa hay không?
VietBf@ sưu tập