Tổng Thống Obama nói Hoa Kỳ “đă kết luận” là chính quyền Tổng Thống Assad dùng vũ khí hóa học tấn công thường dân gần Damascus tuần trước, nhưng ông chưa quyết định về hành động của Mỹ ở Syria.
Khu trục hạm USS Gravely (DDG-107) một trong 4 khu trục hạm của Hải Quân Hoa Kỳ đang có mặt tại vùng Đông Địa Trung Hải, chờ lệnh can thiệp vào Syria . Mỗi khu trục hạm có thể phóng đi 40 hỏa tiễn b́nh phi Tomahawk, tầm bắn xa 1,000 dặm, đầu đạn 1,000 pounds thuốc nổ. (H́nh: US Navy via Getty Images) |
Trong cuộc phỏng vấn trên chương tŕnh truyền h́nh “PBS NewsHour” hôm Thứ Tư, Tổng Thống Obama giải thích: “Tôi đă có những phương án với quân đội của chúng ta và đă thảo luận với ban tham mưu an ninh quốc gia. Nếu chế độ của Tổng Thống Bashar al Assad đă dùng tới vũ khí hóa học với chính nhân dân nước họ th́ chúng ta có thể thay đổi một số tính toán và lư do hành động không chỉ v́ định chuẩn quốc tế mà c̣n v́ lợi ích riêng của chúng ta.”
Tổng Thống nhắc lại lập luận của Phó Tổng Thống Joe Biden ngày Thứ Ba rằng “không nghi ngờ là chính quyền Syria chứ không phải phe nổi dậy đă dùng vũ khí hóa học.” Ông nói thêm: “Chúng ta đă xem tất cả những bằng chúng và chúng ta không tin rằng phe nổi dậy có loại vũ khí hóa học ấy. Chúng ta không tin là với cách tấn công dùng hỏa tiễn để phóng những đầu đạn chứa chất độc hóa học này đi, là việc mà phe nổi dậy có khả năng thực hiện.”
Ông Obama cũng nh́n nhận, mặc dầu thảo luận với các đồng minh và cộng đồng quốc tế nói chung, ông “không thấy có lợi ích ǵ để mở một cuộc chiến tranh tại Syria.” Nhưng theo ông: “Chúng ta phải bảo đảm rằng khi có những quốc gia phá vỡ định chuẩn quốc tế về những loại vũ khí như vũ khí hóa học có thể đe dọa đến chúng ta th́ họ phải được tính tới …Chúng ta không thể nh́n sự đổ vỡ của tiêu chuẩn không phát triển vũ khí, bằng cách để cho vũ khí hóa học rơi vào tay bất cứ một kẻ nào.”
Ṭa Bạch Ốc cho biết, đến ngày Thứ Tư, báo cáo của bộ phận t́nh báo quốc gia về vụ này chưa hoàn tất. Điều này cũng phù hợp với ư kiến của Liên Hiệp Quốc, ông Tổng Thư Kư Liên Hiệp Quốc hôm Thứ Tư nói rằng nhân viên ủy ban điều tra hăy c̣n đang làm việc ở Damascus và chưa đi đến kết luận nào. Ông kêu gọi các quốc gia kiên nhẫn, đừng vội vă hành động và nên dành ít nhất là 4 ngày nữa hăy có quyết định.
Mặt khác, 5 nước hội viên thường trực của Hội Đồng Bảo An Liên Hiệp Quốc – Mỹ, Anh, Pháp, Nga, Trung Quốc – không đi đến thỏa thuận về bản dự thảo nghị quyết do Anh đề xuất cho phép dùng biện pháp quân sự ở Syria. Do đó nếu đưa ra biểu quyết, gần như chắc chắn Nga và Trung Quốc sẽ dùng quyền phủ quyết.
Ngoại Trưởng Anh và Ngoại Trưởng Pháp, qua phỏng vấn của các cơ quan truyền thông quốc tế, cho rằng có thể sử dụng quân lực mà không cần phải được sự cho phép của Liên Hiệp Quốc, bởi v́ sử dụng vũ khí hóa học là sự vi phạm luật pháp quốc tế và ngược với lương tri của nhân loại. Tuy nhiên các nhà lănh đạo quốc gia, Anh, Pháp cũng như Hoa Kỳ, cho đến bây giờ tránh không trực tiếp bày tỏ ư kiến đồng ư hay không đồng ư với quan điểm này.
Đặc phái viên của Liên Hiệp Liên Đoàn Á Rập về vấn đề Syria, ông Lakhdar Brahimi hôm Thứ Tư nói với các phóng viên ở Geneva là “có lẽ một chất nào đó đă được sử dụng sát hại hàng trăm hay hơn ngàn người tuần trước.” Ông cho rằng “Việc này là không thể chấp nhận.” Nhưng theo ông, cuộc điều tra của các chuyên viên Liên Hiệp Quốc chưa xong và ông cũng không chính thức nhận được những tin tức t́nh báo từ phía các quốc gia Tây Phương xác định sự việc ấy.
Ông Brahimi khẳng định rằng bất cứ hành động quân sự nào trước hết phải được sự chấp thuận của 15 nước thành viên Hội Đồng Bảo An Liên Hiệp Quốc. Ông nhấn mạnh: “Luật pháp quốc tế đă rơ ràng. Hành động quân sự chỉ có thể có sau quyết định của Hội Đồng Bảo An.” (HC)
nguoi-viet