Vấn đề cá chết đến nay vẫn là vấn đề căng thẳng giữa nhân dân và chính quyền.Rồi nạn "cá chết" cũng đang dần được quan tâm ít đi bởi sự kiểm soát đăng tin của báo đài.Trong lúc nước nhà đang lâm nguy Đảng vẫn tổ chức một cuộc Đại hội tốn hàng ngàn tỷ đồng.
Không có nước nào trên Thế giới khi gặp đại họa môi trường gây thiệt nặng nề kinh tế và đe dọa mạng sống của hàng triệu người dân mà đảng cầm quyền lại đủng đỉnh vô cảm và vô trách nhiệm đáng lên án như nhà nước Cộng sản Việt Nam.
Sau đây là những bắng chứng:
Thứ nhất, người có trách nhiệm cao nhất là Tổng Bí thư đảng, ông Nguyễn Phú Trọng th́ đă đi thăm khu liên hiệp gang thép và cảng nước sâu Sơn Dương Formosa Hà Tĩnh ngày 22/4/2016, đúng 18 ngày sau khi xẩy ra nạn cá chết hàng loạt dạt vào bờ biển Hà Tĩnh.
Nhưng đến nay, dù thảm trạng môi trường vẫn tiếp diễn trong ṭan vùng miền Trung, từ Hà Tĩnh vào tận B́nh Thuận đă gần hai tháng mà ông Trọng vẫn chưa chịu nói nửa lời. Chẳng nhẽ cấp lănh đạo Hà Tĩnh không báo cáo, hay ông Trọng chỉ muốn “cỡi ngựa xem hoa” ở Formosa và coi chuyện cá chết cũng “nhậy cảm” như xung đột với Trung Quố ở Biển Đông nên ông muốn tránh cho an thân?
Thứ hai, từ Chủ tịch nước Trần Đại Quang đến Chủ tịch Quốc hội bà Nguyễn Thị Kim Ngân và Chủ tịch Mặt trận Tổ Quốc Nguyễn Thiện Nhân cũng miệng ngậm tăm không dám hé răng.
Thậm chí các Đại biểu Quốc hội của vùng lănh thổ bị nạn cũng không thấy ai dám nói năng nửa lời hay dám xông ḿnh đi giúp cử trị!
Như vậy th́ Quốc hội, cơ quan quyền lực cao nhất của hệ thống lănh đạo, có là bù nh́n hại dân không?
Duy nhất chỉ thấy có Thủ tướng Nguyễn Xuân Phúc, quê qúan Quảng Nam tiếp cận với cá chết ở quê hương và Đà Nẵng, đă chỉ thị tiếp cứu dân vùng bị nạn. Ông ra lệnh bảo đảm tiêu hủy cá chết và điều tra cho ra manh mối tại sao cá và nhiều sinh vật biển đă bất ngờ bị chết.
Bộ Công an cũng nhận lệnh điều tra cho ra cá nhân hay tổ chức nào đă gây ra đại họa môi trường để trừng phạt.
CÓ ĐƯA ỐNG LÊN KHÔNG?
Tuy nhiên, những lời hứa và làm của các Bộ liên hệ vẫn c̣n trên giấy.
V́ cá chết bắt đàu từ vùng Vũng Áng, nơi có ống dẫn chất thải độc hại của dự án gang thép chôn sâu dưới đáy biển nên mọi nghi vấn đă tập trung vào Formosa là nguồn gốc gây ra đại họa ô nhiễm cho miền Trung.
Báo Đời sống Pháp luật (ĐSPL) ngày 25/04/2016 viết: “Một trong những người tham gia lặn xuống biển Vũng Áng truy t́m đường ống xả thải của KCN Formosa là anh Nguyễn Xuân Thành (36 tuổi), trú tại phường Kỳ Phương, thị xă Kỳ Anh (Hà Tĩnh). Sau nhiều thời gian săn lặn trên vùng biển Vũng Áng, anh Thành bất ngờ phát hiện một đường ống xả thải cắm sâu xuống ḷng biển đang phun ra thứ nước vàng đục, có mùi hôi thối.”
“Anh Thành mô tả, đường ống có đường kính khoảng 1,1m được làm bằng sắt rất chắc chắn, phía cuối đường ống có nối với 3 ống nhỏ, mỗi đoạn đường ống nhỏ dài 2m, đường kính khoảng 40cm. Điểm cuối của ống nhỏ này được bịt bằng van cao su kiểu lưỡi gà (nước trong ống chỉ có thể chảy ra, nước ở ngoài không thể chui vào). Ống này kéo dài vào bờ biển, được vùi dưới cát và nối với khu công nghiệp.”
Cuộc điều tra của ĐSPL cho biết thêm: “Vào thời điểm phát hiện, anh Thành thấy đường ống này phun nước rất mạnh. Nước phun từ đường ống ra có màu vàng đục, nhừa nhựa, có mùi hôi thối, ngửi cảm thấy rất ngạt thở.
Sau khi phát hiện ra đường ống trên, anh Thành đă thông tin cho Đồn Biên pḥng Đèo Ngang (thuộc Bộ đội Biên pḥng Hà Tĩnh); đồng thời vẽ lại hồ sơ cùng vị trí của đường ống dưới ḷng biển.
Cũng từ những thông tin ấy, nhiều người đă đặt ra các giả thuyết và nghi vấn chính đường ống xả thải có thể là một trong những nguyên nhân dẫn đến cá chết hàng loạt tại các vùng biển thuộc tỉnh Hà Tĩnh, Quảng B́nh, Quảng Trị, Thừa Thiên Huế.”
Đáng chú ư là thời điểm anh Thành phát giác ra chất hôi thối, khó chịu thải ra từ ống dẫn là ngày 4/4/2016, hai ngày trước khi nhiều loại cá bị chết dạt vào bờ.
Anh Thành nói với ĐSPL: “Thực tế trước đó 2 năm tôi đă bắt gặp đường ống này rồi nhưng lúc đó chưa thải ǵ cả. Ngay trước đó nửa tháng tôi cũng lặn xuống chỗ ống nước này nhưng không phát hiện. Vào khoảng ngày 4/4, t́nh cờ trong lúc lặn t́m săn bắt hải sản th́ tôi bất ngờ phát hiện một đường ống đang xả thải dưới ḷng biển.”
Nhưng đến nay, nhà nước CSVN vẫn không có thông tin nào về phát giác của ông Thành.
Chỉ biết Bộ trưởng Tài Nguyên và Môi Trường Trần Hồng Hà, sau khi đi thị sát Formosa để t́m nguyên nhân gây cá chết (28/4/2016), đă nói với báo Tuổi Trẻ (30/04/2016): “Tôi khẳng định pháp luật VN không cho phép v́ điều 101 Luật bảo vệ môi trường có hiệu lực từ năm 2015 đă thể hiện, trong đó quy định: bất cứ đường ống nào – nhất là đường ống xả thải – đều phải tạo điều kiện cho quá tŕnh giám sát, tiếp cận, kiểm tra một cách dễ dàng.”
Nhưng tại sao Formosa lại được phép đặt ống ngầm dưới đất từ năm 2014 với sự chấp thuận của nhiều cơ quan nhà nước?
Ông Hà nói: “Tôi đang chỉ đạo kiểm tra và làm rơ việc này. Trước mắt những cái ǵ chưa phù hợp phải sửa ngay. C̣n việc kiểm tra, rà soát xem v́ sao thời điểm trước chấp thuận, trách nhiệm thế nào, lư do v́ sao chấp thuận, tôi đă chỉ đạo làm rơ và sẽ tiếp tục xem xét trong thời gian tới.”
Tất nhiên chuyện Formosa xẩy ra thời ông Nguyễn Tấn Dũng làm Thủ tướng, vậy ông này có trách nhiệm ǵ chăng, hay đă nghỉ hưu mà ở Việt Nam gọi quen thuộc là “hạ cánh an ṭan” th́ trách nhiệm thuộc về ai đó không biết ?
Để sửa đổi khuyết điểm đặt ống dẫn, Bộ trưởng Trần Hồng Hà đă chỉ đạo Formosa phải đưa ống lên cho dễ kiểm soát.
Ông nói: “Tôi nh́n ra vấn đề nếu để đường ống ngầm th́ rất khó giám sát, rất khó kiểm tra. V́ vậy, trước mắt tôi đă chỉ đạo rơ, ngay tới đây Formosa phải đưa đường ống ngầm này lên để thuận tiện cho việc theo dơi, giám sát. Luật quy định đường ống phải đảm bảo thật sự thuận lợi cho các cơ quan kiểm tra, như vậy không thể để ngầm được.”
Cho đến khi bài này được viết (18/05/2016), chuyện đưa ống lên của Formosa vẫn chưa thấy nhúc nhích.
CÓ RỒI SAO C̉N GIẤU?
Vậy cuộc điều tra của cán bộ khoa học hàng đầu của nhà nước CSVN về nguyên nhân cá chết đă ra cơm cháo ǵ chưa?
Theo lời Thứ trưởng Bộ Tài nguyên và Môi trường Phạm Công Tạc th́ cuộc điều tra của các Bộ, ngành liên quan đă phân tích mẫu hải sản chết ở miền Trung.
Ông Tạc nói với báo chí ở Việt Nam ngày 14/05/2016: “Có thể nói, tất cả lực lượng các tổ chức Khoa học và Công nghệ, nhà khoa học trong nước với những chuyên ngành có liên quan đă tham gia vào quá tŕnh phân tích, đánh giá và xác định nguyên nhân của hiện tượng hải sản chết hàng loạt này.”
Ông Tạc cũng khoe: “Với tính chất là vấn đề phức tạp liên quan đến nhiều ngành: hải dương học, địa chấn thủy văn, động học ḍng chảy, hóa học, sinh học, bệnh học, sinh thái… việc xác định nguyên nhân thực sự là một vấn đề lớn, phức tạp và đặt ra yêu cầu tiếp cận, xử lư bài bản, khoa học, khách quan, chặt chẽ và đúng pháp luật.
Các nhà khoa học đă được tạo mọi điều kiện để trả lời bằng luận cứ khoa học của ḿnh một cách độc lập và khách quan nhất.”
Ông nói: “Thực chất đă có sự hợp tác chặt chẽ với các nhà khoa học nước ngoài (Nhật Bản, Đức, Pháp, Mỹ, Israel) để bổ sung dữ liệu đánh giá, tăng cường độ tin cậy, tính chính xác và tính khách quan.
Các nhà khoa học nước ngoài khi được trao đổi tham vấn với Hội đồng chuyên gia Khoa học và Công nghệ quốc gia đă khẳng định về việc tiếp cận và đi đúng hướng của các nhà khoa học trong nước để từng bước xác định nguyên nhân.”
Cuộc họp báo của ông Tạc khá dài và có qúa nhiều chi tiết như thế ông muốn làm cho bộ năo các nhà báo bị quay cuồng muốn vỡ ra mà vẫn chưa trả lời được câu hỏi: V́ sao cá, cua, tôm, ṣ, v.v… đă chết.
Ông chỉ nói úp mở: “Cho đến nay, các kết quả phân tích mẫu, kết quả đối chứng đă cơ bản thể hiện sự hội tụ và phù hợp với những quy luật và diễn biến thực địa. Kịch bản nguồn phát sinh tác động, lan truyền ra sao, ảnh hưởng đến cá và sinh vật biển kể cả san hô như thế nào đă dần được sáng tỏ.
Trao đổi trực tiếp với các nhà khoa học cho thấy hơn một tháng qua chúng ta đă nỗ lực và cũng đă đi một chặng đường dài đến giai đoạn nước rút cuối cùng thực hiện mục tiêu đề ra.”
Vậy đâu là “trung tâm” của chuyện cá chết mà cứ phải nói loanh quanh cho mất thời giờ ?
Ông đáp: “Như vậy có thể nói đă đủ cơ sở để khẳng định sẽ có được câu trả lời với căn cứ khoa học thuyết phục, được quốc tế thừa nhận. Bộ Khoa học và Công nghệ đang nỗ lực cùng với Hội đồng chuyên gia Khoa học và Công nghệ và các Bộ, ngành liên quan để đưa ra kết luận cuối cùng sớm nhất,báo cáo Thủ tướng Chính phủ và nhân dân.”
Chừng nào th́ có kết luận cuối cùng để bạch hóa cho dân biết? Tại sao chuyện khẩn trương như thế mà ông Tạc cứ thủng thẳng là làm sao?
Chẳng nhẽ dân cứ há hốc mồm ra để chờ ăn bánh vẽ măi?
CHẾT MẶC BAY
Cũng liên quan đến chất độc từ Formosa th́ người dân cũng muốn hỏi nhà nước tại sao không thử nghiệm xác thợ lặn Lê Văn Ngày đă chết khi ông thi công xây dựng đê chắn sóng ở cảng Sơn Dương thuộc KCN Formosa – Vũng Áng (huyện Kỳ Anh, tỉnh Hà Tĩnh)?
Báo chí Việt Nam tường thuật: “Sau nhiều lần lặn biển, thấy trong người khó thở, mệt mỏi nên chiều 24-4, ông Ngày xin phép nghỉ, ở kư túc xá của công ty. Đến chiều cùng ngày, ông Ngày có biểu hiện trẹo hàm, tức ngực, đau bụng, đau lưng dữ dội và khi đưa đến Bệnh viện Đa khoa khu vực Bắc Quảng B́nh th́ ông tử vong. Cái chết của ông Ngày làm gia đ́nh hết sức bất ngờ, không hiểu lư do v́ sao.”
Theo lời kể của ông ông Lê Văn Giờ (em ruột ông Ngày) th́: “Tại khu vực cảng Vũng Áng, khoảng 3-4 tuần trước khi ông Ngày tử vong, nước biển vẩn đục bất thường. “Thời gian nước đục trùng với thời gian cá chết hàng loạt và trùng luôn thời điểm các thợ lặn cảm thấy ngứa ngáy, mỏi mệt, nhiều người ho sặc sụa khi lặn ở vùng biển này. Thời điểm nước vẩn đục cũng trùng với việc anh tôi phát bệnh và chết đột ngột sau đó”
Bên cạnh những chuyện thiệt hại, lo âu và thương tâm của người dân trong vùng bị nạn c̣n có chuyện nhiều cá tôm nuôi trong hồ ở Quảng B́nh và Qủang Trị cũng bi nhiễm độc chết v́ người nuôi nghe theo lời lănh đạo bảo “nước an ṭan” nên cứ bơm nước biển vào hồ.
Như vậy ṭan cảnh của người dân miền Trung sẽ tiếp tục bị khốn khó, không chỉ cho những người c̣n sống bây giờ mà c̣n cho cả các thế hệ tương lai ở vùng đất nghèo khổ này.
Bởi v́, từ biển người dân đă sống và tồn tại hàng ngàn năm với cá tôm, hải sản, nước mắm và muối. Bây giờ cá chết, nước mắm sẽ khan hiếm và hết c̣n ai dám làm muối th́ dân miền Trung và cả nước Việt Nam sẽ sống bằng ǵ?
Tổng bí thư Nguyễn Phú Trọng và đảng CSVN có giỏi th́ trả lời cho cá tôm biết Tổ quốc đă lâm nguy chưa?
