Những người cố gọi điện đến Iran gặp tin nhắn thoại bí ẩn: Thế này là sao?

[PinaColada]

Nhiều người nước ngoài gọi điện về Iran trong lúc Internet bị cắt đã nhận được tin nhắn thoại tự động bí ẩn, kéo dài gần 90 giây, với nội dung kỳ lạ. Giới chuyên gia nghi ngờ có sự can thiệp từ chính quyền Iran.


Người dân Iran đứng trên nóc tòa nhà giữa làn khói bốc lên nghi ngút sau cuộc không kích của Israel nhằm vào Tehran, thủ đô Iran, ngày 17/6. Ảnh: AFP.
Những người cố gắng gọi điện cho bạn bè và người thân tại Iran gần đây đã gặp phải những tin nhắn thoại kỳ lạ được ghi âm sẵn, khiến một số chuyên gia cho rằng đây có thể là một phần của chiến dịch kiểm soát mạng diện rộng do chính quyền Iran tiến hành.

Trong một đoạn ghi âm cuộc gọi, một người ở bên ngoài Iran gọi điện với hy vọng được nghe giọng bạn mình, nhưng thay vào đó lại nghe thấy một giọng nói máy móc: “Xin chào, cảm ơn bạn đã dành thời gian lắng nghe”.

Giọng nói tiếp tục: “Cuộc sống đầy những bất ngờ không lường trước được. Những điều bất ngờ ấy đôi khi mang lại niềm vui, nhưng cũng có lúc thử thách chúng ta. Chìa khóa là hãy khám phá sức mạnh bên trong bản thân để vượt qua những thử thách đó”.

Thông điệp kỳ lạ này kéo dài gần 90 giây, sau đó đề nghị người nghe hãy nhắm mắt lại và tưởng tượng bản thân đang ở một nơi mang đến cảm giác bình yên và hạnh phúc.

Mặc dù có nhiều phiên bản khác nhau được ghi nhận, nhưng phiên bản nói trên có vẻ là dạng phổ biến nhất đối với những người ở nước ngoài gọi đến các số điện thoại di động tại Iran vào thứ Tư và thứ Năm trong tuần này. Đáng chú ý, các số máy bàn không ghi nhận hiện tượng tương tự.

Thông điệp kỳ lạ này bắt đầu xuất hiện sau khi Iran áp đặt các hạn chế truy cập Internet toàn quốc tạm thời vào thứ Tư trong tuần, viện dẫn lý do an ninh. Điều này khiến các ứng dụng nhắn tin như WhatsApp ngừng hoạt động, buộc nhiều người ở nước ngoài phải gọi điện thoại trực tiếp cho người thân thay vì sử dụng ứng dụng. Theo thông tin hiện có, nếu gọi qua ứng dụng thì sẽ không nghe thấy thông điệp đó.

Ban đầu, nhiều người Iran cho rằng đây có thể là kết quả của một cuộc tấn công mạng từ Israel. Tuy nhiên, những người khác nghi ngờ chính chính quyền Iran đứng sau hiện tượng này.

Alp Toker, người sáng lập và giám đốc tổ chức phi chính phủ NetBlocks, chuyên giám sát quyền truy cập Internet toàn cầu, cho rằng các thông điệp thoại này là một phần trong chiến dịch kiểm soát thông tin của Iran.

“Khi Internet bị cắt, các cuộc gọi cần phải được chuyển hướng đến đâu đó, và đó sẽ là thông điệp trả lời dự phòng trên thiết bị hoặc hạ tầng mạng”, ông nói với kênh CNN.

Ông Toker cho biết NetBlocks đã quan sát thấy hiện tượng tương tự ở nhiều nơi trên thế giới khi mạng Internet bị gián đoạn: “Đôi khi đó là đoạn quảng cáo kỳ nghỉ hè, đôi khi chỉ là những câu nói vô nghĩa”.

Theo ông, những thông điệp này được tạo ra bằng công nghệ chuyển văn bản thành giọng nói (text-to-speech) và có vẻ như được thiết lập khá vội vàng: “Nó giống như tin nhắn trả lời tự động từ hệ thống cổng quốc gia, trong đó có một ô trống để bạn điền nội dung – và ai đó đã chèn vào một đoạn văn bản được tạo sẵn, có thể là bằng AI”.

Một chuyên gia viễn thông tại Anh, sau khi nghe đoạn ghi âm, nhận định rằng: “Cuộc gọi có vẻ bị chiếm quyền điều khiển sau hồi chuông thứ hai, điều này là vô cùng bất thường và đáng lo ngại. Điều đó cho thấy có sự can thiệp ở cấp độ mạng lưới, trước khi cuộc gọi chính thức được kết nối”.

Hiện cả chính phủ Israel lẫn Iran đều chưa đưa ra bình luận chính thức nào về các cuộc gọi có thông điệp bí ẩn nói trên.

Theo NetBlocks, dịch vụ Internet quốc tế tại một số khu vực ở Iran bắt đầu được khôi phục một phần vào ngày 21/6, sau khoảng 62 giờ gián đoạn nghiêm trọng.

“Một số vùng đã được cải thiện, nhưng tổng thể kết nối vẫn thấp hơn mức bình thường, tiếp tục cản trở khả năng giao tiếp tự do và truy cập thông tin độc lập của người dân”, tổ chức này cho biết.

Hãng tin bán chính thức Tasnim ban đầu đưa tin rằng Internet quốc tế sẽ hoạt động trở lại vào 8 giờ tối 21/6 theo giờ địa phương, trích dẫn lời Bộ trưởng Thông tin. Tuy nhiên sau đó, hãng thông tấn này lại đính chính rằng thông tin trên không chính xác, cũng trích dẫn cùng nguồn.

Theo Bộ Thông tin Iran, hiện người dân sống ở nước ngoài được khuyến nghị liên lạc với gia đình tại Iran thông qua các ứng dụng nhắn tin nội địa.

VietBF@ sưu tập