Vụ bé gái 12 tuổi bị sát hại ở bang Texas châm ngòi tranh cãi liên quan người nhập cư trái phép, vốn rất được cử tri Mỹ quan tâm trước thềm bầu cử.
Giới chức thành phố Houston, bang Texas ngày 17/6 phát hiện thi thể Jocelyn Nungaray, 12 tuổi, tại nhánh sông gần nhà ở hạt Harris. Hình ảnh từ camera giám sát cho thấy Jocelyn đã cùng hai người đàn ông tới một cây cầu, nơi cô bé bị siết cổ đến chết và vứt xác xuống sông.
Cảnh sát thành phố đã bắt hai nghi phạm Franklin Jose Pena Ramos, 26 tuổi, và Johan Jose Martinez-Rangel, 22 tuổi, sống trong một căn hộ cùng tòa nhà với nạn nhân. Hiện chưa rõ Jocelyn có quen biết hai nghi phạm hay không.
Phát ngôn viên Cơ quan Thực thi Di trú và Hải quan Mỹ (ICE) xác nhận hai nghi phạm đều là người Venezuela nhập cư trái phép. Thông tin này nhanh chóng khiến vụ án trở thành tiêu điểm trong vấn đề nhập cư, đề tài gây nhiều tranh cãi trước thềm bầu cử tổng thống Mỹ.
Nhà Trắng cuối tuần trước gửi lời chia buồn đến gia đình và người thân của nạn nhân Jocelyn Nungaray. Trong khi đó, phe Cộng hòa cùng những người phản đối nhập cư đã tận dụng cơ hội này để công kích Tổng thống Joe Biden trong vấn đề kiểm soát biên giới.
"Chúng ta ghi nhận thêm một vụ giết người liên quan chính sách nhập cư của ông Biden. Tình hình sẽ chỉ tồi tệ hơn, và tất cả là lỗi của Biden gian trá", cựu tổng thống Donald Trump viết trên mạng xã hội Truth Social ngày 20/6. "Tôi mong chờ được gặp Biden trong cuộc tranh luận giả tạo ngày 27/6. Hãy để ông ta lý giải tại sao lại để hàng triệu người nhập cư trái phép vào đất nước".
Lauren Hitt, phát ngôn viên chiến dịch tranh cử của Tổng thống Biden, bác bỏ cáo buộc của ông Trump, cho rằng chính cựu tổng thống đã có lỗi vì góp phần khiến quốc hội Mỹ chặn thông qua một thỏa thuận lưỡng đảng về tăng cường an ninh biên giới.
Thống đốc bang Texas Greg Abbott kêu gọi tòa tuyên án tử hình với hai nghi phạm, thêm rằng "Jocelyn sẽ vẫn còn sống nếu ông Biden thực thi luật nhập cư tại biên giới". Thượng nghị sĩ Cộng hòa Ted Cruz, bang Texas, có chung quan điểm.
Các bang dọc biên giới phía nam Mỹ, trong đó có Texas, năm 2023 ghi nhận hơn 2,4 triệu người nhập cư, chủ yếu từ các quốc gia Trung Mỹ. Số lượng người nhập cư trái phép bị bắt ở biên giới Mỹ - Mexico lên tới gần 250.000 hồi tháng 12/2023, mức cao chưa từng thấy.
Cựu tổng thống Trump tiếp tục nhắc đến Jocelyn khi vận động tại Washington cuối tuần trước. "Những tên ác quỷ đó lẽ ra không bao giờ được xuất hiện ở đất nước chúng ta. Và nếu tôi là tổng thống, chúng sẽ không bao giờ vào Mỹ được", ông Trump nói.
Ông Trump chọn lập trường cứng rắn với người nhập cư và tuyên bố nếu trở lại Nhà Trắng, ông sẽ tái áp đặt chiến lược ngăn chặn, trục xuất để xử lý làn sóng di trú bất hợp pháp vào Mỹ. Khi đương nhiệm năm 2017-2021, ông Trump đã cho xây và hoàn thành một đoạn nhỏ bức tường biên giới với Mexico.
Trong khi đó, ông Biden ngày 18/6 ca ngợi "những thiên thần" như y tá Javier Quiroz Castro, từng giúp điều trị bệnh nhân Covid-19 trong giai đoạn đỉnh dịch. Castro nhập cư trái phép vào Mỹ cùng bố mẹ khi ba tuổi và được ở lại theo chương trình hoãn trục xuất đối với người nhập cư trái phép chưa thành niên (DACA).
"Cảm ơn vì những gì bạn đã làm để giúp chúng ta vượt qua đại dịch, cho đất nước chúng ta", ông Biden nói, thông báo một chương trình giúp Castro cùng những người nhập cư không giấy tờ khác, đã kết hôn với công dân Mỹ, có thể đăng ký cư trú hợp pháp dễ dàng hơn.
Điều này cho thấy cách tiếp cận trái ngược nhau giữa hai ứng viên tổng thống với vấn đề đang được cử tri Mỹ ngày càng quan tâm trong mùa bầu cử. Kết quả khảo sát do NBC News thực hiện hồi tháng 4 cho thấy 22% cử tri đã đăng ký cho rằng nhập cư và an ninh biên giới là vấn đề quan trọng nhất Mỹ phải đối mặt.
Các trợ lý cho biết hai ứng viên sẽ phản ánh rõ quan điểm của mình trong cuộc tranh luận trực tiếp do CNN tổ chức ngày 27/6 ở Atlanta, bang Georgia. Thăm dò do YouGov thực hiện đầu tháng 6 cho thấy 62% người tham gia không ủng hộ cách ông Biden giải quyết vấn đề nhập cư, chỉ 29% ủng hộ.
Theo kết quả khảo sát do Washington Post/Schar School thực hiện gần đây tại 6 bang chiến trường, tỷ lệ cử tri ủng hộ ông Trump và ông Biden trong vấn đề nhập cư lần lượt là 52% và 26%. Khoảng 42% ủng hộ trục xuất người nhập cư trái phép, 58% cho rằng nên cho họ cơ hội để đăng ký cư trú hợp pháp.
Jocelyn là một trong nhiều nạn nhân trong các vụ bạo lực liên quan người nhập cư trái phép ở Mỹ.
Hồi tháng 2, Laken Riley, 22 tuổi, nữ sinh viên ngành điều dưỡng Đại học bang Georgia, bị sát hại gần đường chạy bộ trong khuôn viên trường. Nghi phạm là Jose Antonio Ibarra, 26 tuổi, người nhập cư từ Venezuela. Ibarra từng bị bắt sau khi vượt biên tại Texas tháng 9/2022, nhưng được ân xá, trả tự do để chờ xử lý thêm, theo chính sách với người nhập cư của chính quyền Tổng thống Biden.
Tháng 8/2023, Rachel Morin, 37 tuổi, bị cưỡng hiếp và sát hại khi đang chạy bộ ở bang Maryland. Nghi phạm là Victor Antonio Martinez Hernandez, 23 tuổi, người El Salvador, cũng nhập cư trái phép vào Mỹ.
Trong vụ án của Jocelyn, Martinez-Rangel và Ramos từng bị biên phòng Mỹ bắt ngày 14/3 và 28/5, đều tại khu vực gần thành phố biên giới El Paso. Cả hai sau đó được trả tự do chờ ngày trình diện tòa và phải đeo vòng định vị ở cổ chân.
Giới chức tháo vòng định vị với Martinez-Rangel hồi tháng 5, sau khi xác định người này không có tiền án. Ramos đã tự ý cắt bỏ vòng định vị khi giới chức tìm thấy thi thể Jocelyn. Hiện chưa rõ hai nghi phạm đến thành phố Houston, cách El Paso hơn 1.000 km, bằng cách nào.
Nhà Trắng không đề cập đến tình trạng nhập cư của hai nghi phạm trong vụ án Jocelyn. "Bất cứ ai bị tuyên có tội trong vụ án gây sốc, ghê tởm này cần phải bị trừng trị, với bản án cao nhất theo pháp luật", theo phát ngôn viên Nhà Trắng.
"Trái tim tôi đau nhói vì những nạn nhân, gia đình và thân nhân của họ", nghị sĩ Cộng hòa Mark E. Green, bang Tennessee, chủ tịch Ủy ban An ninh Nội địa Hạ viện, cho biết. "Những thảm kịch này lẽ ra có thể tránh được".
Martinez-Rangel và Ramos đều bị cáo buộc giết người, phải đối mặt án tù chung thân không ân xá hoặc tử hình nếu bị kết tội. Trong phiên xử ngày 24/6 tại tòa hình sự hạt Harris, phía công tố viên cho biết Martinez-Rangel có dấu vết bị cắn và trầy xước ở cánh tay khi bị bắt, cho thấy nạn nhân đã chống cự quyết liệt. Ramos khai đã cố thuyết phục Martinez-Rangel nhưng nghi phạm 22 tuổi không dừng tay.
Thẩm phán Josh Hill ấn định mức bảo lãnh 10 triệu USD đối với mỗi nghi phạm, cao gấp đôi mức do công tố viên đề xuất. Thẩm phán Hill giải thích rằng ông đặt ra số tiền bảo lãnh cao như vậy một phần là để ngăn cơ quan di trú trục xuất hai người này trong quá trình xử lý vụ án.
Theo công tố viên hạt Harris Kim Ogg, hai nghi phạm chưa đến mức lãnh án tử hình, nhưng bản án có thể thay đổi nếu điều tra viên phát hiện thêm các tội như tấn công tình dục hoặc bắt cóc. Cảnh sát đã lấy mẫu xét nghiệm và đang chờ kết luận xem nạn nhân có bị tấn công tình dục hay không.
"Hệ thống nhập cư của chúng ta đã bị hỏng và nếu cần một sự việc để phản ánh thì đó chính là vụ án này", bà Ogg nói.
