Nga vẫn đang đặt cược vào Tổng thống Mỹ Donald Trump để đạt được một thỏa thuận có thể chấp nhận được ở Ukraine mặc dù nước này đă chuẩn bị tiếp tục xung đột nếu các cuộc đàm phán thất bại, các nguồn thạo tin ở Moscow cho hay.
Ván cược của Tổng thống Putin
Theo các nguồn tin này, Điện Kremlin không quan tâm đến lời đe dọa của ông Trump về việc áp đặt các biện pháp trừng phạt thứ cấp đối với dầu mỏ Nga. Tuy nhiên, Tổng thống Vladimir Putin nhận ra rằng ông Trump đại diện cho cơ hội tốt nhất của ông để chấm dứt xung đột và muốn tiếp tục ngoại giao, các nguồn tin trên cho hay, yêu cầu giấu tên khi thảo luận về chính sách nội bộ.
Sau khi cam kết sẽ nhanh chóng chấm dứt cuộc xung đột tồi tệ nhất của châu Âu kể từ Thế chiến II, ông Trump tuyên bố, ông rất "tức giận" với Tổng thống Putin cuối tuần trước khi nhà lănh đạo Mỹ ngày càng mất kiên nhẫn và gia tăng sự thất vọng đối với tốc độ đàm phán. Sau đó, ông đă giảm bớt những lời chỉ trích và cho biết, ông tin rằng nhà lănh đạo Nga sẽ "hoàn thành phần việc của ḿnh trong thỏa thuận".
Tổng thống Nga Vladimir Putin. Ảnh: Reuters
Người phát ngôn Điện Kremlin Dmitry Peskov cho biết, Nga thích "tiếp tục những nỗ lực chung để t́m kiếm giải pháp", điều này đ̣i hỏi thời gian và công sức để đạt được.
"Mọi người đều muốn dừng giao tranh, thay bằng đối thoại và không chỉ đối thoại mà c̣n là được lắng nghe. Đây là những ǵ chúng tôi có với chính quyền Mỹ hiện tại", ông Peskov cho hay.
Đặc phái viên của Tổng thống Putin - ông Kirill Dmitriev hôm 3/4 cho biết: "Những người phản đối việc xích lại gần nhau do lo ngại Mỹ và Nga sẽ t́m thấy tiếng nói chung, bắt đầu hiểu nhau hơn và xây dựng sự hợp tác, cả trong những vấn đề quốc tế lẫn kinh tế”.
Điện Kremlin đang chờ đợi nhiều nhượng bộ hơn từ Mỹ, bao gồm một số biện pháp giảm nhẹ lệnh trừng phạt và đ́nh chỉ việc cung cấp vũ khí cho Ukraine. Khi các cuộc đàm phán với Mỹ vào tháng trước ở Saudi Arabia đưa ra một thỏa thuận về lệnh hoăn các cuộc tấn công vào các tàu vận chuyển trên Biển Đen, Nga tuyên bố rằng họ sẽ đưa ra thỏa thuận có điều kiện là một trong những ngân hàng nhà nước lớn nhất của ḿnh được kết nối lại với hệ thống thanh toán quốc tế SWIFT.
Các trợ lư của ông Trump, bao gồm cả đặc phái viên của ông là Steve Witkoff đă lên tiếng lạc quan về tiến triển trong các cuộc đàm phán với Nga. Mục tiêu của Nhà Trắng là đạt được thỏa thuận ngừng bắn vào 20/4, một mục tiêu hiện có vẻ không khả thi và những cuộc trao đổi về hội nghị thượng đỉnh có thể diễn ra giữa ông Trump và ông Putin gần đây đă lắng xuống.
Ngày 31/3, Nga tuyên bố sẽ tuyển thêm 160.000 lính nghĩa vụ - đánh dấu đợt tuyển quân lớn nhất trong 14 năm qua mặc dù Bộ Quốc pḥng cho biết những người này sẽ không cử đến vùng chiến sự ở Ukraine. Động thái này diễn ra sau khi Nga và Ukraine cáo buộc nhau vi phạm lệnh tạm dừng tấn công vào cơ sở hạ tầng năng lượng mà hai bên đă nhất trí với ông Trump.
Mặc dù Tổng thống Putin nói rằng ông muốn có một thỏa thuận với ông Trump nhưng ông cũng nhiều lần nhấn mạnh thỏa thuận đó phải giải quyết những ǵ ông cho là nguyên nhân gốc rễ của cuộc xung đột. Ông đă nói rằng Kiev phải từ bỏ mục tiêu gia nhập NATO và chấp nhận các hạn chế về quy mô quân đội, đồng thời kêu gọi bất kỳ giải pháp nào cũng phải phản ánh "thực tế trên thực địa".
Tổng thống Trump đă nhượng bộ nhiều yêu cầu của Nga, song theo giới quan sát, việc đồng ư với tất cả các điều khoản của ông Putin sẽ có nguy cơ khiến nhà lănh đạo Mỹ bị cho là yếu đuối. Tuy nhiên, cam kết chấm dứt xung đột là một trong những cam kết quan trọng mà ông Trump đưa ra trong chiến dịch tranh cử của ḿnh.
Lệnh trừng phạt có làm Nga khuất phục?
Nga đă đưa ra triển vọng hợp tác làm ăn lớn với Mỹ, bao gồm cả ở Bắc cực và các mỏ đất hiếm như một phần của việc khôi phục quan hệ. Ông Trump cũng đang thúc đẩy Ukraine chấp nhận một thỏa thuận đối tác kinh tế, theo đó trao cho Mỹ quyền kiểm soát các khoản đầu tư trong tương lai vào cơ sở hạ tầng và tài nguyên thiên nhiên của nước này.
Nga là một trong số ít quốc gia nằm ngoài chính sách thuế quan mới của ông Trump, mặc dù Bộ trưởng Tài chính Mỹ Scott Bessent sau đó đă nói với Fox News rằng đó là v́ các lệnh trừng phạt đă cắt đứt quan hệ thương mại. Mỹ cũng đă áp mức thuế 10% đối với Ukraine.
“Điện Kremlin hy vọng có thể đảm bảo một cuộc gặp riêng giữa ông Putin và ông Trump, trong đó họ sẽ đưa một thỏa thuận chấm dứt xung đột Ukraine ngay lập tức - đúng như ông Trump muốn - nhằm đổi lấy các điều khoản khiến Ukraine suy yếu vĩnh viễn", Alexander Gabuev, Giám đốc Trung tâm Nga và Á - Âu thuộc Quỹ Carnegie cho hay. Ông cũng nhận định, Moscow đă chuẩn bị "tiếp tục chiến đấu trước khi ông Trump giành chiến thắng và cho đến nay vẫn vậy".
Trong khi Nga đang tiến công trên chiến trường và có lợi thế về nhân lực cũng như vũ khí so với Ukraine nhưng các nhà phân tích phương Tây cho biết, nước này cũng phải chịu tổn thất nhất định.
Một nhóm gồm 50 thượng nghị sĩ đảng Cộng ḥa và Dân chủ tuần này đă đưa ra một gói trừng phạt sẽ áp dụng mức thuế 500% đối với các quốc gia mua dầu, sản phẩm dầu mỏ, khí đốt tự nhiên hoặc uranium của Nga nếu Tổng thống Putin từ chối tham gia các cuộc đàm phán ngừng bắn thiện chí với Ukraine hoặc vi phạm thỏa thuận cuối cùng.
Nga đă vượt qua 3 năm trừng phạt và sẽ không khuất phục trước các mối đe dọa v́ các biện pháp mới sẽ không hiệu quả hơn, các nguồn tin thân cận với Điện Kremlin nhấn mạnh.
"Những lệnh trừng phạt này sẽ không ảnh hưởng đến Nga nhiều như chúng sẽ ảnh hưởng đến các quốc gia khác, những quốc gia cần dầu khí của chúng tôi. Đó là Trung Quốc, Đông Á, châu Á, các nền kinh tế đang phát triển", Anatoly Aksakov, người đứng đầu ủy ban thị trường tài chính của Duma Quốc gia Nga (Hạ viện Nga), cho biết trong một cuộc trả lời phỏng vấn qua điện thoại.