Qatar đề nghị thảo luận thêm về đề xuất hòa bình của Mỹ tại Gaza

[Romano]

Theo phóng viên TTXVN tại Trung Đông, ngày 30/9, Thủ tướng kiêm Ngoại trưởng Qatar Mohammed bin Abdulrahman bin Jassim Al Thani cho rằng việc Israel rút quân khỏi Gaza – một phần trong đề xuất của Mỹ nhằm chấm dứt xung đột đây – cần phải “được làm rõ và thảo luận thêm”.Phát biểu trên kênh truyền hình Al Jazeera, ông nhấn mạnh kế hoạch mới chỉ ở giai đoạn khởi đầu và cần tiếp tục phát triển để “tạo ra một lộ trình bảo vệ quyền lợi của người Palestine”. Thủ tướng Qatar đồng thời lưu ý rằng nội dung về một chính quyền hậu xung đột tại Gaza phải được thảo luận trực tiếp với Washington và “không liên quan gì đến Israel”.

Trái ngược sự dè dặt của Doha, Ngoại trưởng Israel Gideon Sa’ar tuyên bố nước này kiên định với các mục tiêu chiến tranh dù chấp thuận đề xuất của Mỹ. Ông khẳng định Israel vẫn theo đuổi 3 mục tiêu chính: phá hủy năng lực vũ trang của Phong trào Hồi giáo Hamas, giải cứu con tin và đảm bảo rằng Dải Gaza không còn là mối đe dọa an ninh trong tương lai. Tuy nhiên, ông cho rằng lúc này Israel muốn đạt được các mục tiêu đó thông qua con đường ngoại giao, đồng thời cáo buộc Hamas “hoàn toàn chịu trách nhiệm” cho chiến sự kéo dài.Trước đó, cùng ngày, người phát ngôn Bộ Ngoại giao Qatar cho biết Hamas mới chỉ nhận được bản kế hoạch vào tối 29/9 và cam kết sẽ “xem xét một cách có trách nhiệm”.

Trong khi đó, cùng ngày, Thủ tướng Italy Giorgia Meloni, một đồng minh chính trị thân cận của ông Trump, kêu gọi đoàn tàu nhân đạo quốc tế Global Sumud Flotilla ngừng kế hoạch phá vỡ vòng phong tỏa hải quân của Israel để đưa viện trợ trực tiếp vào Gaza. Bà Meloni cảnh báo nỗ lực này có thể trở thành “cái cớ làm phá vỡ sự cân bằng mong manh” mà kế hoạch của ông Trump đang tạo dựng. Tuy Rome đã điều một tàu hộ tống để bảo vệ đoàn, nhưng bà Meloni vẫn kêu gọi đoàn chấp nhận các phương án chuyển giao viện trợ an toàn thay vì đối đầu trực diện với hải quân Israel.

Phía Israel từ lâu cáo buộc các đoàn tàu nhân đạo là bình phong cho Phong trào Hồi giáo Hamas, song chưa đưa ra bằng chứng thuyết phục. Israel yêu cầu hàng viện trợ phải cập cảng Israel trước khi được chuyển đến Gaza. Các nhà tổ chức Global Sumud Flotilla kiên quyết từ chối, đồng thời nêu tính cấp bách của tình hình nhân đạo tại Dải Gaza mà Liên hợp quốc (LHQ) đã chính thức công bố là nạn đói đầu tiên ở Trung Đông trong lịch sử.

Ông Tom Fletcher - Phó Tổng thư ký LHQ phụ trách các vấn đề nhân đạo - nhận định kế hoạch của Mỹ có thể mở ra cơ hội để đưa viện trợ quy mô lớn đến Gaza, nơi đang thiếu thốn nghiêm trọng. LHQ cho biết đã sẵn sàng huy động nhân lực, mạng lưới và nguồn cung để tận dụng “khoảnh khắc hòa bình” này, miễn là các cuộc tấn công chấm dứt và các lệnh hạn chế được dỡ bỏ. Ông Fletcher nhấn mạnh viện trợ nhân đạo không thể đáp ứng hết nhu cầu, cần song song khôi phục cơ sở hạ tầng và cho phép khu vực tư nhân hoạt động trở lại.

Tình hình thực tế tại Gaza vẫn vô cùng ảm đạm. Văn phòng Điều phối các vấn đề nhân đạo của LHQ (OCHA) báo cáo rằng các cuộc không kích của Israel vẫn tiếp diễn tại nhiều khu vực, đặc biệt ở Deir al-Balah, khiến ít nhất 89 người Palestine thiệt mạng chỉ trong vài ngày. Tính từ tháng 8 vừa qua, khi nạn đói được xác nhận, đã có 175 người, trong đó có 35 trẻ em, chết vì đói và suy dinh dưỡng. Hệ thống y tế tại Dải Gaza gần như sụp đổ, chỉ còn 1/5 số điểm y tế của LHQ tại thành phố Gaza còn hoạt động.

Theo trang Axios, Qatar, Ai Cập và Thổ Nhĩ Kỳ đã đồng loạt hối thúc Hamas đưa ra phản hồi tích cực với đề xuất của Mỹ, coi đây là cơ hội hiếm hoi để chấm dứt vòng xoáy bạo lực.

Kế hoạch của ông Trump - được Israel ủng hộ - bao gồm một lệnh ngừng bắn, trả tự do cho con tin trong vòng 72 giờ, giải giáp các tay súng Hamas, Israel rút quân dần khỏi Gaza và thành lập một cơ quan quản lý chuyển tiếp dưới sự giám sát trực tiếp của chính Tổng thống Mỹ.