Bão mặt trời - Hiện tượng thiên văn kỳ thú

[goodidea]

Theo phóng viên TTXVN tại Bắc Mỹ, các cơn bão mặt trời dự kiến sẽ mang đến những cực quang phương Bắc rực rỡ sắc màu trên khắp Canada và các tiểu bang miền Bắc của Mỹ trong đêm thứ hai liên tiếp.


Cực quang xuất hiện tại Biển Bắc. Ảnh tư liệu: Getty Images/TTXVN

Dự báo từ Cơ quan Quản lý Khí quyển và Đại dương Quốc gia Mỹ (NOAA) cho biết sự kiện này sẽ xuất hiện trên hầu hết các vùng của British Columbia, Alberta, Saskatchewan, Manitoba, Yukon, Lãnh thổ Tây Bắc, Nunavut, Labrador và các vùng phía Bắc Ontario, Quebec và dự kiến sẽ kéo dài gần như suốt đêm, đạt cường độ cực đại từ 7 đến 10 giờ tối (theo giờ miền Đông).

Trong vài ngày qua, mặt trời đã trải qua một số đợt bùng phát năng lượng mạnh. Tiếp theo là các vụ phun trào khối nhật hoa (CME), những vụ nổ của các hạt chuyển động nhanh di chuyển dọc theo hệ mặt trời. Những luồng sáng này, còn được gọi là cực quang phương Bắc, đã được nhìn thấy ở những nơi xa hơn về phía Nam tới tận New Mexico và Texas. Tuy nhiên, Trung tâm Dự báo Thời tiết Vũ trụ (SPWC) dự báo rằng cơn bão địa từ có thể tiếp tục vào đêm 14 và có thể kéo dài đến ngày 15, mặc dù có lẽ sẽ không mạnh như vậy.

Nhà vật lý thiên văn người Canada, Tiến sĩ Jesse Rogerson, giải thích hiện tượng này xảy ra khi những đám mây proton và electron lớn từ mặt trời bị cuốn vào từ trường của Trái Đất và va vào khí quyển. Ông cho biết những đám mây này là kết quả của các vụ nổ trên bề mặt mặt trời, hay còn gọi là bão mặt trời. Khi tiếp cận bầu khí quyển, chúng sẽ tích tụ năng lượng. Kết quả là một màn trình diễn ánh sáng lung linh, chuyển động mà chúng ta thấy, tạo thành từ nhiều màu sắc khác nhau.

Theo Rogerson, cách tốt nhất để nhìn thấy những màu sắc xung quanh là đến một nơi có tầm nhìn thoáng đãng, càng xa các thành phố lớn càng tốt để giảm ô nhiễm ánh sáng.

Mặt trời đang ở giai đoạn hoạt động cực đại trong chu kỳ 11 năm, khiến màn trình diễn ánh sáng này trở nên phổ biến và lan rộng hơn. Cực quang rực rỡ đã tô điểm bầu trời đêm ở những nơi không ngờ tới.

Năm ngoái, cơn bão địa từ mạnh nhất trong hai thập kỷ đã tấn công Trái Đất, tạo ra những màn trình diễn ánh sáng trên khắp Bắc Bán cầu. Và ngay sau đó, một cơn bão Mặt Trời mạnh mẽ đã làm những người yêu thiên văn học ở xa Vòng Bắc Cực choáng ngợp khi những luồng sáng nhảy múa xuất hiện ở những nơi không ngờ tới, bao gồm Đức, Vương quốc Anh, New England và Thành phố New York. Theo NASA và NOAA, đợt bùng phát hoạt động mạnh mẽ của Mặt Trời dự kiến sẽ kéo dài ít nhất đến cuối năm nay, mặc dù thời điểm đạt đỉnh sẽ không được biết cho đến vài tháng sau đó. Bão Mặt Trời có thể mang đến nhiều thứ hơn là những ánh sáng đầy màu sắc. Khi các hạt và plasma chuyển động nhanh va vào từ trường Trái Đất, chúng có thể tạm thời làm gián đoạn lưới điện. Nó cũng có thể gây nhiễu sóng vô tuyến kiểm soát không lưu và các vệ tinh trên quỹ đạo. Những cơn bão dữ dội có khả năng làm nhiễu các liên lạc vô tuyến và GPS khác.

VietBF@sưu tập