Cuộc chiến Tesla - BYD trên “đấu trường” ô tô điện

[june04]

BYD đang bám đuổi quyết liệt và thậm chí đã vượt qua Tesla về ô tô điện giữa lúc thị trường này có nhiều dấu hiệu khởi sắc.

BYD vượt mặt Tesla
Tờ The Wall Street Journal dẫn kết quả kinh doanh vừa được Tập đoàn BYD (Trung Quốc) công bố, hãng này đã bán được 526.000 ô tô thuần điện (BEV) trong quý 4/2023. Trong khi đó, con số của Tesla chỉ đạt 485.000 chiếc BEV trong cùng kỳ.

Tuy nhiên, tính cả năm 2023, BYD đạt doanh số khoảng 1,6 triệu chiếc BEV nên vẫn thấp hơn mức 1,81 triệu xe của Tesla. Mặc dù vậy, nếu như Tesla chỉ sản xuất BEV thì BYD còn sản xuất các dòng xe hybrid (động cơ đốt trong tích hợp cùng động cơ điện) cho phép cắm sạc (PHEV). Nếu tính chung PHEV và BEV (đều gọi là ô tô điện - EV), doanh số của BYD đạt khoảng 3 triệu chiếc nên tiếp tục giữ ngôi dẫn đầu về doanh số của ngành ô tô điện toàn cầu.

Năm 2022, BYD bán khoảng 900.000 chiếc BEV và 900.000 chiếc PHEV, còn Tesla bán 1,3 triệu xe. Như vậy, doanh số BYD năm 2023 (tính chung EV gồm PHEV và BEV) tăng khoảng 66% so với 2022, còn tính riêng BEV thì mức tăng là 77%. Trong khi đó, mức tăng trưởng của Tesla chỉ khoảng 40% cùng giai đoạn.

Theo chuyên trang Clean Technica, ngành ô tô điện thế giới đang có nhiều khởi sắc sau giai đoạn ảm đạm của quý 3/2023. Cụ thể, tháng 11.2023, số lượng EV bán ra toàn cầu đạt 1,385 triệu xe, chiếm 19% số lượng xe mới được bán ra. Nếu tính riêng BEV thì tỷ lệ là 13%. Theo đó, số lượng BEV đạt mức tăng trưởng 25% so với tháng 11.2022, chiếm 69% tổng số EV bán ra. PHEV cũng đạt mức tăng trưởng ấn tượng với con số 40% so với tháng 11.2022.

"Vũ khí" của Tesla
Giữa bối cảnh bị BYD vượt mặt trong quý 4/2023, Tesla gần đây tiết lộ về việc sắp tung ra mẫu xe mới có tính cạnh tranh cao. Cụ thể, theo tờ The Wall Street Journal, Tesla sẽ tung ra mẫu xe có giá cả phải chăng hơn nhờ vào chi phí sản xuất giảm đi một nửa. Đây là động thái mang tính bước ngoặt của Tesla, bởi mẫu xe bán ra mới đây nhất của Tesla là Cybertruck vào năm 2023 cũng là dòng xe mới duy nhất mà hãng này giao đến khách hàng trong vòng 3 năm.

"Vũ khí" giá thấp đã từng được Tesla sử dụng khá hiệu quả. Đầu năm 2023, trong bối cảnh cạnh tranh căng thẳng với các hãng xe Trung Quốc, Tesla tung ra chiến dịch giảm giá sâu, đặc biệt tại chính thị trường đại lục. Cụ thể, từ tháng 1.2023, tại thị trường Trung Quốc, Tesla đã giảm giá các dòng xe Model 3 và Model Y từ 6 - 13,5%. Thậm chí, giá bán của nhiều dòng xe của Tesla ở Trung Quốc rẻ hơn rất nhiều tại thị trường Mỹ.

Chiến lược giảm giá của Tesla đã kéo theo các hãng khác cũng phải hạ giá để cạnh tranh. Khoảng 40 hãng xe Trung Quốc đã giảm giá bán cả xe điện lẫn xe động cơ đốt trong. BYD cũng giảm giá xe trung bình khoảng 10%. Theo tờ The New York Times, chỉ trong tháng 3, giá xe điện ID.3 do Volkswagen liên doanh với một đối tác Trung Quốc đã phải giảm giá đến 18%. Kết quả từ chiến lược giảm giá, doanh thu toàn cầu của Tesla trong quý 1/2023 đạt 23,3 tỉ USD, tăng khoảng 24% so với cùng kỳ năm 2022. Thậm chí, ngay cả khi BYD vượt qua Tesla trong quý 4/2023, thì Tesla vẫn chiếm 12% thị phần EV Trung Quốc năm 2023, cao hơn so với mức 11% của năm 2022.

Trong khi đó, nếu như Tesla có nhà máy tại Trung Quốc, thì các hãng ô tô Trung Quốc đang gặp nhiều khó khăn trong việc mở rộng thị trường sang châu Âu và Mỹ vì nhiều nguyên nhân. Trong đó, nổi bật là việc thiếu hụt đội tàu vận chuyển do nhiều hãng đã phá dỡ tàu vào năm 2020 do đại dịch Covid-19 và sự sụt giảm chung của ngành ô tô toàn cầu. Dự kiến phải mất 3 năm nữa mới khôi phục đội tàu vận chuyển ô tô xuyên đại dương. Kèm theo đó, một số rào cản từ thị trường châu Âu cũng là thách thức lớn.

Doanh số ô tô ở Mỹ tăng mạnh
Tờ The Wall Street Journal đưa tin ngành công nghiệp ô tô của Mỹ phục hồi vào năm 2023 với nhiều công ty ô tô báo cáo mức tăng doanh số lên đến 2 chữ số. Theo ước tính từ Công ty nghiên cứu thị trường Wards Intelligence, doanh số bán ô tô mới trên toàn ngành ở Mỹ đạt 15,5 triệu xe vào năm 2023, tăng 12,4% so với năm trước.

Trong số những nhà sản xuất ô tô báo cáo số liệu bán hàng gần đây, General Motors thông báo bán được 2,6 triệu xe tại Mỹ vào năm 2023, giữ vững ngôi vị là hãng có doanh số lớn nhất tại Mỹ. Doanh số bán hàng này đã tăng 14% so với năm trước. Cũng tại Mỹ trong năm 2023, doanh số bán hàng của Toyota đã tăng gần 7% vào năm 2023 lên khoảng 2,3 triệu chiếc và tăng trưởng chủ yếu nhờ vào các mẫu xe hybrid có cắm sạc, trong khi Honda ghi nhận mức tăng 33%. Hầu hết các hãng đều tăng doanh số. Cá biệt có Stellantis, công ty mẹ của Chrysler, Jeep và Ram, doanh số giảm 1% trong năm 2023.