Ông Trump tiết lộ kế hoạch Gaza hậu xung đột: Nước cờ chính trị mạo hiểm

[therealrtz]

Người Palestine sẽ được tái định cư tại những cộng đồng mới an toàn. Kế hoạch này không có gì thay đổi so với ý tưởng mà ông đưa ra trước đó hai ngày. Tuy nhiên, ý tưởng này được cho là đã phá vỡ chính sách đối ngoại của Mỹ trong nhiều thập niên tại Trung Đông.

Kế hoạch Mỹ sở hữu lâu dài và di dời vĩnh viễn người Palestine khỏi dải Gaza tiếp tục vấp phải phản ứng mạnh mẽ từ cộng đồng quốc tế. Tổng thư ký Liên Hợp Quốc Antonio Guterres đã cảnh báo về mọi hình thức thanh lọc sắc tộc ở Gaza và nhấn mạnh tầm quan trọng của việc tuân thủ các nguyên tắc cơ bản của luật pháp quốc tế.


Cảnh tượng đổ nát ở Gaza. Ảnh: Reuters

Theo Tổng thư ký Liên Hợp Quốc, kế hoạch của Tổng thống Trump là hoàn toàn “không thể chấp nhận được”, đồng thời bày tỏ sự ủng hộ giải pháp hai nhà nước đối với vấn đề Palestine. Tổng thư ký nhấn mạnh, một nhà nước Palestine có chủ quyền tồn tại song song trong hòa bình và an ninh với Israel là giải pháp bền vững duy nhất để đảm bảo ổn định ở Trung Đông.

Trong một tuyên bố mới nhất đưa ra hôm qua, Bộ Ngoại giao Trung Quốc đã lên tiếng phản bác kế hoạch của Tổng thống Mỹ Donald Trump. Phát biểu tại họp báo, Người phát ngôn Bộ ngoại giao Trung Quốc Quách Gia Khôn nhấn mạnh, Gaza không phải là con bài mặc cả chính trị: "Gaza là vùng đất của người Palestine. Đây là một phần không thể tách rời của lãnh thổ Palestine và không phải là con bài mặc cả chính trị, càng không phải là mục tiêu của luật rừng. Gaza đã bị tàn phá bởi chiến tranh và đầy rẫy đau khổ. Cộng đồng quốc tế, đặc biệt là các cường quốc, nên cùng nhau hợp tác để cung cấp viện trợ nhân đạo và tái thiết Gaza, thay vì đổ thêm dầu vào lửa”.

Ngay cả đồng minh thân cận của Mỹ là Anh hôm qua cũng lên tiếng phản đối kế hoạch này của ông chủ Nhà Trắng. Phát biểu tại cuộc họp Quốc hội Anh, Quốc vụ khanh phụ trách Phát triển, Bộ Ngoại giao và Phát triển Anh Anneliese Dodds nhấn mạnh, không ai được phép cưỡng ép di dời người Palestine, cũng như không được thu hẹp lãnh thổ dải Gaza.

“Bất kỳ nỗ lực nào nhằm di dời người Palestine ở Gaza đến các quốc gia Arab lân cận đều là trái với ý muốn của họ. Không được cưỡng ép di dời người Palestine, cũng không được thu hẹp lãnh thổ của dải Gaza. Người dân Palestine phải được phép trở về và xây dựng lại nhà cửa cũng như cuộc sống của họ. Đó là quyền được bảo đảm theo luật pháp quốc tế”.

Thủ tướng Palestine Mustafa hôm qua cho biết, Palestine đã bắt đầu các động thái để xây dựng lại dải Gaza. Ông Mustafa khẳng định dải Gaza là một phần không thể tách rời của các vùng lãnh thổ Palestine, nhấn mạnh rằng ưu tiên của Palestine là hỗ trợ người dân Gaza tiếp tục ở lại vùng đất của họ.

Theo đánh giá của giới phân tích, dù việc di dời người Palestine khỏi Gaza chỉ là “tạm thời” như một số quan chức Mỹ đã trấn an hay nhận định, nhưng điều này thực sự sẽ làm đảo lộn hoàn toàn chiến lược ngoại giao của Mỹ tại Trung Đông và tạo ra một tiền lệ nguy hiểm trong chính sách đối với khu vực. Bởi trên thực tế, dù vẫn liên kết chặt chẽ với đồng minh Israel vì các lợi ích chiến lược trong khu vực, song các chính quyền Mỹ trước đây, kể cả chính quyền ông Trump nhiệm kỳ đầu, vẫn đặt ra một số giới hạn nhất định.

Trong Kế hoạch Hòa bình Trung Đông năm 2020 được thiết lập dưới thời Tổng thống Trump, Mỹ vẫn đề xuất việc thành lập một nhà nước Palestine độc lập bên cạnh nhà nước Israel. Theo nhà phân tích chính sách Trung Đông Jasmine el-Gamal, cho đến nay, Trung Đông vẫn luôn là một ván cờ phức tạp, nơi mỗi bước đi của các bên liên quan dù trực tiếp hay gián tiếp đều tiềm ẩn những rủi ro đối với hòa bình, an ninh và các nỗ lực ngoại giao vốn dễ bị tổn thương. Một chính sách chỉ tính tới những lợi ích ngắn hạn có thể kéo cả khu vực vào vòng xoáy xung đột mới với hậu quả khó lường.
Vietbf@Sưu tập