Ngay cả trước khi để lộ kế hoạch tấn công lực lượng Houthi trong một nhóm chat mật – loại thông tin có thể gây nguy hiểm cho các phi công chiến đấu Mỹ, thì hai tháng vừa qua đã là khoảng thời gian đầy khó khăn đối với Bộ trưởng Quốc phòng Pete Hegseth.
Việc để rò rỉ kế hoạch tác chiến trên một ứng dụng chat đã đẩy Bộ trưởng Quốc phòng Mỹ, Pete Hegseth vào một tình thế khó khăn mới.
Theo tờ New York Times, ông Pete Hegseth, một cựu binh Lực lượng Vệ binh Quốc gia, cựu người dẫn chương trình cuối tuần của Fox News, đã bắt đầu công việc của mình tại Lầu Năm Góc với quyết tâm thể hiện còn “Trump” hơn cả Tổng thống Trump.
Tổng thống Donald Trump đã hoài nghi về giá trị của NATO và các đồng minh châu Âu, vì vậy Lầu Năm Góc dưới thời ông Hegseth đã cân nhắc các kế hoạch mà theo đó Mỹ sẽ từ bỏ vai trò chỉ huy giám sát quân đội NATO. Sau khi ông Trump ban hành các sắc lệnh hành pháp nhắm vào những người chuyển giới, ông Hegseth đã ra lệnh cấm binh sĩ chuyển giới.
Ông Trump ủng hộ Elon Musk, giám đốc điều hành của SpaceX và Tesla, thì Lầu Năm Góc còn lên kế hoạch tổ chức một cuộc họp báo nhạy cảm để cung cấp cho ông Musk cái nhìn trực tiếp về cách quân đội sẽ chiến đấu trong một cuộc chiến tiềm tàng - một bước đi có giá trị tiềm năng đối với bất kỳ doanh nhân nào có lợi ích ở đó.
Trong tất cả những nỗ lực đó, ông Hegseth đã bị kiềm chế, bởi các đảng viên Cộng hòa tại quốc hội, bởi tòa án hoặc thậm chí là chính ông Trump. Tổng thống Mỹ đã nói rõ hôm 21/3 rằng ông bị bất ngờ bởi thông tin trên tờ New York Times về cuộc họp báo của Lầu Năm Góc dành cho Elon Musk. "Tôi không muốn cho bất kỳ ai xem điều đó, nhưng chắc chắn bạn sẽ không cho một doanh nhân đang giúp chúng ta rất nhiều được xem", ông Trump thẳng thắn.
Vụ rò rỉ nguy hiểm các thông tin mật
Nhưng sai lầm mới nhất của ông Hegseth mới có thể dẫn đến hậu quả thảm khốc.
Hôm 24/3, Tổng biên tập tạp chí The Atlantic, Jeffrey Goldberg, cho biết ông đã vô tình bị đưa vào một nhóm chat được mã hóa, trong đó ông Hegseth thảo luận về các kế hoạch nhắm mục tiêu vào lực lượng Houthi ở Yemen chỉ hai giờ trước khi quân đội Mỹ phát động các cuộc tấn công nhằm vào nhóm này.
Nhà Trắng đã xác nhận lời kể của ông Goldberg, mặc dù sau đó, Bộ trưởng Quốc phòng Hegseth phủ nhận việc ông đưa các kế hoạch chiến tranh vào nhóm chat, vốn bao gồm các thành viên cấp cao khác trong nhóm an ninh quốc gia Nhà Trắng.
Khi tiết lộ máy bay, mục tiêu và thời điểm tấn công các địa điểm của lực lượng phiến quân Houthi ở Yemen trên ứng dụng nhắn tin thương mại Signal, ông Hegseth bị cáo buộc đã mạo hiểm mạng sống của các chiến binh Mỹ.
Trên khắp các lực lượng quân đội vào ngày 24 và 25/3, quân nhân và sĩ quan tại ngũ cũng như nghỉ hưu đã bày tỏ sự thất vọng và tức giận trên mạng xã hội, trong các nhóm chat kín cũng như ngay tại hành lang của Lầu Năm Góc.
Thiếu tướng nghỉ hưu Paul D. Eaton nói: “Ông ta đã công bố thông tin có thể trực tiếp dẫn đến cái chết của một phi công chiến đấu người Mỹ.”
Không rõ liệu có ai tham gia vào nhóm chat Signal cùng ông Hegseth bị mất chức hay không. Đảng Cộng hòa tại Quốc hội đã thận trọng không muốn làm phật lòng ông Trump, mặc dù Thượng nghị sĩ Cộng hòa Roger Wicker, và là Chủ tịch Ủy ban Quân vụ, đã chỉ ra rằng sẽ có một số cuộc điều tra.
Vấp ngã là học hỏi
Chắc chắn, những lần vấp ngã của ông Hegseth là một phần của quá trình học hỏi khi đảm nhiệm vị trí lãnh đạo cấp cao một cơ quan chính phủ có ngân sách 850 tỷ USD/năm.
“Bộ trưởng Hegseth đang cố gắng tìm ra nơi mà tổng thống sẽ đến và chạy đến đó trước ông ấy”, Kori Schake, một chuyên gia an ninh quốc gia tại Viện Doanh nghiệp Mỹ, bình luận. Nhưng bà nói thêm, “ông ấy vẫn đang thực hiện các hoạt động biểu diễn. Ông vẫn chưa chứng minh được rằng mình đang điều hành bộ này”.
Peter Feaver, giáo sư khoa học chính trị tại Đại học Duke, đánh giá rằng, vụ rò rỉ nhóm chat Signal “đặt ra những câu hỏi nghiêm túc về cách áp dụng một tiêu chuẩn trách nhiệm giải trình mới: Ông ấy sẽ xử lý một tình huống như thế này như thế nào nếu nó liên quan đến một trong những cấp dưới của mình?”
Những động thái "mất điểm"
Ngày 24/3, ông Hegseth đã lên đường đến châu Á, chuyến đi nước ngoài đầu tiên của ông kể từ chuyến công du đến châu Âu vào tháng trước, nơi ông bị chỉ trích gay gắt vì đã đi xa hơn về Ukraine so với ông chủ của mình vào thời điểm đó. Ông Hegseth đã đăng một video trên mạng xã hội quay cảnh ông được hai nữ phi công mặc đồ chiến đấu hộ tống khi ông lên máy bay tại Căn cứ Andrews. Đó là một màn thể hiện an ninh thật đáng chú ý vì ngay cả tổng thống cũng không được bảo vệ theo cách đó khi ông lên chiếc Không lực Một.
Khi hạ cánh xuống Hawaii vài giờ sau đó, ông Hegseth đã chỉ trích Tổng biên tập Goldberg là "cái được gọi là nhà báo" và khẳng định rằng "không ai nhắn tin về kế hoạch chiến tranh, và đó là tất cả những gì tôi phải nói về điều đó".
Trên thực tế, những bước đi khó khăn của ông Hegseth đã bắt đầu ngay sau khi ông tuyên thệ nhậm chức lãnh đạo Lầu Năm Góc vào ngày 25/1.
Trong lần ra mắt trên trường thế giới vào giữa tháng 2, ông đã “mất điểm” khi nói với các bộ trưởng NATO và Ukraine rằng việc quay trở lại biên giới trước năm 2014 của Ukraine là "một mục tiêu không thực tế" và loại trừ tư cách thành viên NATO của Ukraine. Vài giờ sau, ông Trump đã ủng hộ ông khi thông báo về cuộc điện đàm với Tổng thống Vladimir Putin của Nga để bắt đầu các cuộc đàm phán hòa bình.
Đối mặt với sự phản đối vào ngày hôm sau từ các đồng minh châu Âu và Tổng thống Ukraine, Volodymyr Zelensky, ông Hegseth đã phủ nhận rằng ông hoặc ông Trump đã “bán đứng” Ukraine. "Không có sự phản bội nào ở đó", Bộ trưởng Quốc phòng Mỹ nói.
Ngay cả những người Cộng hòa ủng hộ Hegseth cũng đánh giá ông mắc sai lầm. "Ông ấy đã phạm một sai lầm của người mới vào nghề ở Brussels", Thượng nghị sĩ Wicker nhận xét về bình luận của ông Hegseth về biên giới Ukraine.
Sau đó, ông Hegseth đã cố gắng giải thích, nói rằng ông chỉ cố gắng "đưa chủ nghĩa hiện thực vào kỳ vọng của các đồng minh NATO". Ông cho biết, việc Ukraine có thể nhượng lại bao nhiêu lãnh thổ cho Nga sẽ được quyết định trong các cuộc đàm phán giữa ông Trump và các tổng thống của các quốc gia đang tham chiến.
Tuần trước, ông Hegseth còn bất đồng quan điểm với Thượng nghị sĩ Wicker về các báo cáo cho rằng chính quyền Mỹ đang có kế hoạch rút khỏi bộ chỉ huy quân sự của NATO và giảm số lượng quân được triển khai ở nước ngoài, cùng với những thay đổi khác đối với các bộ chỉ huy chiến đấu của quân đội.
VietBF@ sưu tập
