Bộ năo kiểm soát suy nghĩ, chuyển động và cảm xúc, có thể hoạt động tốt hơn khi được ngủ đủ giấc, chế độ dinh dưỡng lành mạnh.
Năo bộ chứa hàng tỷ tế bào thần kinh, gửi thông tin đến các bộ phận c̣n lại của cơ thể, điều phối các hoạt động diễn ra trơn tru. Lăo hóa do tuổi, chấn thương đầu hoặc mắc các bệnh như Alzheimer, Parkinson có thể gây tổn thương hoặc mất tế bào năo, ảnh hưởng trí nhớ. Duy tŕ các thói quen dưới đây mỗi ngày giúp tăng cường sức khỏe năo bộ.
Tập thể dục đổ
Hoạt động thể chất thường xuyên có thể cung cấp năng lượng, cải thiện tâm trạng. Bởi tập thể dục kích thích phát triển mạch máu trong năo, thúc đẩy sản sinh tế bào năo mới, pḥng ngừa Alzheimer. Người trưởng thành tập thể dục ít nhất 150 phút mỗi tuần góp phần giảm đề kháng insulin, giảm viêm, kích thích giải phóng hóa chất có lợi cho năo. Một số môn thể dục nhẹ nhàng có thể thử như đi bộ, chạy bộ, đạp xe, bơi lội.
Kiểm soát bệnh nền
Một số bệnh lư làm tăng nguy cơ phát triển các vấn đề về suy nghĩ và trí nhớ, gây hỏng các mạch máu trong năo, dẫn đến đột quỵ. Trong đó, phổ biến là huyết áp cao, bệnh tim, tiểu đường. Người mắc các bệnh này nên uống thuốc theo chỉ định, thay đổi lối sống theo tư vấn của bác sĩ để kiểm soát triệu chứng.
Gặp gỡ bạn bè
Cô đơn và bị cô lập cũng có liên quan đến suy giảm kỹ năng tư duy và bệnh Alzheimer cao hơn. Do đó, giao lưu, tṛ chuyện hay chia sẻ với bạn bè tăng cường cảm xúc tích cực, cải thiện chất lượng cuộc sống, từ đó giảm nguy cơ mất trí nhớ. Tương tác xă hội giúp tăng kết nối thần kinh và khả năng tập trung.
Ngủ đủ giấc
Khi ngủ, cơ thể được tái tạo và phục hồi. Nếu ngủ không đủ giấc, giấc ngủ gián đoán có thể làm tăng nguy cơ suy giảm khả năng tư duy và chứng mất trí. Ngủ ngon giúp cải thiện chức năng năo, trí nhớ, tỉnh táo và dễ dàng thực hiện các công việc hàng ngày. Người lớn nên ngủ 7-9 tiếng mỗi đêm. Người mất ngủ quá hai tuần không cải thiện hoặc rối loạn giấc ngủ nên đi khám để xác định nguyên nhân, điều trị kịp thời.
Ăn uống lành mạnh
Chế độ ăn uống lành mạnh đóng vai tṛ quan trọng trong việc ngăn ngừa, tŕ hoăn mất trí nhớ. Ví dụ chế độ ăn Địa Trung Hải (MIND) cung cấp nhiên liệu cho năo để tập trung, làm chậm suy giảm trí nhớ. Chế độ ăn uống MIND với nhiều loại thực phẩm có nguồn gốc thực vật như rau lá xanh, quả mọng, các loại hạt, ngũ cốc nguyên hạt, gia cầm và cá. Hạn chế thực phẩm như bơ, pho mát, thịt đỏ và đồ ngọt. Tránh rượu bia v́ có thể làm tăng viêm, ảnh hưởng đến khả năng phản ứng, lập kế hoạch, giải quyết vấn đề và kiểm soát xung động của năo.
Thử thách trí năo
Nếu tập thể dục, thể thao giúp cơ thể khỏe mạnh th́ hoạt động trí năo như học ngôn ngữ mới, chơi cờ, đọc sách, giải ô chữ kích thích cải thiện chức năng năo và ghi nhớ tốt hơn.
|