Gia tăng sự cố uy hiếp an toàn hàng không: Một nửa do lỗi con người

[Romano]

6 tháng đầu năm 2025 ghi nhận 36 sự cố hàng không mức thấp, tăng hơn 28%. Đáng chú ý, có tới 17 vụ liên quan trực tiếp đến yếu tố con người.Trong 6 tháng đầu năm 2025 (từ 16/12/2024 đến 15/6/2025), ngành hàng không Việt Nam không ghi nhận tai nạn hay sự cố nghiêm trọng (mức B), tiếp tục duy trì thành tích an toàn ở mức cao. Tuy nhiên, một sự cố uy hiếp an toàn ở mức cao (mức C) đã xảy ra, hiện đang được điều tra. Đáng lưu ý, các sự cố mức thấp (mức D) lại gia tăng rõ rệt với 36 vụ, tăng hơn 28% so với cùng kỳ năm 2024.

Nguyên nhân được phân tích cho thấy sự cố phân bố đều giữa lỗi kỹ thuật tàu bay (17 vụ) và yếu tố con người (17 vụ), phần còn lại do ảnh hưởng của thời tiết. Dù nhiều chỉ số an toàn tại sân bay được cải thiện như giảm số vụ đỗ sai vạch dừng bánh mũi, hành khách bị thương, hay sự cố vật thể bay không ảnh hưởng đến hoạt động bay... nhưng vẫn có một loạt vấn đề nổi lên, phản ánh áp lực ngày càng lớn với công tác đảm bảo an toàn.

Cụ thể, số vụ va chạm chim tăng mạnh lên 49 vụ. Sự cố vật thể bay không ảnh hưởng trực tiếp đến hoạt động bay cũng tăng tới 59 vụ. Tình trạng chiếu đèn laser vào tàu bay tăng 24 vụ. Các sự cố va chạm giữa phương tiện với thiết bị, hạ tầng, con người cũng tăng thêm 6 vụ. Những diễn biến này cho thấy môi trường hoạt động hàng không đang phát sinh nhiều nguy cơ mới, đòi hỏi phản ứng mạnh mẽ và hiệu quả hơn từ cơ quan chức năng.
Trước tình hình này, Cục Hàng không Việt Nam đã triển khai hàng loạt biện pháp: Rà soát, cập nhật khuyến cáo của ICAO; hoàn thiện quy chế an toàn hàng không; xây dựng chương trình giám sát an toàn năm 2025 đối với các đơn vị khai thác, bảo dưỡng và đào tạo. Các đợt kiểm tra an toàn bay tăng cường tại các cảng lớn trong các dịp cao điểm như Tết Nguyên đán, lễ 30/4, 1/5.


Ở khâu quản lý bay, quy trình giảm nhầm lẫn tên chuyến bay, quy trình xử lý đình chỉ chuyến bay, hủy bỏ điểm chờ đường lăn không còn phù hợp, phối hợp quân sự để phát điện văn hàng không (NOTAM)... đã được triển khai đồng bộ. Công tác bảo trì mặt đường cất hạ cánh, kiểm soát chim, vật thể lạ (FOD), kiểm soát người và phương tiện trong sân bay được thực hiện nghiêm ngặt nhằm hạn chế mọi rủi ro.

Việc gia tăng sự cố tuy chưa gây hậu quả nghiêm trọng nhưng là cảnh báo rõ ràng về những thách thức mới đối với an toàn bay. Ngành hàng không cần tiếp tục siết chặt quản lý, không chủ quan trước bất kỳ chỉ số nào có dấu hiệu xấu đi.