Ukraine đang tìm mọi cách để ra tay đối phó với các UAV của Nga khi Moscow ngày càng gia tăng sử dụng phương tiện này ồ ạt tấn công ở chiến tuyến và các thành phố của Ukraine.
Ukraine cho giăng lưới để bẫy UAV Nga
Lưới đánh cá kỹ nghệ đang phát huy vai trò là một phương tiện che chắn rất đắc lực cho quân đội Ukraine trước các máy bay không người lái của Nga.
Phương tiện xe cộ của quân đội Ukraine được phủ kín với lưới chắn UAV. (Ảnh: New York Times)
Những chiếc lưới được giăng trên những con đường dẫn đến các điểm nóng ở mặt trận phía Đông Ukraine, phía trên các trạm kiểm soát quân sự và vị trí pháo binh. Chúng được chuyển ra tiền tuyến từ những thành phố xa mặt trận, hoặc được vận chuyển từ các cảng Bắc Âu, hay do các ngư dân ra sức quyên góp cho quân đội.
Mục đích là ngăn chặn máy bay không người lái của Nga bay phía trên tiền tuyến và tấn công vào hầu như bất cứ mục tiêu nào đang di chuyển, cho dù đó là một chiếc xe bọc thép đang chạy ra tiếp tế cho quân đội Ukraine hay một binh sĩ đang ẩn náu trong hàng cây.
Với mắt lưới dày đặc, những chiếc lưới đánh cá này tuy khá đơn sơ nhưng chắc bền, có thể làm rối cánh quạt máy bay không người lái, khiến cho chúng bị vô hiệu hóa và rơi xuống đất. Đây là một biện pháp đối phó tuy đơn giản nhưng hiệu quả rất tốt khi đối phó với máy bay không người lái bay với tốc độ nhanh, rất khó bắn hạ và có thể luồn lách vào phía sau mặt trận để tấn công các tuyến đường tiếp liệu hậu cần.
Trong thời gian gần đây, Nga đã tăng cường sử dụng máy bay không người lái được kết nối bằng cáp quang thay vì UAV sử dụng các tín hiệu điện tử. Các loại cáp này giúp chúng không bị gây nhiễu, nhưng lại rất dễ bị vướng vào lưới giăng. Lưới đánh cá này đã trở thành một trong số ít những biện pháp hiếm hoi để gài bẫy máy bay không người lái trước khi chúng có thể lao vào mục tiêu.
Trung tá Maksym Kravchuk, người đứng đầu bộ phận truyền thông của các đơn vị Công binh Ukraine cho biết:
"Các chuyên gia quân sự nhận thấy rằng ngay cả một lưới đánh cá thông thường cũng có thể ngăn chặn hoặc làm hư hỏng máy bay không người lái của đối phương. Chúng tôi cho lắp đặt lưới dọc theo toàn bộ chiến tuyến, từ Đông sang Nam".
Ông Federico Borsari, chuyên gia về chiến tranh kỹ thuật tại Trung tâm Phân tích Chính sách Châu Âu cho biết, Nga là nước đầu tiên sử dụng lưới chống UAV trong cuộc chiến, mặc dù ở quy mô hạn chế, vào giữa năm 2023. Ở thời điểm đó, quân Nga đã sử dụng lưới chống lại các máy bay bốn cánh quạt tấn công nhỏ mà Ukraine đã cho triển khai để tấn công binh lính và phương tiện xe cộ của đối phương.
Năm 2024, hãng thông tấn Tass của Nga đưa tin, quân đội Nga đã bắt đầu cho lắp đặt lưới đánh cá trên các con đường ở một số khu vực Đông Bắc Ukraine mà Moscow đã chiếm đóng và sáp nhập trái phép.
New York Times có đăng tải một số hình ảnh cho thấy, có nhiều tấm lưới giăng bên ngoài Bakhmut, thành phố mà quân Nga đã chiếm được vào năm 2023 sau các trận chiến kéo dài trong nhiều tháng.
Mở rộng quy mô để đối phó
Hiện giờ, Ukraine có kế hoạch giăng lưới lên các tuyến đường chính dọc theo toàn bộ tiền tuyến, tạo ra cái mà các binh binh sĩ gọi là
"hành lang lưới" giúp xe cộ đi lại được an toàn hơn. Dự án này đang dần định hình lại bối cảnh ở khu vực tiền tuyến của Ukraine. Những con đường từng được rào bằng chiến hào và dây thép gai giờ đây cũng được phủ lưới treo bằng cáp giăng lưới.
Các phương tiện xe cộ quân đội cũng được cho lắp lưới. Một số phương tiện thậm chí còn có kèm theo lồng sắt mắt cáo. Việc lắp đặt lưới khiến cho máy bay không người lái bị vô hiệu hóa cách phương tiện khoảng vài mét hoặc giảm thiểu tác động gây nổ của các cuộc tấn công.
Việc sử dụng lưới phản ảnh một trong những đặc điểm chính của cuộc chiến, nơi các phương tiện phòng thủ tuy lỗi thời vẫn có hiệu quả tốt trong việc chống lại loại vũ khí tối tân. Để bắn hạ máy bay không người lái, một số đơn vị Ukraine vẫn cho dùng súng máy đã có từ Thế chiến thứ II. Thời gian gần đây, một giới chức Hội đồng thành phố Kherson, thành phố tiền tuyến nhiều lần bị máy bay không người lái của Nga tấn công, đã kêu gọi người dân mang theo kéo để cắt dây cáp quang của UAV.
"Xét về mặt quân sự, cuộc xung đột Nga-Ukraine, là một ví dụ rõ ràng về sự kết hợp giữa kỹ thuật cũ và mới", ông Borsari, chuyên gia về chiến tranh kỹ thuật tác chiến lưu ý.
Chính quyền địa phương Ukraine đã bắt đầu xây dựng các hành lang được giăng lưới ở Sumy, khu vực phía Đông Bắc sau khi Nga tăng cường tấn công nơi đây và ở khu vực Donetsk, chiến trường chính của cuộc chiến ở đây.
Khi Moscow đưa máy bay không người lái vào sâu hơn trong Ukraine, họ đã tấn công vào con đường chính dẫn vào thành phố Kostiantynivka đang bị bao vây ở phía Đông. Để bảo vệ tuyến đường huyết mạch này này, lực lượng Ukraine đã bắt đầu cho lắp đặt một hành lang lưới giăng rộng lớn hơn.
Trong bối cảnh có rất nhiều tuyến đường cần phải lắp lưới chống máy bay không người lái , Kiev hiện đang nhờ sự hỗ trợ của các tổ chức từ thiện trong và ngoài nước.
Ông Ludvig Ramestam, người sáng lập nhóm bất vụ lợi
OperationChange của Thụy Điển, cho biết tổ chức này đã cung cấp 250 tấn lưới đánh cá cho Ukraine kể từ đầu năm 2024 cho đến năm nay. Họ đã thu thập lưới từ các đối tác ở các nước Bắc Âu có ngành kỹ nghệ đánh bắt cá lớn, như Đan Mạch.
