Hạ thuỷ tàu sân bay Phúc Kiến, Trung Quốc thách thức sức mạnh hải quân Mỹ

[troopy]

Việc Trung Quốc chính thức đưa tàu sân bay Phúc Kiến vào biên chế đánh dấu bước nhảy vọt trong tham vọng cạnh tranh ưu thế hải quân với Mỹ.

Trung Quốc chính thức đưa vào hoạt động tàu sân bay Phúc Kiến – chiếc tàu sân bay hiện đại nhất, lớn nhất và có khả năng tác chiến mạnh nhất từng được nước này chế tạo.

Sự kiện được truyền thông nhà nước mô tả là “một dấu mốc lịch sử”, phản ánh quá trình hiện đại hóa quân đội Trung Quốc dưới thời ông Tập Cận Bình và tham vọng cạnh tranh trực diện với Mỹ trong lĩnh vực hàng hải.


Chủ tịch Tập Cận Bình (giữa) dự lễ biên chế tàu sân bay Phúc Kiến (Ảnh: Tân Hoa xã)

Đặc biệt, Phúc Kiến là tàu sân bay đầu tiên của Trung Quốc sử dụng hệ thống máy phóng điện từ (EMALS) – công nghệ hiện chỉ có trên tàu USS Gerald R. Ford của Mỹ. Theo truyền thông nhà nước, quyết định lựa chọn EMALS được chính ông Tập đưa ra, cho thấy mức độ ưu tiên dành cho những năng lực cho phép Trung Quốc cạnh tranh lâu dài với hải quân Mỹ.

Đột phá công nghệ

EMALS được coi là bước đột phá quan trọng nhất của Phúc Kiến. Khác với máy phóng hơi nước truyền thống, công nghệ điện từ cho phép điều chỉnh lực phóng linh hoạt, giúp máy bay cất cánh với tải trọng nhiên liệu và vũ khí lớn hơn.

Khả năng cất cánh với tải trọng đầy đủ cho phép máy bay của Phúc Kiến có tầm hoạt động xa hơn và mang lại hiệu quả tác chiến vượt trội so với hai tàu sân bay trước đây của nước này, Liaoning và Shandong. Hệ thống này cũng giúp giảm hao mòn khung thân máy bay và tăng độ chính xác trong quá trình phóng.

Việc được trang bị EMALS giúp Phúc Kiến vận hành các loại máy bay mà trước đây Trung Quốc không thể triển khai từ tàu sân bay, bao gồm J-35 – tiêm kích tàng hình thế hệ mới, J-15T – phiên bản cải tiến dành cho hoạt động trên tàu, và đặc biệt là KJ-600 – máy bay cảnh báo sớm có vai trò then chốt trong tác chiến xa bờ.

Trong buổi lễ biên chế, truyền thông Trung Quốc mô tả ba máy phóng trên boong được bố trí nổi bật, với nhiều khí tài xuất hiện để phô diễn khả năng tác chiến.

Tàu sân bay Shandong cũng được điều neo đậu bên cạnh Phúc Kiến trong buổi lễ để tạo nên hình ảnh thị uy, nhấn mạnh tiến trình mở rộng hải quân nhanh chóng của Trung Quốc.

Việc Phúc Kiến đi vào hoạt động cũng là niềm tự hào lớn trên mạng xã hội Trung Quốc. Hashtag “Tàu sân bay đầu tiên trang bị máy phóng điện từ của đất nước tôi đi vào hoạt động” nhanh chóng trở thành xu hướng, thu hút hơn 10 triệu lượt xem chỉ trong một giờ.

Tham vọng cạnh tranh Mỹ

Dù được đánh giá là bước tiến vượt bậc, Phúc Kiến vẫn bộc lộ một số hạn chế lớn khi so với các tàu sân bay Mỹ. Tàu có lượng giãn nước hơn 80.000 tấn, nhỏ hơn so với chuẩn 97.000–100.000 tấn của các tàu lớp Nimitz và Ford.

Giới chuyên gia ước tính Phúc Kiến có thể mang theo từ 40–60 máy bay, ít hơn so với 60–70 máy bay trên tàu sân bay Mỹ. Thiết kế boong bay với ba máy phóng và hai thang nâng cũng hạn chế tốc độ xuất kích.

Hai cựu sĩ quan hải quân Mỹ nói với CNN rằng tốc độ vận hành máy bay trên Phúc Kiến có thể chỉ bằng khoảng 60% so với một tàu sân bay Mỹ đã hoạt động từ nửa thế kỷ trước. Những giới hạn này khiến Phúc Kiến dù hiện đại nhưng vẫn chưa đạt tới mức độ có thể đối đầu ngang bằng với các tàu sân bay Mỹ trong môi trường tác chiến cường độ cao.

Một hạn chế lớn khác là việc Phúc Kiến không sử dụng năng lượng hạt nhân. Điều này buộc tàu phải tiếp nhiên liệu thường xuyên, giới hạn thời gian hoạt động và làm giảm tính linh hoạt trong các nhiệm vụ xa bờ. Trong khi đó, tất cả tàu sân bay Mỹ đều chạy bằng năng lượng hạt nhân, cho phép hoạt động liên tục trong nhiều năm trên biển mà không cần tiếp nhiên liệu.

Trung Quốc được cho là đang phát triển tàu sân bay thế hệ tiếp theo, tạm gọi là Type 004, dự kiến sử dụng cả EMALS và động cơ hạt nhân. Tuy nhiên, tiến độ cụ thể chưa được công bố.

Dù vậy, việc Phúc Kiến gia nhập hạm đội cho thấy Trung Quốc quyết tâm rút ngắn khoảng cách với Mỹ trong lĩnh vực hàng hải. Trong khi Mỹ giữ ưu thế vượt trội về chất lượng, thông tin tình báo và năng lực tác chiến thực tế, Trung Quốc đang tiến nhanh hơn bất kỳ quốc gia nào trong ba thập kỷ qua trong việc mở rộng và hiện đại hóa hải quân.

VietBF@sưu tập