Liên minh Châu Âu (EU) đang cạn kiệt nguồn ngân sách để hỗ trợ Ukraine, Chủ tịch Uỷ ban Châu Âu Jean-Claude Juncker hôm qua (18/12) cho biết khi đến tham dự hội nghị thượng đỉnh thường kỳ của EU. Lời thừa nhận này của một quan chức EU chắc chắn sẽ khiến Kiev bị sốc và có thể rơi vào tuyệt vọng.
Chủ tịch Uỷ ban Châu Âu Jean-Claude Juncker
Theo ông Juncker, nguyên thủ của 28 quốc gia thành viên EU sẽ có cuộc thảo luận về sự giúp đỡ kinh tế cũng như tài chính cho chính phủ Kiev nhưng EU đang vượt lên mức giới hạn trên trong khả năng ngân sách để giúp đỡ Ukraine.
"Hiện chỉ có một mức chênh lệch rất nhỏ về khả năng linh hoạt trong việc cấp thêm tài chính cho Ukraine vào năm tới. Và nếu chúng tôi dùng hết khả năng linh hoạt đó để cấp tài chính cho Ukraine thì chúng tôi sẽ chẳng còn gì để giải quyết các nhu cầu khác có thể nảy sinh trong vòng 2 năm tới", Chủ tịch Uỷ ban Châu Âu Juncker thừa nhận.
Trước đó, giới chức ở thủ đô Kiev đã yêu cầu Brussels cấp cho họ chương trình thứ ba trong gói viện trợ tài chính vĩ mô có giá trị 2 tỉ euro. Cao uỷ Châu Âu về các chính sách mở rộng và các khu vực lân cận – ông Johannes Hahn cho hay, EU chuẩn bị sẵn sàng tiếp tục cung cấp viện trợ cho Kiev nhưng chỉ trên cơ sở có những kết quả cải cách cụ thể.
Trước đó, ngày hôm qua (18/12), Thủ tướng Phần Lan Alexander Stubb cho biết, EU sẽ không đưa ra bất kỳ quyết định nào về việc cung cấp thêm viện trợ tài chính cho Ukraine ngay lúc này bởi Kiev vẫn chưa thực hiện các cuộc cải cách về cơ cấu cần thiết.
Lúc này, khi Ukraine tổ chức xong các cuộc bầu cử thì sẽ là vì lợi ích của nước này để hoàn thành các cuộc cải cách về cơ cấu bởi sẽ không có nguồn viện trợ nào được cung cấp nếu Kiev không tiến hành cải cách, ông Stubb nhấn mạnh đồng thời nói thêm rằng hội nghị thượng đỉnh EU không phải là một hội nghị của các nhà tài trợ.
EU đã cung cấp hai chương trình viện trợ tài chính vĩ mô cho Ukraine hồi đầu năm nay với trị giá 1,8 tỉ euro nhưng chưa chuyển cho Kiev khoảng 200 triệu euro trong số này. Đây là khoản tiền cuối cùng trong gói viện trợ và giới chức Ukraine mong muốn sẽ nhận được khoản tiền này vào đầu năm sau.
Nga đã “mệt mỏi” với việc luôn phải giúp đỡ Ukraine
Có thể nói, việc EU thừa nhận hết tiền cứu trợ cho Ukraine là một thông tin khiến Kiev không thể không cảm thấy lo lắng và tuyệt vọng. Kiev đang quay lưng lại với Nga để đuổi theo phương Tây. Tuy nhiên, điều mà họ nhận được bây giờ có thể sẽ là con số 0.
Trước đó, hồi đầu tuần, Thủ tướng Nga Dmitry Medvedev đã từng tuyên bố, Nga bây giờ sẽ thiết lập quan hệ với Ukraine trên nguyên tắc đơn thuần là sự hợp lý và tính thực dụng.
"Chúng tôi sẽ không giúp đỡ, hậu thuẫn cho nền kinh tế Ukraine thêm nữa. Đó là một gánh nặng mà chúng tôi đã phải gánh bao lâu nay. Và nói thật, chúng tôi thấy mệt mỏi vì điều đó”, Thủ tướng Medvedev thẳng thừng cho biết trong bài báo thể hiện quan điểm của ông trên tờ Nezavisimaya Gazeta của Nga.
Thủ tướng Nga nhấn mạnh, từ bây giờ, Moscow sẽ gạt ra một bên “những tình cảm gia đình” trước đây để thiết lập lại mối quan hệ với Kiev theo những điều kiện, tình hình mới.
"Hai nước chúng ta là những nước láng giềng kế cận nhau và chúng ta không thể tránh được việc phải hợp tác với nhau. Nhưng từ giờ trở đi, mối quan hệ hợp tác đó sẽ chỉ đơn thuần giữa ‘người Châu Âu’ với nhau. Điều đó có nghĩa là quan hệ đó sẽ được thiết lập trên cơ sở của sự hợp lý và tính thực tế, thực dụng”, ông Medvedev nhấn mạnh.
Trong bối cảnh EU cạn kiệt khả năng tài chính, Nga quay lưng, Ukraine có vẻ như đang không biết trông chờ vào ai ngoài Mỹ để khôi phục lại đất nước đã bị tàn phá nặng nền bởi cuộc chiến ở miền đông với nền kinh tế đang ngấp nghé trên bờ vực phá sản. Tuy nhiên, giới phân tích tin rằng, ngay cả Mỹ cũng sẽ giới hạn khả năng giúp đỡ Kiev bởi siêu cường này có quá nhiều thứ phải quan tâm trong các vấn đề toàn cầu.
Đây không phải là lần đầu tiên người ta nói đến viễn cảnh mà Kiev sẽ phải bẽ bàng khi bỏ người bạn Nga thân thiết, gắn bó bao lâu nay để đuổi theo phương Tây nhưng cái mà họ nhận được chỉ là những lời nói, tuyên bố đầy nhiệt huyết nhưng hành động thì chẳng có mấy.
Trước đó, Moscow từng cảnh báo, để nhận được sự ủng hộ thực sự về tài chính của phương Tây, Ukraine sẽ phải trải qua những thử thách khắc nghiệt và rằng phải mất rất nhiều thời gian Kiev mới được hưởng những lợi ích trong mối quan hệ với phương Tây.
Trong khi đó, trong mối quan hệ với Nga, Kiev đang được hưởng rất nhiều thuận lợi.
Nhiều nhà phân tích tin rằng, sẽ tốt hơn nếu Kiev biết cân bằng giữa mối quan hệ với Nga và mối quan hệ với phương Tây để làm sao phục vụ được tốt nhất cho lợi ích của nước này. Tuy nhiên, Kiev đã không làm được điều đó. Cuộc khủng hoảng bùng lên ở Ukraine trong thời gian vừa qua đã phá hỏng quan hệ giữa Nga và Ukraine trong khi mối quan hệ với phương Tây vẫn còn đang khá mơ hồ. Ukraine muốn gia nhập vào EU và NATO nhưng đến giờ phương Tây vẫn bác bỏ khả năng này. Trong khi đó, những lời hứa về việc giúp đỡ Kiev phát triển hiện tại vẫn được phương Tây thực hiện một cách rón rén, thận trọng.
Kiệt Linh (tổng hợp)
