Phía Mỹ cho rằng nghị quyết chỉ trích Nga tại Đại hội đồng LHQ sẽ "đi vào vết xe đổ" và không thể chấm dứt chiến sự ở Ukraine, nên đă bỏ phiếu chống.
Trong phiên họp toàn thể của Đại hội đồng Liên Hợp Quốc tại New York ngày 24/2, nhân dịp tṛn ba năm chiến sự Ukraine - Nga nổ ra, Mỹ đă bỏ phiếu chống đối với dự thảo nghị quyết "Thúc đẩy ḥa b́nh toàn diện, công bằng và lâu dài" do Ukraine và nhóm đồng minh châu Âu đệ tŕnh.
Nghị quyết dài ba trang, trong đó có nội dung cáo buộc Nga châm ng̣i "chiến tranh tổng lực" chống lại Ukraine, "để lại những hậu quả thảm khốc và lâu dài không chỉ đối với Ukraine, mà c̣n nhiều khu vực và ổn định toàn cầu", đồng thời yêu cầu Moskva rút quân ngay lập tức.

Đại sứ các nước thành viên Đại Hội đồng Liên Hợp Quốc bỏ phiếu trong phiên họp ngày 24/2 tại trụ sở Liên Hợp Quốc ở New York, Mỹ. Ảnh: AFP
Phát biểu tại Đại hội đồng, Đại sứ Mỹ Dorothy Shea, trưởng phái đoàn thường trực Mỹ tại trụ sở Liên Hợp Quốc ở New York, lập luận rằng dự thảo từ Ukraine và các nước châu Âu không khác ǵ so với những nghị quyết "suốt 11 năm qua", kể từ khi xung đột nổ ra ở Ukraine vào năm 2014.
Những nghị quyết này đều kêu gọi Nga rút lực lượng khỏi lănh thổ Ukraine và luôn có cùng kết quả "thất bại trong nỗ lực chấm dứt chiến tranh".
"Cuộc chiến này đă kéo dài quá lâu, dẫn đến những hậu quả quá thảm khốc đối với người dân ở Ukraine, ở Nga và xa hơn nữa. Nhiều thế hệ người Ukraine và người Nga đă chết vô ích, trong khi cuộc chiến kéo cả thế giới đến gần hơn với đối đầu hạt nhân. Cuộc chiến càng kéo dài, hai nước càng khốn khổ. Chiến tranh phải kết thúc ngay lập tức", Đại sứ Shea nhấn mạnh.
Trưởng phái đoàn Mỹ kêu gọi các nước thành viên Đại hội đồng nhớ lại mục tiêu và nguyên tắc trong Hiến chương Liên Hợp Quốc, với trụ cột là duy tŕ ḥa b́nh và an ninh quốc tế thông qua giải quyết bất đồng bằng biện pháp ḥa b́nh.
Bà kêu gọi các nước ủng hộ dự thảo nghị quyết do Mỹ đề xuất, có tiêu đề "Con đường đến ḥa b́nh". Dự thảo này không có nội dung chỉ trích Nga và được soạn thảo ngắn gọn bày tỏ đau xót về thương vong trong "xung đột Nga - Ukraine", tái khẳng định mục tiêu cơ bản của Liên Hợp Quốc là ḥa b́nh và ủng hộ nhanh chóng chấm dứt xung đột để mở ra ḥa b́nh lâu dài Ukraine - Nga.
"Cần một tuyên bố đơn giản nhưng mang ư nghĩa lịch sử từ Đại hội đồng, hướng đến tương lai chứ không nh́n về quá khứ. Nghị quyết phải tập trung vào một ư tưởng duy nhất, đơn giản: Kết thúc chiến tranh. Đây là con đường khả thi để đi đến ḥa b́nh", Đại sứ Shea lư giải quyết định phản đối nghị quyết từ phái đoàn Ukraine, cho rằng dự thảo đó không phải "thông điệp mạnh mẽ cam kết chấm dứt cuộc chiến và hướng đến ḥa b́nh lâu dài".
Dù vấp phải sự phản đối của Mỹ, dự thảo do Ukraine và châu Âu đệ tŕnh vẫn được thông qua với 93 phiếu thuận, 18 phiếu chống và 65 phiếu trắng.
Khi thảo luận về dự thảo "Con đường đến ḥa b́nh" của Mỹ, phái đoàn Liên minh châu Âu (EU) đề nghị một số điều chỉnh, trong đó mô tả "xung đột Nga - Ukraine" thành "cuộc tấn công tổng lực của Nga vào Ukraine", bổ sung kêu gọi toàn vẹn lănh thổ cho Ukraine và ủng hộ ḥa b́nh "theo tinh thần Hiến chương Liên Hợp Quốc".
Phái đoàn Nga cũng đề nghị điều chỉnh dự thảo của Mỹ, bổ sung yêu cầu "giải quyết những nguyên nhân gốc rễ" trong xung đột Nga - Ukraine.
Đại sứ Shea chỉ trích những nỗ lực điều chỉnh dự thảo từ EU và Nga là "đấu khẩu thay v́ t́m cách chấm dứt cuộc chiến", cố gắng bẻ lái nghị quyết của Mỹ chệch khỏi mục tiêu t́m kiếm đồng thuận quốc tế về chấm dứt xung đột.
"Toàn thể thành viên Đại hội đồng cần nhớ rằng nghị quyết của Mỹ không đồng nghĩa một thỏa thuận ḥa b́nh. Đây con đường đến ḥa b́nh", bà Shea nhấn mạnh, trước khi bỏ phiếu trắng cho chính dự thảo mà ḿnh đệ tŕnh v́ nội dung của nó đă bị chỉnh sửa. "Cả hai đề xuất điều chỉnh, lẫn nghị quyết mà Ukraine đưa ra, sẽ không chấm dứt giết chóc. Liên Hợp Quốc phải chấm dứt cảnh giết chóc".
Dự thảo nghị quyết sửa đổi của Mỹ cuối cùng được thông qua tại Đại hội đồng, với 93 phiếu ủng hộ, nhưng không có phiếu của Mỹ.
Phái đoàn Mỹ sau đó đưa dự thảo gốc ra bỏ phiếu tại Hội đồng Bảo an Liên Hợp Quốc, cơ quan gồm 15 thành viên, trong đó Mỹ là một trong 5 thành viên thường trực có quyền phủ quyết. Dự thảo được thông qua với 10 phiếu thuận, Pháp, Anh, Đan Mạch, Hy Lạp và Slovenia bỏ phiếu trắng.
Người phát ngôn Điện Kremlin Dmitry Peskov ngày 25/2 ca ngợi Washington đă thể hiện "lập trường cân bằng" tại phiên họp Đại hội đồng Liên Hợp Quốc.
"Chúng tôi nhận thấy Mỹ chọn lập trường cân bằng hơn rất nhiều, tiếp sức đáng kể cho nỗ lực giải quyết xung đột Ukraine. Chúng tôi hoan nghênh động thái đó. Nga tin rằng cách tiếp cận này cho thấy cam kết chân thành trong đóng góp t́m kiếm giải pháp", ông nói trong cuộc họp báo thường kỳ tại Moskva.
Tuy nhiên, khi được hỏi liệu Tổng thống Nga Vladimir Putin có tin tưởng Mỹ hay không, ông Peskov nhấn mạnh Moskva "chỉ tin vào chính ḿnh" và con đường khôi phục niềm tin giữa hai phía vẫn c̣n dài.
"Hai nước cần tiến thêm nhiều bước nữa để xây dựng và khôi phục niềm tin. Bốn năm qua, niềm tin đă sụt giảm và bị hủy hoại rất nhiều. Không thể nào xây dựng lại tất cả trong tích tắc. Chúng ta c̣n nhiều việc cần làm", ông nói.
VietBF@sưu tập