Theo như có một cuộc chạm trán diễn ra tại Vùng Biện pháp Tạm thời (PMZ) mới nhất liên quan đến các công trình do Trung Quốc xây dựng trên biển Hoàng Hải đang tranh chấp sau khi tàu nghiên cứu Onnuri của Hàn Quốc tiếp cận các công trình mà Bắc Kinh tuyên bố là được sử dụng cho mục đích nuôi trồng thủy sản.
Tờ South China Morning Post (SCMP) ngày 29/10 đưa tin, báo cáo của một tổ chức nghiên cứu có trụ sở tại Washington đã tiết lộ cuộc chạm trán căng thẳng kéo dài 15 tiếng hồi tháng trước giữa Lực lượng bảo vệ bờ biển Trung Quốc và các tàu Hàn Quốc tại một khu vực tranh chấp trên biển Hoàng Hải.
Theo một báo cáo được đăng tải vào ngày 27/10 trên trang Beyond Parallel thuộc Trung tâm Nghiên cứu Chiến lược và Quốc tế (CSIS), cuộc chạm trán diễn ra tại Vùng Biện pháp Tạm thời (PMZ) đang tranh chấp sau khi tàu nghiên cứu Onnuri của Hàn Quốc tiếp cận các công trình mà Bắc Kinh tuyên bố là được sử dụng cho mục đích nuôi trồng thủy sản.
Dữ liệu từ Hệ thống Nhận dạng Tự động (AIS) trực quan hóa cuộc chạm trán hồi tháng 9 tại Vùng Biện pháp Tạm thời (PMZ) Hàn Quốc - Trung Quốc. Tàu nghiên cứu Onnuri và tàu tuần duyên 3009 của Hàn Quốc đang tiếp cận các lồng nuôi trồng thủy sản của Trung Quốc trước khi bị nhiều tàu Cảnh sát biển Trung Quốc bám sát. Đường đi chồng chéo cho thấy khoảng cách gần và sự bám đuổi kéo dài. Nguồn: Beyond Parallel
PMZ là khu vực chồng lấn vùng đặc quyền kinh tế (EEZ) của Hàn Quốc và trung Quốc. Theo thỏa thuận năm 2001, hai bên đã đồng ý cho phép tàu cá của cả hai nước hoạt động trong khu vực và cùng quản lý tài nguyên biển, đồng thời cấm mọi hoạt động ngoại trừ hoạt động hàng hải và đánh bắt cá.
Báo cáo trên được công bố trước chuyến thăm Hàn Quốc của Chủ tịch Trung Quốc Tập Cận Bình trong tuần này để tham dự Hội nghị Thượng đỉnh Hợp tác Kinh tế Châu Á - Thái Bình Dương (APEC) tại Gyeongju - chuyến thăm Hàn Quốc đầu tiên của ông Tập sau 11 năm.
Theo SCMP, một báo cáo do Beyond Parallel công bố hồi tháng 6 cũng nêu chi tiết một sự cố bắt nguồn từ căng thẳng giữa Trung Quốc và Hàn Quốc tại PMZ.
Tàu Hàn Quốc giám sát công trình Trung Quốc
Trích dẫn dữ liệu Hệ thống Nhận dạng Tự động (AIS) từ Starboard Maritime Intelligence - một nền tảng tình báo hàng hải toàn cầu sử dụng trí tuệ nhân tạo có trụ sở tại New Zealand, báo cáo hôm 27/10 của Beyond Parallel cho biết tàu tuần duyên 6307 và hai tàu khác của Trung Quốc đã bám theo tàu Onnuri trong khoảng 6 tiếng sau khi tàu này đi vào PMZ.
Báo cáo chỉ ra rằng các tàu của Hàn Quốc có thể đã được điều động để giám sát hai lồng nuôi trồng thủy sản Shen Lan 1 và Shen Lan 2 của Trung Quốc nằm trong PMZ. Seoul lập luận rằng hai công trình do Bắc Kinh hoàn thành vào năm ngoái này đã được lắp đặt mà không có sự tham vấn trước, theo yêu cầu quản lý vùng biển chung của hai nước.
Khi tàu Onnuri và một tàu tuần duyên của Hàn Quốc tiếp cận các công trình này, hai tàu tuần duyên Trung Quốc đã bám sát trong 15 tiếng cho đến khi các tàu Hàn Quốc rời khỏi khu vực.
Theo báo cáo, Trung Quốc bắt đầu lắp đặt các công trình này vào năm 2018. Bắc Kinh đã bác bỏ nghi vấn rằng các công trình này có thể được sử dụng cho mục đích thăm dò dầu khí hoặc yêu sách lãnh thổ, khẳng định mục đích duy nhất của chúng là để nuôi trồng và khai thác thủy sản, đồng thời tuân thủ cả luật pháp Trung Quốc và luật pháp quốc tế.
Theo Bắc Kinh, việc thiết lập các công trình này phù hợp với Thỏa thuận nghề cá Trung Quốc - Hàn Quốc và không ảnh hưởng đến việc phân định biển.
SCMP đưa tin, các khu vực chồng lấn của Vùng Đặc quyền Kinh tế giữa Trung Quốc và Hàn Quốc, cũng như với Nhật Bản ở biển Hoàng Hải và Hoa Đông đã dẫn đến các tranh chấp về yêu sách, bao gồm cả việc xây dựng các công trình nhân tạo.
Các tàu tuần duyên Hàn Quốc trước đây đã xua đuổi các tàu cá Trung Quốc hoạt động trong khu vực và các tranh chấp về PMZ đã làm gia tăng căng thẳng giữa Seoul và Bắc Kinh.
Shen Lan 1 - lồng nuôi trồng thủy sản đầu tiên trong số hai lồng được Trung Quốc lắp đặt tại Vùng Biện pháp Tạm thời (PMZ) Hàn Quốc - Trung Quốc, được neo vào một tàu hỗ trợ. Ảnh: SCMP
Socotra - một bãi đá ngầm được Hàn Quốc gọi là Ieodo còn Trung Quốc gọi là Tô Nham Tiêu - nằm trong vùng đặc quyền kinh tế chồng lấn giữa hai nước. Năm 2003, Hàn Quốc thành lập Trung tâm Nghiên cứu Đại dương Ieodo, mà Bắc Kinh cho rằng đã tham gia vào các hoạt động "đơn phương" và "bất hợp pháp" trong khu vực.
Vào tháng 2 năm nay, một cuộc đối đầu tương tự đã diễn ra tại PMZ khi Seoul cố gắng điều tra một công trình thép khác do Trung Quốc lắp đặt, mà Bắc Kinh tuyên bố là một lồng nuôi trồng thủy sản.
Vào tháng 1, trích dẫn nguồn tin tình báo, truyền thông Hàn Quốc đưa tin rằng Trung Quốc đang có kế hoạch lắp đặt 12 công trình thép trong vùng biển này, với một báo cáo cho biết một công trình cao và rộng khoảng 50m.
Theo Quốc hội Hàn Quốc, Trung Quốc đã can thiệp vào 27 trong số 135 cuộc khảo sát hàng hải của Hàn Quốc kể từ năm 2020 - gần 1/5. Một báo cáo của Hải quân Hàn Quốc cũng cho thấy ít nhất 13 phao quan sát đại dương của Trung Quốc đã được lắp đặt trên biển Hoàng Hải từ năm 2018 đến năm 2023.
"Mặc dù chức năng của các phao quan sát đại dương dân sự là như vậy, việc triển khai chúng ở các khu vực nhạy cảm và gần ranh giới biển cũng đặt ra câu hỏi về tính hữu dụng chiến lược lâu dài", báo cáo viết.
