Qua 15 phút nói chuyện với người dân Hoa Kỳ trên toàn quốc, Tổng thống Barack Obama giải thích lư do ông quyết định sử dụng quân lực để cảnh cáo và ngăn chặn bàn tay gây tội ác của chế độ al Assad, lư do v́ sao ông muốn có sự đồng thuận của Quốc hội trứoc khi ra lệnh hành động, đồng thời ông cũng tŕnh bày lư do v́ sao ông đă yêu cầu Quốc hội hoăn biểu quyết về hành động quân sự đó để tiến hành sách luợc ngoại giao quốc tế, hầu tiêu huỷ kho vũ khí hoá học của Syria mà không cần đến vơ lực.
Tổng thống Hoa Kỳ Barack Obama nói chuyện với người dân Hoa Kỳ trên toàn quốc qua một bài phát biểu trên truyền h́nh trực tiếp từ Nhà Trắng tại Washington, Thứ Ba 10 Tháng 9, 2013.-AFP
Trong 5 phút đầu tiên của bài diễn văn, Tổng thống Obama xác định ông đă quyết định sử dụng biện pháp quân sự sau một thời gian dài áp dụng những bịên pháp ngoại giao và kinh tế, cho đến khi chế độ al-Assad khởi sự gây tội ác bằng vũ khí hoá học vào ngày 21 tháng 8.
Ông nói trong 4 năm ruỡi làm tổng thống ông đă chỉ lo dứt chiến ở Iraq, Afghanistan, không muốn lâm chiến một lần nữa dù chỉ lâm chiến giống như ở Kosovo, Libya.. nhưng nước Mỹ phải có hành động quân sự để ngăn chặn bàn tay tội ác của al-Assad trong tưong lai, giảm thiểu khả năng gây hại và chứng tỏ rằng hành động của Syria không thể được dung thứ. Tổng thống Mỹ nhấn mạnh hành động quân sự của Hoa Kỳ chỉ để bảo vệ người dân lành, bảo vệ quân đội Hoa Kỳ trên các chiến trường và bào vệ người dân Mỹ ở hậu phương trước nguy cơ sử dụng vũ khí hoá học do những nước độc tài và quân khủng bố.
Ông nhấn mạnh, quân khủng bố al-Qaeda chỉ lợi dụng được t́nh h́nh Syria khi quốc tế khoanh tay nh́n xứ này trong rối loạn, quân chính phủ dùng vũ khí hoá học mà không ai làm ǵ được. Nếu không làm ǵ, các chế độ độc tài sẽ không phải suy nghĩ ǵ khi dùng vũ khí hoá học, và quân khủng bố càng dễ có được thứ vũ khí tàn sát đó. Chế độ al Assad đă phạm tội ác chống nhân loại, và không thể chối bỏ được bằng chứng họ đă sử dụng vũ khí hoá học.
Tổng thống Mỹ nhắc lại ông đă quyết định về một hành động quân sự giới hạn, ngắn hạn, không sử dụng quân bộ chiến,có một mục tiêu rơ ràng, và đủ để chế độ al Assad không sử dụng được vũ khí hoá học nữa.
Nói về nỗ lực ngoại giao để Syria giao nạp vũ khí hoá học và tham gia công ứoc quốc tế cấm sử dụng vũ khí hóa học, Tổng thống Obama nhấn mạnh rằng nước Nga đă đề nghị kế hoạch ngoại giao đó sau khi ông nói chuyện với Tổng thống Putin, và kế hoạch ấy đă không thể được Syria đáp ứng nếu không có mối đe doạ quân sự mà Hoa Kỳ đă tác động trong những ngày gần đây. Ông nhấn mạnh áp lực quân sự đó cần phải được duy tŕ trong những ngày sắp tới trong thời gian áp dụng biện pháp ngoại giao.
Tổng thống Obama nói: nay c̣n quá sớm để biết nỗ lực ngoại giao đó thành công hay không, nhưng có thể Syria sẽ không c̣n vũ khí hoá học mà không cần dùng tới vơ lực. Góp phần vào nỗ lực đó, ông yêu cầu Quốc hội hoăn biểu quyết về hành động quân sự, và sẽ đưa Ngọai trưởng Kerry hội họp với Ngọai trưởng Lavrov của Nga vào ngày thứ năm này. Ông kết luận, nhiều khi những nghị quyết và tuyên cáo lên án không phải là đủ.
Bài nói chuyện chấm dứt sau gần đúng 15 phút, từ toà Bạch ốc được truyền h́nh đi khắp nước Mỹ và thế giới qua các hệ thống truyền thông chính của Hoa Kỳ.
Việt-Long - RFA